Orphik
Orphik nedir?
Orphik: Bir din hareketi olan Orphik; şarkıcı, kâhin, büyücü Orpheus'a bağlanır:
Orpheus, orphik dinin kurucusu sayılır.
Thrakia'da doğan bu hareket, oradan altıncı yüzyılda Yunanistan'a ve aşağı İtalya'ya geçti.
Orphik, dionysik-mistik bir kurtuluş dinidir.
Homeros'taki tanrıların dindiremedikleri bir ruh ihtiyacını karşılar, giderir.
Ophik dinin mitosu şöyledir: Başlangıçta Khronos (zaman) evreni yarattı. Evrenden tanrı Phanes doğdu. Hem erkek, hem dişi olan Phanes, Nyks (gece)'i doğurdu: onunla birleşerek Gaia (toprak), Uranos (gök) ve Kronos'u dünyaya getirdi. Kronos'un oğlu Zeus, Phanes'i yutarak dünya egemenliğini ele geçirdi.
Zeus, kızı Persephone Demeter ile birleşip Dionysos Zagreus'u yarattı.
Dionysos Zagreus, Titan'lar tarafından parçalandı, yutuldu. Bunun üzerine Zeus, yıldırımlarının alevleriyle Titan'ları mahvetti. Ama Titan'ların külünden insan soyu vücuda geldi, insan soyunda Titan'ların kötü, yutulmuş Dionysos çocuğun tanrısal iyi huyları birleşti.
Athena, parçalanan çocuğun yüreğini kurtarmıştı, Zeus bu yüreği yedi, sonra da Dionyses Lyseus (kurtarıcı) u yarattı.
İnsandaki tanrısal ruh, bedende (soma) bir mezarda (sema) gibi hapistir, öte dünyaya kavuşmaya çabalar.
Dionysik taraf, titanik unsurlardan temizlenmek ister. Bunun içinde ruh, günahından temizlenmek üzere, birçok vücutlarda dolaşır.
Arınma, dürüst bir yaşayış, canlıların verdikleri besinlerden ( et, yumurta ) elçekiş sayesinde olacaktır. İyileri mutlu bir öte dünya bekler, kötüler ise ölüler hâkiminin karşısına çıkacaklar,
Tartaros bataklığına götürüleceklerdir.
Orphik'çilerin öğretileri, filozof Pythagoras (MÖ VI. yüzyıl)'ın felsefesine derin bir etki yaptı.
Orphik ya da Orfeizm, yani Orpheus Tarikatı: Bu konuda Behçet Necatigil'in 100 Soruda Mitologya'sında çıkan özeti buraya almayı uygun gördük. "Bir din hareketi olan Orphik; şarkıcı,kahin büyücü Orpheus'a bağlanır: Orpheus, Orphik dinin kurucusu sayılır. Trakya'da doğan bu hareket, oradan VI. yüzyılda Yunanistan'a ve aşağı İtalya'ya geçti. Orphik dionysik-mistik bir kurtuluş dinidir. Homeros'taki tanrıların dindiremedikleri bir ruh ihtiyacını karşılar, giderir. Orphik elinin mythos'u şöyledir: Başlangıçta Khronos (Zaman) evreni yarattı. Evrenden tanrı Phanes doğdu. Hem erkek, hem dişi olan Phanes, Nyks (Gece)'i doğurdu; onunla birleşerek Gaia (Toprak), Uranos (Gök) ve Khronos'u dünyaya getirdi. Khronos'un oğlu Zeus, Phanes'i yutarak dünya egemenliğini ele geçirdi. Zeus, kızı Persephone-Demeter'le birleşip Dionysos Zagreus'u yarattı. Dionysos-Zagreus, Titanlar tarafından parçalandı, yutuldu. Bunun üzerine Zeus, yıldırımlarının alevleriyle Titanları mahvetti. Ama Titanların külünden insan soyu vücuda geldi. İnsan soyundan Titanların kötü, yutulmuş Dionysos çocuğun tanrısal iyi huyları birleşti. Athena, parçalanan çocuğun yüreğini kurtarmıştı. Zeus bu yüreği yedi, sonra da Dionysos-Lyseus (Kurtarıcı)'u yarattı... İnsandaki tanrısal ruh, bedende (soma) bir mezarda (sema) gibi hapistir, öte dünyaya kavuşmaya çabalar. Dionysik taraf, Titanik unsurlardan temizlenmek ister. Bunun için de ruh, günahından temizlenmek üzere, birçok vücutlarda dolaşır. Arınma, dürüst bir yaşayış, canlıların verdikleri besinlerden (et, yumurta) el çekiş sayesinde olacaktır. İyileri mutlu bir öte dünya bekler,kötülerse ölüler hâkiminin karşısına çıkacaklar, Tartaros bataklığına götürüleceklerdir... Orphikçilerin öğretileri, filozof Pythagoras (İ. Ö. VI. Yüzyıl)'ın felsefesine derin bir etki yaptı".