Persepolis: Parsa

Persepolis nedir? Parsa neresidir? Taht-ı Cemşid nedir?

Persepolis: (Taht-ı Cemşid / eski Pers dilinde Parsa): İran’ın güneybatı kesiminde, Fars ilindeki Şiraz kentinin 51 km. kuzeydoğusunda kent. Persepolis aynı zamanda Taht-ı Cemşid olarak da bilinir.

Pers İmparatorluğu'nun başkenti Persepolis, MÖ 6. yüzyıl sonlarına doğru Pers Kralı I. Darius (Dara) tarafından kuruldu.

Dareios I hükümdarlığı sırasında (MÖ 522-486) Pers başkentini Pasargadae’dan yeni inşa ettirdiği Persepolis’e taşıdı.

Darius'dan sonra tahta çıkan I. Serhas (Xerxes) ve Artakserkses (Ardaşir) şehri büyüterek imar alanlarını genişlettiler.

Yeni başkentteki imar faaliyetleri sonraki birkaç kral döneminde de sürdü. Kentin uzak ve dağlık bir yörede bulunması kralı buraya sıkça gelmesini zorlaştırıyordu.

Persepolis daha çok törensel amaçlı bir başkentti, ayrıca pek çok bürokrat daimi olarak burada ikamet ediyordu.

Pers Krallığını yıkan İskender MÖ 330’da kenti yağmaladı ve Kserkses’in sarayını yıktı. (Arrianus bu eylemin yanlış olduğunu savunur.)

Kent Seleukoslar döneminde giderek önemini yitirdi ve harap hale geldi.

Kraliyet sarayı kazılarında Elam dilinde yazılmış çok sayıda idari belge ele geçmiştir.