Küllüoba arkeoloji kazılarında 4500 yıllık ağrı kesici ilaç kalıntılarına rastlandı
Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde süren Küllüoba Höyüğü kazılarında, arkeologların bir adak çukurundan çıkardığı 4.500 yıllık çömleklerde yapılan analizlerde ağrı kesici etken maddesi salisilik asit kalıntısı tespit edildi. Salisilik asit, günümüzde kullanılan kinin ve aspirin türü ağrı kesicilerin söğüt ağacının kabuğundan elde edilen temel ham maddesi.
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Türkteki başkanlığındaki ekip tarafından sürdürülen Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde süren Küllüoba Höyüğü kazılarında çalışmalar bu yıl üç farklı alanda sürüyor.
Adak çukurundaki çömleklerde, aspirin ve kininin ham maddesi Salisilik asit bulundu
Küllüoba Höyüğü kaz Başkanı Doç. Dr. Murat Türkteki, Höyüğün batısındaki yerleşimin en erken mimarisini ortaya çıkarmaya yönelik ayrı bir alanda çalışma yürüttüklerini belirterek şu açıklamada bulundu:
"Diğer taraftan amacımız, höyüğün özellikle milattan önce 2500'lerde yani günümüzden 4 bin 500 yıl önceki uluslararası ilişkilerini gösteren bölgenin hem Kuzey Suriye hem de Kuzey Ege'yle, Ege dünyası ile ilişkilerini gösteren bazı çalışmalar yapmaktı. Bu çalışmalar sırasında özellikle karşılaştığımız bulgulardan biri adak çukuru, ritüel ya da tören çukuru olarak geçen çukurlardı. Bu çukurların içine genellikle özel eşyalar bırakıldığını biliyoruz. Bunlardan biri de depas olarak isimlendirdiğimiz çift kulplu içki kabıdır. Bu kapta daha önce yaptığımız analizlerde ilk defa salisilik asit tespit ettik. Bu, söğüt ağacının kabuğundan elde edilen ve aslında günümüzde de popüler ağrı kesicilerin yapımında kullanılan bir ham madde. Bunu bugüne kadar ilk defa tespit edebilmiş olduk."
Çölekler ayinler için açılan adak çukurlarına gömülmüştü
Türkteki, bu çukurların törenler için açıldığını, içine söz konusu kapların konulmasının ardından kapatıldığını tahmin ettiklerini aktardı.
Törenlerin her zaman kutlama değil, belki de bir üzüntüyü ifade ettiğini dile getiren Türkteki, "Yani cenaze töreni gibi de düşünülebilir. Dolayısıyla biraz daha yatıştırıcı etkisi olan bir madde, ağrı kesici aynı zamanda bu iş için kullanılmış olmalı ama çok eski yazılı kaynaklardan da biliyoruz ki aslında bitkisel ilaçlar her zaman vardı. Ancak bunu ilk defa maddi olarak tespit etmiş olduk." diye konuştu.