Prof. Dr. Zeynep Ahunbay Mısır Çarşısı restorasyonunu yorumladı

İstanbul'un önemli turistik mekanlarından tarihi Mısır Çarşısı'nın restorasyonu bitti. Restorasyonun başarılı yönleri de var. Ancak eleştiriye açık bazı hatalar da olduğu ortaya çıktı.

1940 yılında tarihi Mısır Çarşısı'nda çıkan yangında yok olan çifte 'vav' sembolü, çarşıda yapılan son restorasyonda yeniden tasarlanarak yerine konuldu.  Sembolde vav harflerinin arasında bir "Maşallah" yazısı bulunurken, alt kısmında ise bir ayet yer alıyor. Çifte vav sembolünün altında bulunan Hicri 1189, 1775-76 tarihlerinin ise, sembolün çarşıya yapıldığı yıl olarak düşünülüyor.

Tarihi çarşının Balık Pazarı kapısının iç kemer üstünde bulunan çift şekilde yazılmış Arapça "vav" harfinin karşılıklı duran iki dervişi simgelediği ifade ediliyor.

Öte yandan Çifte Vav'ın yanı sıra akslara bezemeler de yerleştirildi.

Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, restorayon sırasında yerleştirilen bezemeleri eleştiriyor ve 17. yüzyıl eseri olan Mısır Çarşısı’nın içindeki her aksa 19. yüzyıl sonu bezemeleri yerleştirilmesine karşı çıkıyor.

Cumhuriyet'ten Ceren Çıplak Drillat'ın haberine göre, 5 yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından açılan Eminönü’ndeki tarihi Mısır Çarşısı’nı mimar, restorasyon uzmanı Prof. Dr. Zeynep Ahunbay değerlendirdi.

19. yüzyıl sonu bezemelerini çoğaltarak her aksa uygulamak rahatsız edici

Kargir yapı olan çarşı hem çevredeki yangınlardan, hem de İstanbul’u etkileyen depremlerden zarar görmüştü. KUDEB konferansında geçen yıl Prof. Dr. Oğuz Ceylan, son restorasyon uygulaması sırasında sıvaların altından çok az bezeme çıktığı bilgisini vermişti. Ancak 19. yüzyıl sonu bezemelerini çoğaltarak, çarşının içindeki her aksa uygulamanın rahatsız edici olduğunu belirten Ahunbay, “Mısır Çarşısı, yeni bir yüzle karşımıza çıktı. Onarımdan önce bu bezemeler yoktu. Bulunan bezeme kalıntılarının konservasyonunu yapmak doğru bir yaklaşım olurdu. Kopya edilerek her açıklığa uygulanması sonucu alıştığımız Mısır Çarşısı imajı değişti” dedi.

Ahunbay, dış cephelere ve çatıya 20. yüzyılda yapılan çimentolu, imitasyonlu onarımların alınmasının, taşıyıcı sistemin sağlamlaştırılmasının da olumlu olduğunu, kurşun örtünün yenilenmesinin iyi olduğunu, ancak güney ve batı cephelerde yer alan klimaların, boruların görünüşe zarar verirdiğini belirterek “Dükkânların tenteleri ve klima boruları mimariyi kapatıyor; çarşı gözükmüyor.. Güney cephede onarılan pencerelerin sövelerinin taşlarının makineden çıktığı şekliyle yerine konulması da uygun olmamış. Derzlerde de sorunlar var ; bazı yerlerde homojen bir yüzey oluşturulmamış. Rengi tutmayan harçlar var. Mısır Çarşısı’nın içinin ve dışının daha iyi sunulmasını arzu ederdim.”