Mehmet Genç kimdir?

Mehmet Genç kimdir, Mehmet Genç biyografisi,

 

Prof. Dr. Mehmet Genç - (Akademisyen, İktisat Tarihçisi, Sosyolog)

(d. 4 Mayıs 1934 - Artvin / ö. 18 Mart 2021 - İstanbul)

Tarihçi Mehmet Genç, 4 Mayıs 1934 yılında Artvin'in Arhavi’de ilçesinde dünyaya gelmiştir. Osmanlı İktisat Tarihi üzerine yapmış olduğu çalışmalar ile tanınmaktadır. Unvanı önemsemeyen ve akademik çekişmelerin uzağında kalıp bilimsel çalışmalara yönelen Mehmet Genç, 1956'da başladığı doktorasını ancak 40 yıl sonra, ısrarlar üzerine 1996'da tamamlamıştır.

4 Mayıs 1934 Artvin, Arhavi doğumlu olan Genç, İstanbul'da Haydarpaşa Lisesi'ni 1953'te, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü'nü 1958'de bitirdi. Kısa bir süre Ankara Valiliği'nde maiyet memurluğu ve Şereflikoçhisar kazasında kaymakam vekilliği yaptı. 1960 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Türk İktisat Tarihi Enstitüsü'nde "İktisat Tarihi" asistanı olarak Ömer Lütfi Barkan'ın yanında çalıştı. Sanayi Devriminin Osmanlı Sanayiine Etkisi adlı doktora tezini hazırladı. Aynı enstitüde 1965'ten 1982 yılına kadar "İktisat Tarihi Uzmanı" olarak çalıştı. 1966 yılında araştırmalarını detaylandırmak için Başbakanlık Arşivi’nde çalışmaya başladı. Bu tarihten sonra araştırmalarının temel kaynağı Osmanlı arşiv belgeleri oldu.

1983 yılında Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nde "İktisat Tarihi" ve "Tarih Metodolojisi" dersleri vermeye başladı. Konsolide bütçe üzerine çalışmalar yaptı.

1973'ten itibaren "Osmanlı İktisat Tarihi" alanında birçok yerli ve yabancı birçok seminere ve toplantıya katıldı.1985-1988 yılları arasında TRT'de danışman olarak çalıştı ve burada birçok kültür ve bilim sohbetleri yaptı. 1985 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'de Yüksek Lisans ve Doktora öğrencilerine Tarih ve Sosyal Bilimler dersleri veren Genç, 2002 yılında bu okuldan emekli oldu.

1996 yılında İstanbul Üniversitesi "Genel Sosyoloji" ve "Metodoloji" alanında "Doktora Şeref Unvanı"'na sahip oldu. Halen İstanbul Şehir Üniversitesi Tarih Bölümü'nde[2] ve İstanbul Teknik Üniversitesi Toplum Bilimleri Bölümü'nde "Osmanlı İktisat Tarihi" dersleri vermektedir.

Evli ve iki çocuk babası olan Genç; Türkçe, İngilizce, Fransızca ve Yunanca yayımlanmış çok sayıda makale yazmıştır. 2000 yılında, tebliğ ve makalelerinin önemli bir bölümü bazı ilavelerle “Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi” adlı kitabında yayımlamış ve bu kitap ile "Türkiye Yazarlar Birliği" tarafından Fikir Dalında ödüle layık görülmüştür. 2001 yılında aynı kitap ile "Aydın Doğan Vakfı" özel ödülünü almaya hak kazamıştır.

Mehmet Genç, 2015 yılında Sosyal ve Beşeri Bilimler kategorisinde Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) "Uluslararası Akademi Ödülü"nü almış,[3] 2019 yılında da Akademi Genel Kurulunca TÜBA Şeref üyeliği'ne seçilmiştir.

2015 yılında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri Yönetmenliği kapsamında, Sosyal Bilimler ve Tarih alanında ödüllendirilen Mehmet Genç, American Research Institute in Turkey Yönetim Kurulu Üyesiydi.

18 Mart 2021 tarihinde akciğer kanseri nedeniyle vefat etti.

Kitaplaşan Eserleri
Osmanlı İmparatorluğu'nda Devlet ve Ekonomi (2000)   Makaleleri “A Study of the Feasibility of Using Eihteenth Century Ottoman Fiscal Records as an Indicator of Economic Activity“ in The Ottoman Empire and the World-Economy, (ed.) Huri İslamoğlu-İnan, Cambridge University Press, 1987, p. 345-373.
“Ottoman Industry in the Eighteenth Century: General Framework, Characteristics and Main Trends”, Manucacturing in the Ottoman Empire and Turkey (1500-1950), (ed.) Donald Quataert, State University of New York Press, 1994, p. 59-86.
“Aya Mavra in the Beginning of the Eighteenth Century”, From the Local to Global History. The Xemple of Lefkada, 15-19th centuries, Proceedings of IV Conference of Ionian IslandsCivilization (Aya Mavra 8-12 Sept. 1993), Conference dedicated to Panos G. Rontoyannis, Athens 1996. p. 65-74. (Published in Greek).
“State and The Economy in the Age of Reforms: Continuity and Change” in Ottoman Past and Today’s Turkey, (ed.)Kemal H. Karpat, Brill, Leiden, Boston, Köln 2000, p. 180-187.
“Controle et Taxation du Commerce du Cafe dans l’Empire ottoman fin XVIIe – Premiere moitie du XVIIIe Siecle”, Le Commerce du Cafe avant l’ere des Plantation Coloniales, Edite par Michel Tuchscherer. Institut frençais d’Archeologie Orientale, le Caire, 2001. pp. 161–179. 6-“Economy and Economic Policy” Encyclopedia of the Otoman Empire, (ed.) Gabor Agoston and Bruce Masters, Facts on File, Inc, New York 2008, pp. 192–195.   Ansiklopedilere yazdığı Maddeler   “Esham”, DİA, cilt 11, Ankara 1995, s. 376-380.
“İltizam”, DİA, cilt. 22, Ankara 2000, s. 154-158.
“Malikâne”, DİA, cilt. 27, Ankara 2003, s. 516-518.
“Malikâne-Divanî”, DİA, cilt. 27, Ankara 2003, s. 518-519.
“Nâzır”, DİA, cilt 32, Ankara 2006, s. 449-450.
“Osmanlılar: İktisadî ve Ticarî Yapı”, DİA, cilt 33, Ankara 2007, s. 525-532.
Derleyen: Yaşar İliksiz - Arkeolojikhaber