Phaselis
Phaselis neresidir?
Phaselis: Anadolu’nun güneybatı kesiminde, Antalya’nın 50 km. güneybatısında kurulmuş antik kent.
MÖ 690’de Rodoslu koloniciler tarafından kuruldu. Adı ‘tanrı kurtarır’ anlamına gelmektedir. Rüzgarlıyla ünlü üç limanlı kent, bir yarımada üzerine kuruluydu.
MÖ 2. yüzyılda Attaleia kurulana değin Güney Likya’daki en önemli ticari liman idi.
MÖ 545’de Pers egemenliğine girdi. İlk sikkelerini MÖ 5. yüzyılda Pers standartlarına göre bastı. Perslere karşı kurulan Attika-Delos Deniz Birliği üyesiydi ve yüksek vergi ödüyordu.
MÖ 468’de Kimon kente özgürlüğünü verdi. Heredotos Phaselis’in adını, Yunan kentlerinin Mısır’da Naukratis kentinde ortaklaşa olarak yaptırdıkları tapınağın sahipleri arasında sayar.
MÖ 334’de Büyük İskender’e kapılarını dostça açtı.
MÖ 309’dan MÖ 197’ye değin Ptolemaios, MÖ 197-189 arasında Seleukos, MÖ 189-167 arasında Rodos egemenliğinde kaldıktan sonra Roma senatosu tarafından özgür bırakıldı.
MÖ 1. yüzyılda korsan reisi Zeniketes’in üs olarak kullandığı yerlerden biriydi. Korsanlık faaliyetleri sonucu MÖ 1. yüzyılın ortalarında küçüldü ve nüfusu azaldı.
İmparatorluk Döneminde (MÖ 27-MS 476) Likya Birliği üyesiydi, gelişti ve refah içinde yaşadı.
MS 129’da Hadrianus kenti ziyaret etmiştir. MS 2. yüzyılda etkinlik gösteren Praeneste’li yazar Aelianus, yaban arılarının istilası nedeniyle Phaselislilerin kenti terk etmek zorunda kaldıklarını yazar.
Antik çağda hilekar tüccar kimlikleri ile tanınan Phaselisliler için Demosthenes “tüm insanoğlunun en alçak ve vicdansız kesimi” ifadesini kullanır. Aynı görüşe harp sanatçısı Stratonikos şu sözüyle katılır: “Dünyada en işe yaramaz insanların kimler olduğu
sorulduğunda “Pamfilya’da Phaselis’liler, dünyada Sideliler”.
Arap akınlarının başlaması ile güçsüzleşmiş, MS 9. yüzyılda terk edilmiştir.
Şair Theodektas kentin tanınmış yurttaşlarındandır.
Kentteki ilk kazılar 1980’de Türk araştırmacılar tarafından başlatılmıştır.