Öşvank Kilisesi: Öşk Kilisesi
Öşvank Kilisesi nedir? Öşvank Kilisesi nerededir?
Öşvank Kilisesi, Erzurum'un Uzundere İlçesi Çamlıyamaç Köyü'nde 10. yüzyılda inşa edilmiş Gürcü kilisesidir. Halk arasıda Öşk Kilisesi olarak da bilinir.
Öşvank Kilisesi güney haç kolundaki giriş alnında bulunan kitabeye göre Gürcü Bağratlı Hanedanlığı zamanında 3'üncü Adernese'nin oğlu Magistras Bağrat tarafından 963-973 yılları arasında yapılmıştır. Mimarisi Öşk'lü Grigor'a ait olan kilise, Vaftizci Yahya'ya adanmış yapının büyük kubbesi Bizans İmparatorları 2'nci Basileios ve 7'nci Constantin tarafından 1022-1028 yılları arasında onarılmıştır.
Kilise kalıntısı renkli taş bezemeleri ve kabartma figurleri ile ünlüdür. Kilisenin iç bölümlerinde bol miktarda görülen freskolar, 1036 yılında, Jojil Potrikios tarafından yapılmıştır. Kubbe kasnağında on iki pencere bulunmaktadır. Pencerelerin dış yüzleri kabartma silmelerle sınırlandırılmıştır. Sivri kemerli ve ince uzun olan bu pencereler gotik üslubu yansıtmaktadır. Haç Planlı olan kilisenin dıştan çapraz kanatlı (trancept) olmasına karşın içeride apsislerin oluşturduğu üç dilimli bir bölüm ve onun devamı olan uzun bir kol bulunmaktadır. Yapının iç bölümlerinde bulunan sütunların kaideleri bitkisel motifler ve dini resimlerle bezenmiştir. Apsisin üstü yıkılmış olan kilisenin ön cephesinde, portakaldaki ilave bölüme ait sütunlardan birisi günümüze kadar gelememiş ve onun yerine bir ağaç kütüğü konulmuştur. Batı haç kolu; batı, kuzey ve güney cephelerden ek mekânlarla çevrilidir. İki katlı kuzey mekân ilk yapıma aitken, güney ve batıdakiler sonradan eklenmiştir. Kilisenin içerisinde hamam, yatakhane, vaftizhane, rahip evleri, mutfak ve kütüphane gibi bolümler bulunmaktadır.
Kaynak: Erzurum Gezi Rehberi Kitabı / Tablet İletişim Yayınevi