Kazvin'deki tarihi Kaçar Hamamı, antropoloji müzesi oldu

İran’ın Kazvin şehrinde bulunan tarihi Kaçar Hamamı, şehirde yaşayan milletlerin kültür ve yaşamlarının tasvir edildiği ve dönem mesleklerinin sergilendiği Kazvin Antropoloji Müzesi olarak hizmet verirken bir dönemin tanıklığını yapıyor.

İran’ın en büyük hamamlarından biri olarak kabul edilen Kaçar Hamamı yapım tarihi olarak Safeviler dönemine tarihlendiriliyor.

İran’ın ulusal miras listesinde yer alan tarihi hamam günümüzde Kazvin Antropoloji Müzesi olarak hizmet veriyor.

Ziyaretçiler bir yandan tarihi yapının mimarisi ve süslemelerini inceleme fırsatı bulurken diğer yandan Kazvin’de yaşayan milletlerin kültür ve yaşam biçimleri hakkında da bilgi sahibi oluyor.

Açık kaynaklarda Kazvin’in en eski hamamlarından biri olarak geçen Kaçar Hamamı’nın Safeviler döneminde inşa edildiği, orijinal adının ise Şahi Hamamı olduğu belirtiliyor.

Kaçarlar döneminde, mimarın Kaçar ailesinden olması dolayısıyla hamamın adının Kaçar Hamamı olarak değiştirildiği de bu bilgiler arasında yer alıyor.

Yaklaşık bir dönümlük alan üzerine imar edilen tarihi hamam erkek ve kadınlar kısmı olmak üzere iki ana bölümden oluşuyor. Hamamın her bölümü kendi içinde de üçer bölümden meydana geliyor.

Girişinden yıkanma bölümüne kadar sıcaklık ve nem oranını ayarlayacak şekilde yapılan hamam, müşterilerin ani sıcak ve soğukla karşılaşmasını önlemek için tasarlanmış.

Tanıtım yazısında, hamamın mimari ilkelerinin geleneksel tıbba göre belirlendiği de belirtiliyor.

Çevresindeki yapılara göre alçakta kalan hamama giriş aşağı inen merdivenlerle sağlanıyor.

İlk karşılama salonunda havuz etrafında kurulmuş kısımlar dikkati çekiyor. Hamama hazırlık bölümü olan bu alan giyinme ve soyunmanın yanı sıra sohbet için de kullanılan bir mekan özelliği taşıyor.

Tarihi yapının bu sekizgen bölümü günümüzde Kazvin Antropoloji Müzesi’nin şehirde yaşayan milletler bölümü olarak hizmet veriyor.

Kavzin’de yaşayan milletlerin giyim kuşamından yaşam biçimlerine kadar birçok özelliğin bal mumu heykeller aracılığıyla sergilendiği bu kısım ziyaretçilerden de ilgi görüyor.

Yün eğiren Merağiler, Kazvin tatlılarını yapan kadınlar, çiftçilik yapan Türkler, süt ürünleri yapan Lorlar, üzüm toplayıp pekmez yapan Tatlar, müzik icra edip halay çeken Kürtler bu bölümde bal mumu heykellerle tasvir edilmiş durumda.

Tarihi hamamın orta kısmında ise sıcak ve soğuğa ani yakalanmamak için yapılan bir salon bulunuyor. Sıcaklık dengesini sağlayan bu salon ise şimdilerde müzenin kültürel objelerine ev sahipliği yapıyor. Tarihi olayları anlatan el emeği kabartma tablolar, dönem eşyaları ve at eyerleri burada sergileniyor.

Hamamın banyo kısmı ise yine sekizgen bir mimariye sahip olup duvarları bir metre yüksekliğe kadar çini ve fayanslar ile kaplanmış durumda. Suyun duvar kerpiç ve tuğlalarını çürütmemesi için yapılan bu işlem hamamın ömrünü uzatmakla birlikte tarihi yapıya görsel bir güzellik de katıyor.

Hamamın bu kısmında ise Kazvin’de kullanılan dönemsel objeler sergilenip bal mumu heykeller ile dönemin meslekleri tasvir ediliyor. Demircilik, pazarcılık, dokumacılık gibi mesleklerin yanı sıra ruh hastalıkları tedavi yöntemleri de hamamın büyük havuzunun yanı başında tasvir ediliyor.

İran mimarisinin önemli bir parçası olan çinilerle süslenmiş hamamın bu kısmında ayrıca geleneksel hamam sahneleri de heykeller aracılığıyla günümüze aktarılıyor.

Kaçarlar döneminde kullanılan müzik aletleri ve yaşamsal araç gereçler de yine bu kısımda sergileniyor.

AA Haydar Şahin