Nijerya'nın tarihi şehri Kano'nun surları olduğu gibi korunuyor
Nijerya'nın en kalabalık ikinci ve eski şehirlerden Kano, ülkenin kuzey bölgelerinin geleneksel emirliği ve tarihi kraliyeti olarak bilinirken, savaş döneminde bölge sakinlerini korumak amacıyla inşa edilen tarihi şehir surları olduğu gibi korunuyor.
Sahra Altı Afrika ticaretinde de tarihi öneme sahip Kano şehri, Batı Afrika'nın en önemli pazarlarından Kurmi Çarşısı'na da ev sahipliği yapıyor.
Ülkenin en kalabalık kabile nüfusu Hausaların yaşadığı Kano'da, savaş döneminde bölge sakinlerini korumak amacıyla inşa edilen tarihi şehir surları olduğu gibi korunuyor.
Şehir, arşiv, müze ve araştırma merkezleriyle ülkenin tarihi dokusunu bünyesinde barındırıyor.
Kano eyaleti, İngiliz sömürgesinden yüzyıllar önce yerleşik olan Arap, Berberi, Tuareg, Kanuri ve Fula gibi farklı kabilelerden insanlara ev sahipliği yapıyor.
- "Kano'ya ilk avcılar yerleşti"
Kano'daki Bayero Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dahiru Yahaya, şehrin antik tarihini AA muhabirine anlattı.
Yahaya, Kano'nun yüzyıllar öncesinde ilk başta dönemin avcılarının en ünlü av kampı olarak kurulduğunu belirterek, "O dönemde avlanmak daha meşhurdu. İnsanlar tarımı pek bilmezlerdi. Bu bölgede daha fazla hayvan olduğu için avcılar buraya kamp kurarak yerleşti." dedi.
Kano'nun farklı avcıların buluştuğu sıra dışı bir yer olduğunu anlatan Yahaya, bu nedenle Hausa dilinde "Sen geldin, ben de geldim" anlamına gelen "Ka zo, na zo" ifadesinden yola çıkarak "Kano" isminin verildiğini anlattı.
Yahaya, şehrin 11. yüzyılda Sahra ötesi ticaret yoluyla İslam'la tanıştığını ve daha fazla tüccarın kente yerleştiğini aktararak, "Böylece Kano, bölgenin ve kuzey Nijerya'nın ticari sınır merkezi oldu ve hala ticaret merkezi olarak anılıyor." ifadesini kullandı.
Kano'nun zamanla büyük bir şehir haline geldiğini belirten Yahaya, daha sonra bir monarşiye, ardından bir eyalete dönüştüğünü ve şimdi de Nijerya'nın "en kalabalık ikinci eyaleti" olduğunu kaydetti.
- Halkı korumak için şehrin etrafına kapılı duvar inşa edildi
Yahaya, antik Kano surlarının, şehrin sakinlerini korumak için inşa edilmiş kapalı savunma duvarları olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Şehrin ilk duvarının 1095-1134'de inşa edildiğini söyleyen Yahaya, "Bu duvar Kofar Na'isa duvarı olarak biliniyor. 'Sarkin Kofa' denilen kapıcı bulunuyordu ve daima şehre misafir almak ya da çıkmak isteyen için kapıyı açardı ve akşam da belli saatte kapı kapatılırdı. Şehrin kapısı kapandığında kim olursa olsun ona kapı açılmazdı." dedi.
Yahaya, zamanla şehirde çok fazla surun inşa edildiğini belirterek, bugün Kano şehir surlarının "Batı Afrika'daki en etkileyici anıt" olarak nitelendiğini dile getirdi.
AA Adam Abu-bashal