Kazakistan ALJİR Müzesi
Stalin döneminde binlerce kadının zorla tutulduğu Akmol kasabasındaki kamp yerinde inşa edilen ALJİR Müzesi, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) rağmen ziyaretçilerden yoğun ilgi görüyor.
ALJİR Müzesi, Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan’dan yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Akmol kasabasında bulunuyor.
Müze, adını Rusça "Akmola Vatan Hainleri Eşlerinin Kampı" kelimelerinin ilk harflerinden oluşan ALJİR’den alıyor.
Josef Stalin’in 15 Ağustos 1937 tarihli emriyle kurulan kampta 8 bin kadının aynı anda esir tutulduğu ifade ediliyor.
Sovyetler Birliği'nin dört bir yanından sürgün edilen kadınların çoğunluğunun Kazak, Azerbaycanlı, Rus, Yahudi ve birçok milletten aydınların eşleri olduğu biliniyor.
- Kamp, Stalin öldükten sonra kapatılıyor
Kadınlar 30 bin metrekarelik alana kurulan kampın içindeki barakalarda yıllarca tutsak edilirken, Stalin'in totaliter rejimine karşı çıkan kocaları tek tek kurşuna dizildi. Çocukları ise ellerinden alınarak, yetimhanelere gönderildi.
Kamp, 1953’te Stalin’in ölümünün ardından kapatıldı.
Yıllar sonra, Kazakistan hükümetinin kararıyla, Akmol kasabasında yaklaşık 16 yıl faaliyet gösteren kadın sürgün kampı kurbanlarının anısına müze inşa etme çalışmaları başlatıldı.
- "Keder Kapısı" anıtı ilgi çekiyor
Saken Narınov’un mimarisiyle 2007'de inşa edilen ALJİR Müzesi, açık ve kapalı alan olmak üzere 2 bölümden oluşuyor.
Müzenin dış alanında 18 metre yükseklikteki Kazak kadınlarının başörtüsü "Kimeşek"in simgelendiği "Keder Kapısı" anıtı ilginç tasarımıyla ziyaretçilerin büyük ilgisini çekiyor.
Zamanında kampa sürgün edilen kadınların taşındığı "Stalin vagonu" ile yaşadıkları baraka örnekleri de müzenin dış alanında yer alıyor.
Müzenin dış kısmında ALJİR kampında tutulan kadınların adlarının yazıldığı siyah mermer sütunlu tahta da bulunuyor.
ALJİR'in iç alanı 3 katlı dairesel bir mimari yapıdan oluşuyor.
Birinci katta Stalin döneminde vatan haini ilan edilerek kurşuna dizilen Kazak aydınları ile kampta esir tutulan kadınların fotoğrafları ve belgeleri sergileniyor.
Giriş katındaki konferans salonunda ziyaretçilere kamp hayatı ile ilgili belgesel gösteriliyor. Müzenin ikinci katında sunulan belgeler ve tasvirlerle kamp hayatı tüm gerçekliğiyle gözler önüne seriliyor.
Son kat ise müzenin idari merkezi olarak kullanılıyor.
- "Yabancı temsilciliklerin yoğun ilgisi var"
ALJİR Müzesi Baş Uzmanı Raisa Jaksıbayeva, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını dolayısıyla müzenin birkaç ay kapalı kaldığını ancak çevrim içi olarak hizmet vermeye devam ettiklerini söyledi.
Ülkede karantina tedbirlerinin gevşetilmesiyle kapılarını yeniden açtıklarını ifade eden Jaksıbayeva, "Önceden kayıt sistemiyle ziyaretçi kabul ediyoruz. Özellikle hafta sonları günlük ziyaretçi sayımız 100 kişiye kadar çıkıyor. Müzemize, başkent Nur Sultan’da faaliyet gösteren yabancı diplomatik temsilciliklerden de yoğun ilgi var." dedi.
AA