Megaron

Megaron nedir?

1. Megaron: Eski Tunç Çağı'nda ortaya çıkmış ve anti Yunan tapınağının protitipini oluşturan megaron, genel olarak konut, nadiren de kamusal işlevi olan, kare veya dikdörtgen iç mekanlı, giriş kısmı derin, ahşap çatılı, içinde ocağı bulunan büyük odalı ilk ev tiplerindendir. 

Asıl odanın iki yan uzun duvarı ileri doğru uzayarak, öndeki açık mekanın ante duvarlarını (yan duvar) oluşturmaktadır. 

Işık kapıdan ve çatıda yer alan bir boşluktan sağlanmaktadır. 

Megaronun merkezinde yer alan ocağın dumanı da bu boşluktan çıkmaktadır. Bu ocak aynı zamanda savaşcı erkeklerin çevresinde oturup yamek yedikleri, kültsel nitelik taşıyan bir yerdir. 

2. Megaron: MÖ 3000'den başlayarak Midilli Adası'nda Thermi, Limni Adası'nda Poliokhni, Anadolu'da Troia gibi kentlerde örneklerde rastlanan, kısa kenarlarından biriyle önündeki yan açık mekâna bağlanan ve merkezinde bir ocak bulunan, dikdörtgen planlı ilk ev tiplerindendir.

Troia'nın II c tabakasındaki A, B, E ve H megaronlannda görüldüğü gibi, asıl odanın iki yan duvarı ileri doğru uzayarak, öndeki açık mekânın da yan duvarlarını (ante duvarları) oluşturur. Işık kapıdan ve çatıdaki bir boşluktan alınır.

Genellikle Megaronların merkezinde bulunan ocağın dumanı da bu açıklıktan çıkar. Bu ocak, Yunan sanatında Geometrik Dönem den beri karşılaşılan kaynaklarda, aynı zamanda savaşçı erkekler birliğinin çevresinde oturup yemek yedikleri bir tür toplumsal odaktır ve kültsel nitelik de taşır. Zaten saray olarak kullanıldığı da bilinen (Troia) megaron plan tipi, bu özellikleriyle, başlangıcından beri Yunan Tapınağının çekirme çekirdeğini oluşturmuştur.

Megaronların bir biri arkasında iki oda içerenlerine de rastlanmıştır. Daha sonraları, bir avluyla birleştiği örneklerde bile, megaronun her zaman belirgin bir birim olarak kaldığı ve onunla bütünleşen yapılar arasında önemini koruduğu görülmüştür.