Oluz Höyük'te hem Pers Apadanası hem Hitit Boğası bulundu
Son yıllarda yapılan arkeolojik keşiflerle arkeoloji dünyasında dikkatlerini üzerine çeken Amasya'daki Oluz Höyük'te yine şaşırtıcı keşifler yapıldı. 2 bin 500 Yıllık Pers sarayına apadana denilen sütunlu kabul salonu ile taht salonunun yanı sıra bir Hitit Boğa figürü bulundu. Hititlerin Şanovhitta kenti keşfedilmiş olabilir.
Amasya Valisi Osman Varol, 20 kişilik ekiple Göynücek ilçesindeki Oluz Höyük'te yürütülen kazı çalışmalarını yerinde inceleyerek, kazı alanının teknik ve yapısal özellikleri hakkında bilgi aldı.
Vali Osman Varol, Jandarma Komutanı Jandarma kıdemli Albay Ali Yıldız, Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü Hamdi Yanık, Kültür ve Turizm Müdürü Hakan Karaman, Amasya Müzesi Müdürü Celal Özdemir ve gazetecilerin katıdığı gezi sırasında alanda incelemelerde bulunan Amasya Valisi Osman Varol çalışma alanında kendilerini heyecanlandıran yeni bir yapının ortaya çıkarıldığını duyurdu.
Vali Osman Varol: Hocamıza ve burada emeği geçenlere çok teşekkür ediyoruz.
Vali Varol: “Bizleri heyecanlandıran bulgular, geçen yıl ki bulgular da var hocamızın aydınlatması ile incelemiştik. Gerçekten yine heyecan verici ve Amasya´mız adına özellikle bizim tarihi envanterimize katılacak. Birçok eser bunun yanında birçok tarihi bilgi birikimi eklenmiş olacak. Oradaki yeni bulguların önemi ve onların üzerinde hocalarımızın motivasyonunda yarattığı katkı bizi de oldukça mutlu ediyor. Çünkü onları da çok heyecanlı gördüm. Bu da gerçekten çalışmaların geleceği açısından çok önemli, daha sonrasında da kazı evimize gelip, bu yıl bulunan eserlerden bir kısmını inceleme fırsatı bulduk” dedi.
Pers Sarayı'na ait 2 bin 500 yıllık kalıntıların ortaya çıkmasını sevinçle karşıladıklarını vurgulayan Varol, "Kazı yerini gezerek bu yıl çıkarılan eserleri inceleme fırsatı bulduk. Bu, çok uzun soluklu bir çalışma. Hocamıza ve burada emeği geçenlere çok teşekkür ediyoruz. Hep beraber ne kadar zorlu koşullarda iş yapıldığını gördük. Hocamıza, bilim dünyasına ve Amasya'mıza kattıkları için ayrıca teşekkür ediyoruz." diye konuştu.
Kazı sorumlusu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Dönmez de Amasya kent merkezinin 25 kilometre güneybatısında yer alan Oluz Höyük'te, mimarideki köklü değişim ile taşınabilir maddi kültür bulgularından, yaklaşık M.Ö. 450 yıllarında Pers kökenli bir Akhamenid zümre ya da topluluğun yerleşmiş olduğunun anlaşıldığını ifade etti.
Prof. Dr. Şevket Dönmez: Apadana yapısı 2500 yıllık MÖ 500 yıllarına ait
Bu seneki kazılarda bir Pers kentinin ortaya çıkmaya başladığını anlatan Dönmez, şu bilgileri paylaştı:
"Bu kentin yeni birimleri açığa çıkmaya başladı. Bir yol ve bir malikaneyi biz biliyorduk, bir ateşgede (ateş tapınağı) ortaya çıkarmıştık. Bunların hepsi dünya tarihinde bir ilk. Bu sene de ilk defa bir apadana denilen sütunlu bir kabul salonu, bir taht salonu açığa çıkmaya başladı. Henüz daha onun kazılarının başlangıç aşamasındayız. Ama şu anki aşama ve bulgular bile çok heyecan verici. Bunlar Anadolu Demir Çağ tarihinin, Anadolu Eski Çağ tarihinin ve Pers arkeolojisinin çok önemli bir dönemidir. Kimliklendiren ve ünik kılan çok önemli bulgular. Şu an 6 sütun kaidesi ortaya çıkardık. Henüz daha net bir plan ortaya çıkmadı ama 1-2 yıllık kazılarda inşallah bunları da açığa çıkaracağız.... Bulduğumuz Apadana yapısı 2500 yıllık MÖ 500 yıllarına ait, arkeoloji de şöyle bir söz vardır. Toprağın altından ne çıkacağı belli olmaz. Yani her an her sürpriz ile karşılaşabiliriz. Burası bir taht odası, tabi ki tahtta gelebilir, ama o zaman ki şartlarla belki tahtı aldığı götürdü. Belki tahtın parçaları çürüdü, belki çürümeyen parçalarını bulacağız.” dedi.
Hitit Dönemi'ne ait bir boğa heykelciği bulundu, Hitit kenti Şanovhitta bulunmuş olabilir
Bu seneki kazılarda Hitit Dönemi'ne ait bir boğa heykelciği bulduk. Pers kentinin altında çok büyük bir Hitit kenti var. Şanovhitta olduğunu düşünüyoruz. Buranın geleneksel bir kutsal kent olduğunu, her gelen medeniyetin de burada kutsal tapınak yaptığını bize gösteriyor. Çalışmalar sürüyor ve her an her sürpriz ile karşılaşabiliriz. Hititlerin kutsal bir kenti, Doğantepe´nin komşuluğunda bir kent, Doğantepe´de biliyorsunuz, Hatmiş kent olması lazım, büyük olasılıkla, Hitit kentinin de kaşkala tarafından yakılıp, yıkıldığını biliyoruz. Bu süreçte bir Hitit tapınağına işaret ediyor, Boğa heykelciği ve bunun da haricinde tabi ki eğer bir Hitit tapınağı varsa, bir Firig tapınağı var zaten, bir de şimdi Ateşgele çıktı. Oluz Höyük´ün geleneksel bir kutsal kent olduğunu ve her gelen kültüründe burada bir tapınak yaptığını bize gösteriyor.
"Bambaşka bir dünyayla karşılaştık. Bütün dünya Oluz Höyük'ü izlemeye başladı"
Kazı çalışmalarını, 12 akademisyen,10 arkeolog ve 15 arkeoloji öğrencisiyle yürüttüklerini belirten Dönmez, "Kazıya başlamadan önce böyle bir Pers kenti bulacağımızı bilmiyorduk. Ne böyle bir tapınak, ne böyle bir kabul salonu...Hiçbir şey tahmin etmiyorduk." dedi.
Sadece sıradan bir Orta Anadolu höyüğü kazıp Demir Çağı kültürüyle ilgili kendilerince problem olan sorunları çözeceklerini düşündüklerini ifade eden Dönmez, şunları kaydetti: "Ama bambaşka bir dünyayla karşılaştık. Şu an inanın bütün Orta Anadolu arkeolojisi temelinde, Anadolu arkeolojisi temelinde bütün dünya Oluz Höyük'ü izlemeye başladı. Bence Göbeklitepe'den sonra Anadolu din tarihini güncelleyen, Anadolu din tarihini değiştiren çok önemli bir merkez olmaya başladı."
AA - DHA