Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Proscriptio

Proscriptio nedir?

 

Proscriptio: Roma'da, kanun kaçağı Roma yurttaşlarının listesini içeren ve belirli yerlere asılan duyuru.

Listede yer alanları öldürenlere ya da yakalanmasını sağlayanlara ödül, bunları saklayanlaraysa ağır cezalar verilirdi.

Bu yoldan kanun kaçağı ilan edilenlerin mallarına el konur, oğulları ve torunları kamu görevlerine ve senatoya seçilme hakkından yoksun bırakılırdı.

Proscriptio ilk kez diktatör Sulla döneminde, MÖ 87 ve MÖ 82'de başvuruldu. Sulla bu proscriptiolarla kendisine düşman gördüğü 4700 kadar kişinin mallarını yandaşı olan eski askerlere dağıttı.

Bu kişilerin çocuklan ve torunlarının yurttaşlık hakları MÖ 49'da Caesar tarafından yeniden tarandı.

Proscriptio uygulamasına yaygın biçimde ikinci kez Marcus Antonius, Octavianus (Augustus) ve Lepidus'un triumvirliği (MÖ 43) sırasında başvuruldu. Triumvirlerin amacı aralarında Cicero'nun da bulunduğu 300 kadar senatör ile eques sınıfından 2000 kişiyi saf dışı etmek, aynca kendilerine mali kaynaklar, lejyonları için de arazi sağlamaktı.

Bu proscriptioda adları bulunanlardan bir bölümü ele geçirilemedi, bir bölümüne de hakları geri verildi.