Medinetü'l-Zehra Sarayı'nın 'sır'ları araştırılıyor

İspanya'da Emevi İslam Devleti'nin en ilginç mimarileri arasıdna yer alan Medinetü'l-Zehra Sarayı'nda yeni kazı için 3 üniversite işbirliği yaptı. Kazıların temel hedefleri arasında sarayda kullanılan sırlı fayansların, nasıl, nerede ve kimlerce yapıldığı sorusuna cevap aramak.

 

İspanya'da Emevi İslam Devleti zamanınd Kurtuba (Cordoba) kenti yakınlarında, Vadi'ül-Kebir (Guadalquivir) nehrinin kuzeybatısnda yer alan,  Medinetü'l-Zehra Sarayı, (Zehra'nın Kenti / Madinat-Al-Zhara Sultan III. Abdurrahman tarafından yapımına başlanmış ama Sultan II. Hakem döneminde tamamlanabilmiştir.   Adını Sultanın eşi Zehrâ'dan alır. Şehri tamamen surlarla çeviren kale, "şehir-saray" mimarisinin önemli örneklerindedir. Ömrü uzun olmamıştır. 10. yüzyıl ortalarında inşa edilen saray ve 11. yüzyıl başlarında yaşanan isyanlar sonucu tahrip edilmiş ve sonra da (Reconquista politikarının da etkisi ile) terk edilmiştir.  

Zaman içinde terk edilerek harap olan kalenin kalıntıları arkeolojik kazılarla ortaya çıkarılmıştır. Medinetü'l-Zehra'da sütun başlıklarının ion ve korinth sentezinden oluştuğu dikkat çekiyor ve İslam mimarisi olmasına rağmen Roma etkisinin izleri fark edilebiliyor.

İberia'daki İslam hilafetinin prestijini ve gücünü sergileyen önemli mimari eser; pek çok kez arkeolojik kazılara sahne oldu ve saray mimarisi üzerine bir hayli yorum yapıldı. Fakat, 100 hektarlık şehrin tamamı henüz keşfedilemedi.

Bournemouth Üniversitesi araştırmacıları; Güney İspanya'nın ikonik İslam sarayı olarak nitelendirdikleri Medinetü'l-Zehra Sarayı (Madinat-Al-Zhara) sarayının henüz gün yüzüne çıkarılmayan bölümlerini, yeni arkeolojik teknikler ve teknolojiler kullanarak araştırma hazırlığında.

Cordoba Üniversitesi ve Newcastle Üniversitesi ile işbirliği yapılarak gerçekleştirmeyi planladığı kazılar hakkında   açıklama yapan Bournemouth Üniversitesi yetkileri; Medinetü'l-Zehra kalıntılarının, burada yaşayan insanlar ve ürettikleri mallar hakkında çok fazla bilgi verdiğine dikkat çekerek, o dönemdeki siyasi yapının, üretim yöntemlerinin, kültürel ve teknolojik gelişim hakkında fikir verdiğini belirtti.

Bournemouth Üniversitesi, Cordoba Üniversitesi ve Newcastle Üniversitesi ile işbirliği ekibi, alanda yapılacak yeni kazılarda; daha fazla bilgi edinmek için yeni teknikler ve teknolojiler kullanacaklarını ifade ederek, amaçlarının, materyallerin nerede ve nasıl üretildiğini ortaya çıkarmak olduğunu açıkladılar.   Bournemouth Üniversitesi Arkeolojik Bilimler bölümü öğretim üyesi Profesör Kate Welham, "Bu İslam Sarayının  dekorasyonunu hakkında ulaşabileceğimiz tüm bilgilere ulaşmaya kararlıyız. Saray mimarisi özellikle sırlı fayanslar konusunda çok cömert. Biz bu fayansların nerede yapıldığına ilgi duyuyoruz . Bu üretimle ilgilenmemizin nedeni o yıllardaki teknoloji transferinin mahiyetini kavrayabilmek. İslam dünyasında; İspanya ve Kuzey Afrika arasındaki bu ticaret yolunun öneminin farkındayız.  Arka plandaki gerçek arkeolojik soru şu: "O dönemde bu teknolojiler nasıl üretildi, nereden getirildi ve kim ne yaptı?"   arkeolojikhaber.com