Anasayfa / Restorasyon / Türkiye

Prof. Dr. Necmi Karul'dan Göbeklitepe uyarısı

Göbeklitepe Bilim Kurulu üyesi arkeolog Prof. Dr. Necmi Karul, 2019 Göbeklitepe yılı dolayısıyla ziyaretçi sayısı çok artacak arkeolojik alan üzerinde ciddi baskı oluşacağına dikkat çekti ve Göbeklitepe’de koruma ve sağlamlaştırma çalışmalarına aralıksız devam edilmesi gerekiyor, dedi.

 

Troya Yılı ile Çanakkale turizmine büyük bir ivme kazandırınca Troya ören yerini ziyaret edenlerin sayısı 500 bini geçti. Bir önceki yıla oranla ikiye katlanan ziyaretçi sayısı turizm stratejisini yeniden kurgulamaya itti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da 2019’un turizmde Göbeklitepe Yılı ilan edildiğini açıkladı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan aldığımız bilgiye göre, ulusal ve uluslararası tanıtım organizasyonlarında Göbeklitepe anlatılacak. Yıl boyunca Şanlıurfa’ya özel seyahat programları yapılacak. Göbeklitepe’nin Anadolu ve insanlık tarihi için önemi vurgulanarak tüm bölgenin kültürel, doğal, tarihsel değerlerini de görünür kılacak projeler geliştirilecek.

Hürriyet gazetesinden Ömer Erbil'in haberine göre; Göbeklitepe Bilim Kurulu üyesi arkeolog Prof. Dr. Necmi Karul 2019 Göbeklitepe yılı dolayısı ile artacak turist sayısının arkeolojik alanı riske sokabileceğine dikkat çekiyor.

Prof. Dr. Necmi Karul (Göbeklitepe Bilim Kurulu üyesi): Troya’nın ardından 2019’un Göbeklitepe Yılı ilan edilmesi arkeolojik değerlerin artık bir vitrin olarak görülmesinin sevindirici bir göstergesi. Bu karar başta Şanlıurfa olmak üzere ülkemizde arkeolojik miras konusundaki bilinçlenmeyi daha da arttıracak. Göbeklitepe’nin UNESCO Dünya Miras listesine girmesinin sorumluluğumuzu katladığını da unutmamalıyız. Ziyaretçi sayısı çok artacak ve bu durum alan üzerinde ciddi bir baskı yaratacak. Bu nedenle Göbeklitepe’de koruma ve sağlamlaştırma çalışmalarına ara vermeden devam edilmesi gerekiyor. Düzenli ölçümler yaparak ziyaretçi yönetiminin geliştirilmesi de gerekir. Bundan sorumlu bir ekibin oluşturulması iyi olabilir.

Nezih Başgelen (Arkeoloji ve Sanat Dergisi-Arkeolog-Editör): "Göbekli Tepe avcı-toplayıcı yaşam biçiminden, tarım ve hayvancılığa geçiş sürecini anlamamıza önemli katkılar sağlamış dini mekanların biçimlenmesi, tapınak mimarisinin ve sanatın doğuşu açısından benzersiz bir tarihöncesi yerleşimdir. Göbekli Tepe’nin özelliklerinden başında ait olduğu günümüzden önce 12.000 -8.000 yıllık zaman süreci açısından hiç beklenilmeyen anıtsal mimarlık örnekleri ve bunlarla bağlantılı çok gelişkin sembolik anlatımların çarpıcı örneklerini barındırmasıdır. Göbekli Tepe'deki genelde üzeri hayvan betimleriyle süslenmiş 'T' biçimli anıtsal dikilitaşlardan oluşan yapı komplekslerinin ortasindaki bir çift karşılıklı dikilitaşın çevresindeki 'T' ve 'ters L' biçimli dikilitaşların insanları simgelediği düşünülmektedir. Yeni bitirilen ve revize edilen üst örtülerine rağmen Göbeklitepe'deki dikilitaşların üzerindeki eşsiz kabartmaların korunma geleceğinde de ciddi riskler olduğu gözlemleniyor. Bu sıradışı eserlerin bulunduğu zamanki resimler dikkate alındığında kabartmaların çoğunun daha şimdiden hava şartlarından olumsuz etkilendiği izlenmektedir. Dikilitaşlardan oluşan A'B'C.D yapı komplekslerinin bulundugu alandaki rutubet ise üst örtünün negatif koruma etkinligini sorgulamakta. Bu alanlarda rutubet ve yosunlasma daha fazla tahrip edici etkiler yaratmadan bir an once gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir."