Kesin Korunacak Hassas Alan'larda birçok bitki ve hayvan türü tespit edildi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca Türkiye genelinde kesin korunacak hassas alan olarak ilan edilen 11 bölgede türlerle ilgili araştırma çalışmaları yapıldı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce, Şırnak, Van, Osmaniye, İzmir, Bitlis, Muğla, Adana, Muş ve Konya'da "kesin korunacak hassas alan" ilan edilen yerlerde endemik bitki ve hayvan türleri tespit edildi.

Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce, doğal sit alanları, tabiat varlıkları, özel çevre koruma bölgeleri ve benzeri koruma statüsü bulunan diğer alanlardaki doğal değerlerin ve biyolojik çeşitliliğin tespiti, korunması, geliştirilmesi ve yönetimi için her türlü araştırma faaliyetleri yürütülüyor.

Genel Müdürlük tarafından, biyolojik çeşitlilik kaybını önlemek, bitki ve hayvan türleri ile bunların doğal yaşam ortamlarını muhafaza etmek, koruma alanlarında sürdürülebilir kullanımı sağlamak ve çevre koruma anlayışını geliştirmek amacıyla ülke genelinde bazı alanlar koruma altına alınıyor.

Bu kapsamda, en son Cumhurbaşkanlığı kararıyla Bakanlık tarafından "kesin korunacak hassas alan" ilan edilen Türkiye genelinde 11 bölgede, türlerle ilgili araştırma çalışmaları yapıldı.

Kesin korunacak hassas alan ilan edilen Şırnak'ın Merkez ilçesi sınırları içerisinde yer alan Kasrik Boğazı Doğal Sit Alanında 2'si kritik tür olmak üzere 18 bitki türü tespit edildi. Bu türlerin büyük bölümü geniş yayılımlı ve kozmopolit olma özelliği taşıyor.

Ayrıca alanda tehlike kategorilerine göre 4, yayılım durumlarına göre 1 kritik tür olmak üzere 141 hayvan türü de belirlendi.

- "Van'ın Pamukkalesi" Dereiçi Travertenleri görenleri büyülüyor

Turizm potansiyeli çok yüksek olan ve korunması gereken alanlar arasında önemli bir yer tutan Van'ın Başkale ilçesi sınırları içerisinde yer alan Dereiçi Travertenleri Doğal Sit Alanı'nda yapılan çalışmalarda, biri kritik tür olmak üzere 25 bitki türü, fauna olarak da 1 amfibi (iki yaşamlılar), 14 sürüngen, 41 kuş, 8 memeli ve 52 karasal omurgasız olmak üzere toplam 116 hayvan türü tespit edildi.

Belirlenenlerden, International Union for Conservation of Nature (IUCN) kategorisinde 5, yayılım durumuna göre 1 ve endemizme göre de 1 tür, kritik tür içerisinde bulunuyor.

Yine Van'ın İpekyolu ilçesi sınırları içerisinde yer alan Erek Dağı Potansiyel Doğal Sit Alanının da ise flora olarak 67'si kritik tür ve dar yayılımlı 63 endemik bitki türünün olduğu 888 bitki türü, fauna olarak da 1 amfibi, 8 sürüngen, 88 kuş, 7 memeli ve 119 karasal omurgasız olmak üzere toplam 223 hayvan türü tespit edildi.

Bunlardan IUCN kategorisinde 5, yayılım durumuna göre 5 ve endemizme göre de 6 tür kritik tür olarak belirlendi.

Osmaniye'nin Düziçi ilçesinde bulunan, Ceyhan Nehri üzerine kurulu ve etrafında doğal alanlardan oluşan Haruniye Kaplıcaları Doğal Sit Alanı'nda yapılan değerlendirmeler sonucu, bitkiler açısından 2, sürüngenler açısından 1 ve memeliler açısından 6 kritik tür tespiti yapıldı.

Doğal peyzaj değerinin yüksek olduğu alan içerisinde bulunan jeotermal kaynaklar ve Ceyhan Nehri, doğal peyzajı şekillendiren en önemli su kaynakları arasında yer alıyor.

İzmir'in Selçuk ilçesi sınırları içerisindeki 12'inci Grup Doğal Sit Alanı'nın bir kısmı da kesin korunacak hassas alan olarak ilan edildi.

- Sodalı Gölü birçok kuş türüne ev sahipliği yapıyor

Bitlis'in Adilcevaz ilçesi sınırları içerisinde yer alan Sodalı Gölü Potansiyel Doğal Sit Alanı, Van Gölü Havzası'nda ornitolojik (kuş bilimi) bakımdan Erçek Gölü'nden sonraki en önemli ikinci alan olarak biliniyor.

Van Gölü'nün kuzeyinde yaklaşık 100 metrelik bir kum seti ile bu gölden ayrılan, akarı Van Gölü'ne olan bu gölün çevresinde üç köy yer alıyor.

Sadece Göldüzü Köyü'nün bulunduğu kesimde az miktarda sazlık bulunmasına rağmen göl aynasında binlerce kuş bulunuyor.

