Manisa'daki 2 bin 700 yıllık tümülüslerde tedbirler artırıldı
Manisa'nın Ahmetli ilçesinde bulunup UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Bintepeler Lidya Tümülüsleri'nden ikisinin iş makinalarıyla tahrip edilmesi sonrası bölgede kaçak kazılara karşı jandarma ekiplerinin devriye sayısı sıklaştırıldı.
Manisa'nın Ahmetli ilçesinde M.Ö. 6. ve 7. yüzyıla tarihlenen Bintepeler Lidya Tümülüsleri'nden ikisinin iş makinasıyla tahrip edilmesi sonrası Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi'ndeki alanın korunması için çalışmalar hız kazandı.
Manisa'nın Salihli, Ahmetli, Saruhanlı ve Gölmarmara ilçeleri arasında "Bintepeler" olarak bilinen bölgede, antik dönemde Lidya soyluları ve kraliyet ailesi üyelerinin defnedildiği iri ufaklı, 115 tümülüs bulunuyor.
Ova üzerinde yükselen ve "Anadolu'nun piramitleri" olarak gösterilen tümülüsler, tarihi öneminin yanında coğrafi güzellikleriyle de çok sayıda ziyaretçiyi ağırlıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının çalışmasıyla 2013 yılında Sardes Antik Kenti ile UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan Bintepeler Lidya Tümülüsleri, geniş bir alanda tarım arazilerine yayılmış olması nedeniyle zaman zaman kaçak kazılarla karşı karşıya kalıyor.
En son 26 Ocak'ta, Ahmetli ilçesine bağlı Kendirlik Mahallesi yakınlarındaki 2 tümülüs, kimliği tespit edilemeyen kişilerce iş makinasıyla kazılarak tahrip edildi.
Tümülüslerde define arama amaçlı kaçak kazılara karşı jandarma ekipleri devriye sayısını sıklaştırırken yöre halkından da tümülüslere yönelik müdahalelere karşı duyarlı olunması istendi.
"Bu mezarlar geçmişle olan bağımız"
Ahmetli Belediye Başkanı Ahmet Alhan, tümülüslerde yaşanan son tahribatın bugüne kadar görünmeyen ölçekte olduğunu belirtti.
Geleceğe bırakacakları mirasın zarar görmesine çok üzüldüklerini ifade eden Alhan, "Defineciler bir şey bulurum umuduyla kazıyor ve bu güzelliği bozuyor. Bu mezarları tahrip edenlere sesleniyorum, artık bir şey aramayın, hiçbir şey yok zaten. Bu tarihi ve coğrafi güzelliği tahrip edip bozmayın. Bu mezarlar bizim geçmişle olan bağlantımız. Kendi ellerimizle bu mirası yok edersek torunlarımıza kötü bir iz bırakmış oluruz." dedi.
Alhan, Dünya Kültürel Miras Listesi'ne aday olan bölgenin korunması ve turizme kazandırılmasında yerel yönetimlerin aktif rol almak istediğini kaydetti.
İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü kararları ve denetimi altında güvenlik artırıcı her tür çalışmaya katılmaya hazır olduklarını dile getiren Alhan, tahrip edilen tümülüslerin eski haline getirilmesi ve etraflarının çevrilmesi gibi konularda da çalışma yapılabileceğini bildirdi.
"Zaten tarih boyunca yağmalandı, içleri boş"
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Aigai Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Yusuf Sezgin de tümülüslerde herhangi bir kıymetli varlık bulunduğunu düşünmediğini dile getirdi.
Sezgin, şunları kaydetti.
"Burası dünyanın en büyük tümülüs mezarlık bölgelerinden ve Türkiye'deki en özel arkeolojik alanlardan biri. Zaten bu bölge yaklaşık 2 bin 700 yıl boyunca yağmalanmış, içleri boş. Bütün antik çağ boyunca, Persler Anadolu'yu istila ettiğinde, Büyük İskender Döneminde ve özellikle Bizans Döneminde bu mezarlar hep soyulmuş. Antik çağda da definecilik vardı, bu tümülüsler de çok belirgin mezarlar olduğu için doğal olarak soyuldu. Ben soyulmayan tümülüs olduğunu düşünmüyorum. Dolayısıyla defineciler, boş yere buraları tahrip ediyorlar. Bunlar kültürel miras, elimizden geldiğince korumamız lazım."
Jandarma 2 yılda 66 defineci yakaladı
Öte yandan Ahmetli İlçe Jandarma Komutanlığı ekipleri, kaçak kazılara karşı bölgede sürekli devriye görevi yapıyor.
Yapılan önleyici kolluk hizmetleri kapsamında son 2 yılda, 26 kaçak kazıya suçüstü yapıldı.
Kazı yaparken yakalanan 66 defineci gözaltına alınırken 5 kepçe, 3 dedektör, çok sayıda kazı ekipmanı ile 3 kamyon ele geçirildi.
AA Kamil Tekmen