Anasayfa / Aktüel

Prof. Dr. Klaus Schmidt'i vefatının 10. yılı

Göbeklitepe'de arkeoloji tarihinin en önemli keşiflerinden birine imza atan arkeolog Prof. Dr. Klaus Schmidt'in vefatının 10. yıldönümü...

 

Adı arkeolojik metinlerde ilk kez "neolitik dönem mezarlık bulunması ihtimali var" ibaresi ile 1963'te İstanbul ve Chicago üniversitelerinin ortaklaşa gerçekleştirdiği Güneydoğu Anadolu Tarihöncesi Araştırmaları Projesi'nin sonuç raporunda yer alan Göbekli Neolitik Tapınım alanı 1994 yılında Alman arkeolog Klaus Schmidt tarafından keşfedildi.

Şanlıurfalı çiftçi Mahmut Yıldız'ın 1986'da tarlas sürerken bularak Şanlıurfa Müzesi'ne teslim ettiği, araştırılmadan müze deposunda kaldırılan heykellerin izini süren arkeolog Göbeklitepe'de yaptığı incelemelerde alanda bazılarının sadece üst kısmı görülen dikili taşların varlığını saptadı ve bunların bir yapıya ait olabileceğini savundu. Alman Arkeoloji Enstitüsü, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın izni ile Şanlıurfa Müze Müdürlüğü'nün gözetimden 1995'te kazılara başladı ;Ünlü alman arkeolog Prof. Dr. Harald Hauptmann.resmi belgelerde kazı başkanı olarak yer alsa da alandaki çalışmalar başından beri Prof. Dr. Klaus Schmidt tarafından yürütüldü. Prof. Dr. Klaus Schmidt, 2007'de yılında resmi olarak da kazı heyeti başkanı oldu

Prof. Dr. Klaus Schmidt, başkanlığında Göbeklitepe'de yapılan kazıların daha ilk yılında uygarlık tarihi ile ilgili bilgileri tamamen değiştiren insanlık tarihi için önemli ipuçları ortaya çıktı.

12 bin yıllık oldukları tespit edilen T şeklinde motifli dikili taşlar ihtiva eden daire şekilli tapınaklar o güne dek taş devri konusunda yazılmış tüm sosyoloji, ilahiyat ve antropoloji ve arkeoloji tezlerini aömaza soktu.

Buluntular, avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik hayata geçilen bu dönemde, insanoğlunun mütevazı ve basit bir yaşam tarzıyla yetinmemiş olduğunu, aksine görkemli bir evre geçirdiğini ortaya koydu.

Kazılarda, neolitik döneme ait insan heykeli, kireç taşından şekillendirilmiş yaban domuzu, tilki ve kuş kabartmaları ile çakmak taşından yapılmış çok sayıda ok ucu bulundu.

Çalışmalarda, neolitik döneme ait, boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40-60 ton olan "T" biçimli dikili taşlar gün yüzüne çıkarıldı.

Bölgede, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli, dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetrelik insan heykeli gibi çeşitli eserler bulundu.

Bölgenin elde edilen buluntular bilim dünyasının gözünün buraya çevrilmesini sağladı.

Ünü kısa sürede uluslararası boyuta ulaşan Göbeklitepe, 2011'de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alındı. Kazı Başkanı Schmidt, Göbeklitepe'nin kalıcı listeye geçmesi için çalışmalarını yoğunlaştırdı.

Prof. Dr. Schmidt, tatil için gittiği Almanya'da 20 Temmuz 2014'te geçirdiği kalp krizi sonucu 61 yaşında hayatını kaybetti. Cenaze, 25 Temmuz 2014'te Almanya'nın Diebach kentinde düzenlenen törenle toprağa verildi.

Profesörün ölümü, Göbeklitepe çalışmalarını yürüttüğü Şanlıurfa'da da üzüntüyle karşılandı.

Schmidt'in en büyük hayali vefatından sonra gerçekleşti ve alan 1 Temmuz 2018'de, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edildi.

Aldığı bu unvan sonrası Göbeklitepe, Türkiye'nin en çok merak edilen ve gezilen ören yerleri arasına girerek 2 milyonu aşkın ziyaretçiye ev sahipliği yaptı.

Ünlü arkeoloğu ölüm yıldönümünde sevgi ve saygıyla anıyoruz.