Laodikeia
Laodikeia neresidir?
1. Laodikeia: Batı Anadolu’da Denizli’nin 6 km. kuzeydoğusunda kurulmuş antik kent.
Kenti kuran Seleukos kralı Antiokhos II Teos (MÖ 261-246) ona karısı Laodikeia’nın adını verdi. Aynı adı taşıyan diğer kentlerle karıştırılmaması için, yanında akan çaydan dolayı Lykos kıyısındaki Laodikeia (Laodicea ad Lycum) olarak adlandırılıyordu. MÖ 2. yüzyılda Pergamon Krallığının, MÖ 133’den sonra Roma Cumhuriyetinin egemenliğine girdi. I. Mithradates Savaşı’nda Pontos ordusu tarafından kuşatılmış ancak alınamamıştır (MÖ 88). Kenti MÖ 50’de Cicero, MS 129’da imparator Hadrianus ziyaret etmiştir. Caracalla döneminde (MS 211-217) büyük bir bayındırlık etkinliğine sahne oldu. Bu sıralarda en tanınmışları Acıpayam Ovası’ndaki Themisonion ve Hierapolis olan yirmi beş Frigya kentini içine alan bölgenin yargı merkeziydi. MS 60’da yaşadığı depremin zararlarını imparatorluk yardımı olmadan telafi etti. MS 494 yılında geçirdiği bir başka büyük depremle hemen hemen tamamen yıkılarak önemini kaybetti, MS 6. yüzyıl başlarında ise terk edildi.
Frigya bölgesindeki kentlerin en büyüklerinden biri ve antik çağın Anadolu’daki tekstil ve moda merkeziydi. Batı Anadolu’yu Güney Anadolu’ya bağlayan yol üzerinde olması nedeniyle ticaret sayesinde zengin bir kent durumuna geldi. Lykos (Çürüksu) Vadisi kentleri (Laodikeia, Kolossai ve Hierapolis), aralarında bir birlik kurarak, ürettikleri tekstil ürünlerini Efes limanına götürmüşler, buradan da gemilerle Samos, Atina ve İtalya’ya kadar ihraç etmişlerdir. Strabon kentin zenginleşmesini şöyle açıklar: “Laodikeia dolaylarındaki bir ülkede bir koyun türü yetiştirilir. Bunlar sadece Miletoslularınkinden üstün olan yünlerinin yumuşaklığıyla değil; fakat aynı zamanda kuzguni siyah renkleriyle de mükemmeldir. Bu sayede Laodikeialılar büyük gelir sağlarlar.” Göze çarpan bir Yahudi nüfusuna sahip olduğu için Hıristiyanlık kentte çabuk yayıldı. Nitekim Asya eyaletinde Hıristiyanlığın en erken Yedi Kilisesinden biri burada kurulmuştu. En parlak çağında nüfusunun 100 bin olduğu tahmin edilen kentte iki adet tiyatro bulunmaktadır. Kentin en önemli tanrıları Zeus ve Men idi. Filozof Marcus Antonius Polemon Laodikeia’nın tanınmış bir yurttaşıdır.
2. Laodikeia: Nihavend.
İran’ın batısında kurulmuş kent. Plinius(yaşlı)’a göre kenti Antiokhos I Soter kurmuştur. MÖ 193 tarihli bir yazıt Antiokhos I’in eşi Laodike adına kentte bir kült başlattığını belirtir.
3. Laodikeia ad Mare: Suriye’nin kuzeybatısında, Türkiye sınırına yaklaşık 40 km. uzakta, Akdeniz kıyısında kent. MÖ 3. yüzyılda Seleukos I Nikator tarafından kurulmuş antik kent.
Pompeius tarafından ele geçirildi, daha sonra Caesar tarafından özgür kent ilan edildi. MS 2. yüzyılın sonunda Pescennius Niger tarafından yağmalandı, Septimus Severus tarafından onartıldı.