Paskalya nedir?
Hıristiyan inancına göre Hazreti İsa'nın dirildiği gün.
Hristiyanların her yıl 22 Mart-25 Nisan arasında, dolunaydan sonra ilk pazar günü kutladığı bayram.
Paskalya Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli bayram olarak kutlanır.
Hz. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır.
Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmasına rağmen, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir.
Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve pazar günü kutlanan Paskalya Bayramı, Kıyam Yortusu, Diriliş Pazarı ve Diriliş Günü olarak da adlandırılır.
325 yılında toplanan İznik Konsili'nde, Paskalya Bayramı'nın bahar ekinoksundan (21 Mart) sonraki ilk dolunayın ardından gelen Pazar günü kutlanması kararı alındı. Bu nedenle Paskalya, Gregoryen Takvimi'ne göre 22 Mart ile 25 Nisan arasındaki Pazar günlerinden birine denk gelir.
Doğu Ortodoks Kiliseleri ise Jülyen Takvimi'ni temel aldıkları için kutlamalar genellikle Protestan ve Katolik kiliselerinden sonra gerçekleşir.
Paskalya Gelenekleri
Paskalya tüm Hristiyanlar tarafından kutlanır. Yaygın olarak kiliselerde düzenlenen ayinlerin dışında, kutlandığı ülkeye göre değişik gelenekler vardır. Bunlar arasında en yaygını genellikle çikolatadan yapılan Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtasıdır. Bu yumurtaları inananlar birbirlerine hediye ederler.
Paskalya Günü için evlerde özel çörekler (Paskalya çöreği) yapılır; haşlanmış yumurtalar boyanır; mumlar yakılır; dualar okunur.
Paskalya, perhizle geçen beş haftalık (Büyük Perhiz) bir hazırlık dönemi ile son haftayı (Kutsal Hafta) kapsar. Paskalya Günü'nde (Diriliş Günü) sona erer.
Süryanilerin temmuz ayında kutladıkları Meryem Ana Paskalyası adı verilen yortu da Paskalya kavramı içine girer.
Katolik Kiliseleri'nde, Paskalya gecesi ayininde yeni ateş kutsanır, Paskalya mumu yakılır; Kitabı Mukaddes'ten bölümler okunur, vaftiz törenleri yapılır. Hristiyanlığın başlangıç döneminde vaftiz törenleri, yılda yalnızca bir kez, Paskalya gününde yapılırdı.
Rum ve Rus Ortodoks Kiliselerinde gece ayinlerinden önce kilise dışında bir ayin alayı düzenlenir. Alay kiliseden çıkarken hiç ışık yakılmaz; dönüşte ise, İsa'nın dirilişini simgelemek için yüzlerce mum yakılır.