Ramazanoğulları Beyliği
Ramazanoğulları Beyliği nedir?
Ramazanoğulları Beyliği: Misis ve Adana yöresinde kurulmuş bir Anadolu beyliğidir. 1352 yılında kurulan beylik 1514 yılında kısmen, 1608 yılında tam anlamıyla Osmanlı Devleti hâkimiyetine girmiştir.
Bu sülale Oğuzların Üçok kolunun Yüreğir boyuna mensuptur.
Kuruluşu
Moğolların istilası üzerine Anadolu'ya geçen Türkmenler (Yörükler), burada Moğollarla mücadele eden Memlük Devleti'ne büyük yararlar sağlamışlardır. Zamanla bu Türkmenlerden Bozok koluna mensup olanlar Maraş ve Elbistan civarına yerleşip Dulkadiroğulları Beyliği'ni kurmuş, Üçok koluna mensup olanlar ise Adana, Misis ve Payas çevrelerinde yerleşmeye başlamıştır.
Çukurova'nın Memlûklar tarafından fethedilmesinde Üçok Türkmenlerinin büyük yardımlarına istinaden Memlûklular, bu zaferde büyük payı olan Üçoklardan Yüreğir boyunun reisi Ramazan Bey'e Adana çevresi ile Misis'in idaresini vermişlerdir. Bektaşi tarikatından gelen geleneklerin etkisi ile diğer tüm Anadolu beylikleriyle olduğu gibi Osmanlılarla da sıcak ilişkiler devam etmiştir.[2]
Memlüklere tabi olarak uzun zaman hizmet ettikten sonra Yavuz Sultan Selim döneminde Çukurova'da Osmanlı hakimiyetinin kabul edilmesi üzerine Osmanlı ile iyi ilişkiler kurmuşlardır. Bu dönemde beyliğin başında bulunan Halil Bey'in bu tür davranışlarından ötürü Memlük Devleti tarafından azledilmiş, O da bunun üzerine Mısır Seferine çıkan Yavuz Sultan Selim'in Kaşlıca (Misis) dolaylarındaki ordugahını ziyareti sırasında Osmanlı'ta tabiiyetini resmen arz etmiştir.[3] En son Pir Mansur Bey tarafından yönetilen beylik daha sonra fiilen de sona ermiştir.
Yıkılış dönemi
Anadolu Beyliklerinin en uzun ömürlülerinden birisi olan Ramazanoğulları Beyliği, kuruluşundan itibaren yarım asır kadar Memlûklar'a tabi olmuş, 1510 yılından sonra ise Osmanlılara tabi olarak yaklaşık bir yüzyıl kadar daha varlığını sürdürmüştür.[4] I. Ahmed dönemine denk gelen 1609 yılından sonra Adana'nın Halep'e; Sis ve Tarsus'un da Kıbrıs Beylerbeyiliği'ne bağlanmasıyla Ramazanoğulları Beyliğinin etkinliği resmen sona ermiştir. Günümüzde beyliği yönetenlerin uzak torunlarının çoğu Sivas, Tarsus, Mersin, Adana, Misis, Yumurtalık, Trabzon (Vakfıkebir), Sakarya (Akyazı), Ardahan ve İstanbul civarında yaşamaktadırlar.
Bey Hüküm Süresi
Ramazan Bey 1352-1378
İbrâhim Bey 1378-1383
Şihâbeddîn Ahmed Bey 1383-1416
II. İbrâhim Bey 1416-1418
İzzeddîn Hamza Bey 1418-1426
Mehmed Bey 1426-1435
Eylûk Bey 1435-1439
Dündar Bey 1439-1470
Ömer Bey 1470-1485
Gıyâseddîn Halil Bey 1485-1510
Mahmud Bey 1510-1514
Selim Bey 1514-1516
Mahmud Bey 1516-1517
Kubad Paşa 1517-1520
Pîrî Mehmed Paşa 1520-1568
Derviş Bey 1568-1569
III. İbrahim Bey 1569-1589
II. Mehmed Bey 1589-1594
Pir Mansur Bey 1594-1608