Nesli tehlike altında bulunan dikkuyruk türünün yanında birçok kuş türü, kış dışındaki mevsimlerde alanda gözlenebilirken, kış aylarında da göl ve çevresinde ötücü kuğu ve kaz sürülerini görmek mümkün.

Gölün doğusu olan Kavuştuk Yarımadasında bulunan ekin tarlaları içine yaz aylarında nesli küresel ölçekte tehlike altında olan toy kuşunun (otis tarda) ürediği belirlendi.

Kesin korunacak hassas alan ilan edilen Muğla'nın Fethiye ilçesi sınırları içerisindeki Kayaköy ve Gemiler Koyu Çevresi Doğal Sit Alanında 192 bitki türü tespit edildi. Bunlardan 10'u, endemizm dereceleri bakımından kritik tür olarak belirlendi. Yine doğal sit alanında 24'ü kritik olmak üzere 253 hayvan türü de tespit edildi.

Adana'nın Karataş ilçesinde yaklaşık 8 kilometrelik kıyı şeridine sahip Ağyatan Lagünü Doğal Sit Alanı'nda deniz, kumsal, kum tepeleri, dalyan bölgesi ile göl ve çevresi öne çıkan doğal peyzaj elemanları arasında bulunuyor.

Alan, kumul habitat, nesli tehlike altında olan Yeşil Deniz Kaplumbağası için önemli üreme alanıyken, ayrıca kumul habitat kum zambağının da dağılım alanı olmasından dolayı önem arz ediyor.

Yılan balığı, tosbağa, Akdeniz nalburunlu yarasası, oklu kirpi (Hystrix indica), gelincik (Mustela nivalis), firavun sıçanı (Herpestes ichneumon) ve porsuk (Meles meles) kritik türleri alanda yayılış gösteriyor. Bölge "sulak alan" vasfı taşıması ve kuş göç dönemlerinde yoğun ziyaret ediliyor olması nedeniyle önem taşıyor.

- Hamurpet Gölü doğal güzelliğiyle dikkati çekiyor

Muş'un Varto ilçesinin Kuzeybatısında doğal yollarla oluşan Hamurpet (Akdoğan) Gölü doğal güzelliğiyle dikkati çekiyor.

Urartu dönemine ait Kayalıdere, İskender ve Köm Kaleleri ile Karaköy Mağaralarının kattığı tarihsel zenginliğin yanında, içme suyu kaynakları ve birçok canlı türünü barındıran Büyük ve Küçük Hamurpet gölleri, yüksek dağların arasında doğal yapısıyla görenlerin ilgisini çekiyor.

Alanda, Büyük Hamurpet Gölü ve Küçük Hamurpet Gölü adıyla birbirine çok yakın iki göl bulunuyor. Hamurpet Gölü, volkanik göl olma özelliği taşıyor.

- Köpek Gölü çok sayıda ötücü kuş türünü barındırıyor.

Türkiye'nin önemli sulak alanlarından biri olan Konya'nın Cihanbeyli ilçesindeki Köpek Gölü Doğal Sit Alanı ise sulak alan ekosistemi içinde yer alan habitat zenginliği nedeniyle tür çeşitliliği de oldukça fazla. Tuz Gölü'ne yakın olması nedeniyle başta orada üreyen flamingolar için yıl boyu önemli dinlenme ve beslenme alanı olma özelliği taşıyor.

Çok sayıda ördek, kıyı ve kum kuşları ile diğer su kuşları, ayrıca çok sayıda ötücü kuş türü için yıl boyu dinlenme ve beslenme alanı olarak kullanılan gölde, farklı dönemlerde yapılan arazi çalışmalarında da başta batağanlar, balıkçıllar, ördekler, kıyı ve kum kuşları, bazı yırtıcılar ile çok sayıda ötücü kuş türleri de düzenli olarak gözleniyor.

Göl ve bozkır bulunduran nadir bir alan olan ve bulundurduğu flora ve fauna sayesinde sadece bölgesel değil ulusal ve uluslararası bir enderliğe sahip alanda 201 bitki türü tespit edildi.

Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içerisinde yer alan bölgede bulunan endemik bitkilerin önemli bir kısmı tuzcul bitkilerden oluşuyor. Alanda, 6 tür omurgasız, 3 tür amfibi, 8 tür reptila (sürüngenler), 72 tür aves (kuş) ve 42 tür memeli belirlendi.

Küresel ölçekte de IUCN koruma statüsüne göre tehlike altında bulunan sibirya kazı, dikkuyruk, mezgeldek, şah kartal ve toy türleri için önemli bir sulak alan olan yer, korunacak hedef tür veya türlerin üreme alanlarını ihtiva ediyor.

Ayrıca kesin korunacak hassas alan olarak ilan edilen Cihanbeyli ilçesindeki Tersakan Gölü Doğal Sit Alanı da bitki ve kuş türleri açısından önem taşıyor.