Osmanlı Devleti ve Azerbaycan Hanlıklarının ilişkileri belgelerle sergileniyor

Osmanlı Devleti ve Azerbaycan Hanlıkları arasındaki siyasi yazışmaların ve belgelerin yer aldığı 'Belgelerle Osmanlı Devleti ve Azerbaycan Hanlıkları Münasebetleri' sergisi Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de ziyarete açıldı.

Osmanlı Devleti ve Azerbaycan Hanlıkları arasındaki siyasi yazışmaların ve belgelerin yer aldığı "Belgelerle Osmanlı Devleti ve Azerbaycan Hanlıkları Münasebetleri sergisi açıldı.

Azerbaycan Milli İncesanat Müzesi'nde düzenlenen sergide, Azerbaycan Hanlıklarına yardıma ilişkin Çıldır Valisi Süleyman Paşa'nın 24 Nisan 1783 tarihli emri, Tiflis Hanı İrakli'ye karşı Dağıstan ve Azerbaycan Hanları ile birleşerek mücadeleye ilişkin Şamahı Hanı'nın kardeşi Ağası Han'a Sultan 1. Abdülhamit'in 1786 tarihli fermanı, Sultan 2. Mahmut'un Dağıstan hakimi Surhay Han, Guba Hanı Şeyhali Han, Şeki Hanı Selim Han ve diğer Azerbaycan Hanlarının ismine gönderilen 13 Mart 1813 tarihli mektupları ve birçok belge sergileniyor.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Bakü Yunus Emre Enstitüsü ve Azerbaycan Milli İncesanat Müzesi iş birliğinde düzenlenen serginin açılışına, Türkiye'nin Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral, Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal, Azerbaycanlı milletvekilleri, akademisyenler ve çok sayıda davetli katıldı.

Açılışta, KKTC Bakü Temsilcisi Ufuk Turganer, Bakü Büyükelçiliği Askeri Ataşesi Tuğgeneral İsmail Hakkı Köseali, TİKA Azerbaycan Koordinatörü Teoman Tiryaki ve Bakü Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Cihan Özdemir de yer aldı.

Prof. Dr. Uğur Ünal: Kafkasya'da bir çok olayın temel kaynağı Osmanlı arşividir.

Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal, etkinlikte yaptığı konuşmada, hem Türkiye hem de Azerbaycan'ın muazzam arşivlere sahip olduğunu, Azerbaycan arşivleriyle çok yakın ilişki içerisinde bulunduklarını söyledi.

Türkiye'deki Osmanlı arşivinin sadece Anadolu tarihine ışık tutmadığını, dünyadaki 40'tan fazla ülkeyi doğrudan kapsadığını belirten Ünal, "Balkanlar'da, Arap coğrafyasında ve Kafkasya'da bir çok tarihi araştırmanın temel kaynağı İstanbul'da bulunan Osmanlı arşividir. Azerbaycan Hanlıkları ile Osmanlı'nın ilişkisini ortaya koyan binlerce belge bulunmaktadır. Bugün bu sergimizde bunlardan sadece 30'una ait görüntü ve bilgiyi göreceksiniz. Bu bile, tarihi süreç içerisinde bölgedeki İran, Rus ve Türk hakimiyet mücadelelerinin ne şekilde olduğunu, Osmanlı ile Azerbaycan Hanlıkları arasındaki sıcak ilişkiyi ortaya koyması adına son derece önemlidir." dedi.

Ünal, arşivlere dayalı çalışmaların artırılması gerektiğini vurgulayarak, "Çünkü gerçek bilgi, doğru bilgi arşivlerdedir. Arşivler ihmal edilerek yazılacak hiçbir tarihi bilgi, gerçeği yansıtmamaktadır. Türkiye ve Azerbaycan tarihi süreç içerisinde birçok tarihi mesele ile karşı karşıya bırakılmak isteniyor. Ama bu bırakılmak istenilen konularda bizlerin karşısına tarihi senetlerle çıkamıyorlar." diye konuştu.

Doç. Dr. Cihan Özdemir: Sergilenmesine katkı sağlayanlara teşekkür ederiz

Bakü Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Cihan Özdemir ise tahmin edilemeyecek derecede zenginliğe sahip Osmanlı arşivlerinin, Azerbaycan'a ilişkin belgelerinin, Bakü'de sergilenmesine katkı sağlayanlara teşekkürlerini iletti.

TİKA Azerbaycan Koordinatörü Teoman Tiryaki de Azerbaycan'da 25 yıldır eğitimden sağlığa, tarımdan kültüre ve insana dokunabilecek bir çok alanda proje ve faaliyet yürüttüklerini bildirdi.

Tiryaki, bundan sonra da Azerbaycan-Türkiye kardeşliğinin güçlenmesi için var güçleriyle çalışmaya devam edeceklerini kaydetti.

Belgelerle Osmanlı Devleti ve Azerbaycan Hanlıkları Münasebetleri" sergisi, 13 Ekim'e kadar açık olacak.

 Resul Rehimov- AA