Makedonya'da Haydar Kadı Camisi 104 yıl sonra restore edildi

Makedonya'nın Manastır kentindeki Haydar Kadı Camisi, 104 yıl sonra Vakıflar Genel Müdürlüğünün restorasyonu sonrası ibadete açıldı.

 

MANASTIR:   Makedonya'nın Manastır kentinde bulunan, Osmanlı döneminde merkezi bir konuma sahip Haydar Kadı Camisi, 104 yıl sonra Vakıflar Genel Müdürlüğünün restorasyonunun ardından yeniden ibadete sunuldu.   Başbakan Yardımcı Veysi Kaynak, açılış töreninde yaptığı konuşmada, "Bir ecdat yadigarı, 450 yaşını idrak etmiş bu eser, ibadete kapatıldıktan 104 yıl sonra yeniden Allah'ın kelamının, söyleminin yeri haline geliyor." dedi.   Balkanlarda olmanın heyecanını yaşadığını vurgulayan Kaynak, 600 yıllık Osmanlı Devleti'nin 550 yıl Balkanlarda hüküm sürdüğünü, Türkiye'nin her yerinde yaşayan vatandaşların Balkan göçmeni komşusu, akrabası ya da hatırası olabileceğini söyledi.   Kaynak, Balkanlar coğrafyasının dünyanın örnek alması gereken bir yer olduğuna dikkati çekerek, "Üç kıtada 600 yıl hüküm sürmüş Osmanlı Devleti her milletten, ırktan, dilden, dinden insanları yönetmiş ama hiçbir yerde emperyalist, sömürgeci olmamış, soykırım yapmamış. Fethettiği yerlerde insanlar kendi dillerine kültürlerine sahip çıkarak yaşayabilmişler." değerlendirmesinde bulundu.   Kaynak, Fatih Sultan Mehmet'in Bosna'yı terk ederken, kimsenin rahatsız edilmemesi yönündeki fermanının buna örnek olduğunu söyledi.   "Türkiye huzur odası olmaya devam ediyor"
Aynı anlayışı günümüzde Türkiye Cumhuriyeti'ni yönetenlerin yerine getirdiğini ifade eden Kaynak, şöyle dedi:
"Biz, bugün Manastır'daki Haydar Kadı Camisi'nin yeniden ibadete açılmasının sevincini yaşarken, Vakıflar Genel Müdürlüğümüz Edirne'de Yahudilerin Avrupa'daki en büyük sinagogunu, Diyarbakır'daki en büyük Ermeni kilisesini de restore ediyor. Çünkü biz böyle bir medeniyetin mirasçılarıyız ve nerede bir ata yadigarı eser kalmışsa onun tamamını bizim yeniden hayata geçirmek, ihya etmek borcumuz."   Kaynak, Vakıflar Genel Müdürlüğünün Makedonya'da kimseye ayrım yapmadan gıda yardımı dağıttığını, Makedon hastaların Türkiye'nin en iyi hastanesinde tedavi ettirildiğini, öğrencilere de burs verildiğini anlatarak, "Bütün dünya mezhep savaşları, göçler, açlıklar ve yokluklarla boğuşurken Türkiye, yine ecdadına layık bir şekilde sizlerle birlikte yine huzur adası, yine emniyet odası olmaya devam ediyor." ifadelerini kullandı.   Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem de konuşmasında, 2012'den itibaren Türkiye'deki vakıf eserlerine yönelik çalışmaların yanı sıra Osmanlı Devleti'nin bulunduğu coğrafyalarda da restorasyon faaliyetlerine başladıklarını anlattı.   Bu kapsamda ilk olarak Bosna'da İsa Bey Hamamı'nın restore edilerek hizmete açıldığını, daha sonra Kosova ve Makedonya'da restorasyon çalışmalarına başlandığını aktaran Ertem, Haydar Kadı Camisi'nin Makedonya'daki ilk restorasyon olduğunu ifade etti.   Tarihi camide yapılan ilk tespitlerde minaresinin yıkıldığını, minberinin parça parça haline geldiğini saptadıklarını ve bunun üzerine imzalanan protokolle restorasyon çalışmalarına başlandığını aktaran Ertem, şu ifadelere yer verdi:
"İlk geldiğimiz günden bugüne camide restorasyon sırasında meydana gelen bu değişikliğin bende ve Vakıflar camiası olarak bizde yaratmış olduğu ruh halini anlatmam mümkün değil. Biz Vakıflar teşkilatı olarak birçok iş yapıyoruz. Ama şunu samimiyetle söylüyorum, eğer bunları yapmamış olsaydık, kesinlikle bir şeyler eksik kalırdı. Ne kadar şükretsek az."   AK Parti İstanbul Milletvekili Hüseyin Bürge, Osmanlı'nın Balkanlar coğrafyasındaki eserlerine şahitlik ettiklerini söyleyerek, buradaki eserlere seyirci kalmayarak restore edilmesinde başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, Başbakan Yardımcıları ve emeği geçen herkese teşekkürlerini iletti.
Makedonya Başbakan Yardımcısı Festim Halili yaptığı konuşmada, iki ülkenin ve halklarının dost olduklarını vurguladı. Halili, "Tarihi olarak da bizi birbirimize bağlayan çok şey bulunmakta. Makedonya Cumhuriyeti adına bu caminin bugünkü haline kavuşmasından dolayı yaptığınız yardımlar için teşekkür ederim. Bu tür iş birliklerine her zaman açık olacağız. Bu caminin restore edilen son cami olmaması ümidiyle." diye konuştu.
Makedonya İslam Birliği Başkanı Süleyman Recepi tarihi camide bulunmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Recepi, "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a selam göndermek istiyoruz. Allah'a ona sıhhat, güç, pozitif enerji vermesi için dua ediyoruz. Tüm düşmanlarına bildiği şekilde karşı gelsin. Tüm Müslümanlar onun arkasında." sözlerine yer verdi.
"Balkanların prensesi" olarak anılan Haydar Kadı Camisi, konuşmaların ardından kılınan cuma namazıyla 104 yıl sonra yeniden ibadete açıldı.    Manastır'daki tarihi caminin açılışına, Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak'ın yanı sıra Makedonya Başbakan Yardımcısı Festim Halili, Makedonya İslam Birliği Başkanı Süleyman Recepi, AK Parti İstanbul Milletvekili ve Türkiye-Makedonya Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Hüseyin Bürge ile Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem ve diğer ilgililer katıldı.

AA Burcu Çalık, Dzihat Aliju