Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Klerukhia

Klerukhia nedir?

 

Klerukhia: Yunanistan'a bağlı ülkelerde, Atina'nın bağışladığı toprakları elinde tutan Atina yurttaşlarından (klerukhos) oluşan kurum.

Atina'nın MÖ 6. yüzyılda Megara'dan aldığı Salamis'te ki yerleşimin ilk klerukhia olduğu sanılmaktadır.

Atina, bağımlı devletleri istediği gibi denetleyebilmek için bu kurumdan yaygın biçimde yararlandı. En iyi topraklar plantasyonlara ayrılırken, bu ülkelere yerleştirilen koloniciler de gerektiğinde kullanılacak birer askeri güç olarak düşünülmüştü.

MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda Delos Birliği ve İkinci Atina Birliği'nin kurulmasıyla klerukhialar, Atina'nın yayılma politikasının en önemli kurumları haline geldi.

Atinalı klerukhoslar, yerleştikleri yörenin halkına göre üstün ve ayrıcalıklı bir konumdaydılar. Ayrıca oy verme, vergi ödeme, askerlik yapma gibi Atina yurttaşlarına özgü tüm haklara sahiptiler.

Klerukhianın iç işleri Atina modeline uygun olarak arkhonlar ve ekklesia aracılığıyla yürütülüyordu.

Andros, Naksos, Samos ve Çanakkale Boğazı'daki Sestos gibi stratejik açıdan önemli yerlere kurulan klerukhialar Atina kolluk kuvvetlerince de üs olarak kullanılıyordu.

Klerukhianın sağladığı maddi yararlar Atina yurttaşlarını yeni topraklara yerleşmeye özendirdi.

Böylece Atina'da nüfus yoğunluğu sorunu hafiflerken, devletin mali ve askeri gücü artıyordu.