Niksar'ın gizemli çivisiz ahşap mezarları yine gündemde
Kimler yaptı, kimler yattı, köylülerin neden haberi yok? Pelit ağacından tek çivi çakılmadan imal eden 19 ahşap mezarın sırrı araştırmalara rağmen hâlâ çözülemiedi. 100-150 yıllık geçmişi olduğu tahmin edilmesine rağmen, tek köy dışında benzeri tabut görülmüyor.
Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Büyükyurt köyündeki kabristanda bulunan çantı tekniği ile yapılmış ahşap mezarların sırrı henüz çözülemedi. Bölgede başka köylerde rastlanmayan ikisi tahrip olmuş 19 mezarın neden ahşaptan yapıldığı ve kimlerin yatığı hâlâ bilinmiyor.
Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Büyükyurt köyündeki kabristanda bulunan çantı tekniği ile yapılmış ahşap mezarların sırrı henüz çözülemedi.
Bölgede başka köylerde rastlanmayan ikisi tahrip olmuş 19 mezarın neden ahşaptan yapıldığı bilinmiyor.
Tokat Kültür ve Turizm Müdürü Adem Çakır, AA muhabirine yaptığı açıklamada Büyükyurt köyündeki ahşap mezarların, yaklaşık 20 yıl önce kültür varlığı olarak tescillendiğini söyledi.
Mezarların Tokat'taki ilginç yapılardan biri olduğunu belirten Çakır, "Köyün kabristanlığında 19 ahşap mezar bulunuyor. Bunların neden ahşaptan yapıldığını bilmiyoruz. Burada bilimsel araştırmanın yapılması önem taşıyor. Gerekli çalışmalar yapılırsa mezarların neden bu şekilde yapıldığının ortaya çıkacağını umuyoruz." diye konuştu.
Ahşap mezarları zaman zaman gündeme getirdiklerini, daha önce başlatılan bir çalışmanın da yarım kaldığını aktaran Çakır, bu konuda araştırma yapmak isteyen akademisyenlere her türlü desteği vereceklerini vurguladı.
Büyükyurt köyü dışında böyle mezar yok
Niksar Belediye Başkanı Özdilek Özcan ise ilçede başka köylerde ahşap mezarlara rastlanmadığına işaret etti.
Özcan, "Geçmişte köyümüzde daha fazla mezar varmış. Bu mezarlarımızı incelediğimizde 100-150 yıllık bir geçmişinin olduğunu tahmin edebiliyoruz. Bu, Büyükyurt köyümüze ait bir özellik taşıyor. Diğer köylerimizde bunu görmüyoruz. Büyükyurt köyümüz ve yakınları Osmanlı köyleri." dedi.
Ahşap mezarların araştırılmasını isteyen Özcan, şunları dile getirdi:
"Buranın araştırmacılara konu olduğunu düşünüyoruz. Neden ahşap kullanılmış, neden ahşap mezar yapılmış? Ahşap mezarların araştırılmasını istiyoruz. Büyükyurt köyümüzün olduğu bölge, ormanlık ve aynı zamanda yüksek rakımlı bir yer. Oralarda ağaç işleri yoğun."
Köy azalarından Osman Çaymaz da kabristandaki ahşap mezarların pelit ağacından yapıldığını, hikayelerinin ve kime ait olduklarının köyde kimse tarafından bilinmediğini belirtti.
Çaymaz, kabristanda ahşaptan yapılmış daha çok mezarlık bulunduğunu ancak zamanla bazılarının tahrip olduğunu anlattı.
DAHA ÖNCEKİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA SONUÇSUZ KALMIŞTI
2013 yılında konu gündeme gelmiş, dönemin Niksar Belediye Başkanı Duran Yadigar, mezarlar hakkında bilimsel araştırma başlatıldığını açıklamıştı.
Araştırmaya öncülük edecek isismlerden Prof. Dr. Yusuf Sümer Atasoy ise mezarların Birinci Dünya Savaşı döneminden kalma olduğunu tahmin ettiklerini belirterek, mutlaka koruma altına alınması gerektiğini vurgulamıştı.
Ahşap mezarlara ilişkin çalışma yapacaklarını kaydeden Atasoy, “Çalışmalara başlamadan önce ilgili makamlardan gerekli izinleri almamız gerekiyor. Gerekli izinler alındığı takdirde seve seve çalışma yapmak istiyorum. Büyükyurt köyünün mezarlık alanında, kenarları çantı tekniğinde yassı ahşap levhalarla yükseltilmiş bazı mezarlar yer almaktadır. Bu mezarların üstlerinin de ahşap levhalarla kapatıldığı kalan parçalardan anlaşılmaktadır. Ahşap mezarların büyük bir kısmı çürümüştür. Kalanların laboratuvar ortamında onarılması, kurtarılması ve tanıtımlarının yapılması şarttır.” demişti.
KADINLAR TARAFINDAN YAPILMIŞ OLABİLİR
Görenlerin dikkatini çeken ahşap mezarların, Birinci Dünya Savaşı yıllarında erkeklerin cepheye gitmesi nedeniyle yöredeki kadınlarca yapıldığını iddia edenler var.
Ekber Türkoğlu - AA