Şaman ve Kam nedir?
Şaman nedir? Şaman kimdir? Kam nedir? Kam kimdir? Şaman inancı nedir) Şamanizm nedir?
Şaman; bir inanç sistemi, o inanca sahip kişilerin sıfatı ve o inancın manevi önderidir.
Şaman, Erken Paleolitik çağdan günümüze özellikle Sibirya ve Orta Asya topluluklarında görülen inanış ve bu inancın merasimlere verilen addır. Şamanizm olarak da adlandırılan Şaman inancı doğa oluşum ve olayları kutsar, doğa ile uyumlu yaşamayı esas alır, ruhlar vasıtası ile doğal güçlerle temas kurulabileceğine ve doğal olayların etkilenebileceğine inanır. (Ayrıntılı bilgi için Şamanizm maddesine bakınız)
Şaman; mistik otoriteyi temsil eden kişi, gelecekten haber verdiğine büyü yapmayeteneğine, ruhlarla ilişki kurarak hastalıkları iyileştirdiğine inanılan dini liderdir. Hususi elbiseler giyer. Davul veya kopuz gibi ses çıkaran âletler kullanır. Danslar yapar. Normal insanların görüp işitmediği şeylerden, ruhlardan, cinlerden anlatır. İçinde sihirli sözcükler de bulunan şiirsel dualar okur. Bir nevi kabile büyücüsüdürler. Dinsel kabiliyetlerinin kalıtımsal olduğuna ve aile fertlerine kan bağı ile geçtiğine inanılır. Şamanlara, Sibirya’dan Hindistan’a, Afrika’dan Amerika’ya kadar geniş bir coğrafyada rastlanır.
Şaman, inanışa göre özel ayin yöntemleri veya psişik yetenekleriyle tabiatüstü kuvvetlerle temas kurduğuna inanılan kişidir.
Şaman; Şaman inanç sisteminde (Şamanizm) en yüksek otorite, ayinleri yürüten, ruhlarla temas kurduğuna inanılan din adamıdır. Kutsal sayılan şamanlar ayinler aracılığı ile ruhlarla iletişim sağladığına inanılan kişidir. Özellikle kanbağı ile oluşan toplumsal sistemlerde, öte dünyayla ilişki kurma ve şifa verme yeteneği taşıdığına inanılan, ayin ve törenleri düzenleyen kişidir. Kahinlik ve sihirbazlık özellikleri olduğuna inanılır.
Öte yandan Şamanlık inancına mensup kişilere de Şaman denir.
Kam, şamanın Türkçe ismidir. Kam, eski Türkler’de dinî, sihrî, mistik otoriteyi temsil eden kişidir.
Şamanlık günümüzde genel olarak erkeklerin yürüttüğü bir statüdür. Yirminci yüzyılın başlarında, Rus antropolog Sergei Shirokogoroff 'un gözlemlerine göre Tunguslar arasında kadın şamanlar da erkekler kadar yaygındır. Joseph Campbell, Kutup bölgesindeki avcılar arasında kadın şamanlar olduğunu kaydetmiştir. Diğer bazı antropolojik araştırmalarda da kadın şamanlarla ilgili kayıtlar mevcuttur.
Şamanların ilk önce kadınlara has bir ünvan olduğu daha sonra erkeklerin onların yerine aldığını savunan araştırmalar vardır. Bu teze göre kadın; doğum özelliğiyle dünyaya yeni bir can getirmesi, yavrularıyla ilgilenmesi ve birlikte yaşama zorunluluğu itibarıyla toplumun biyolojik ve tinsel merkezi durumuna gelmiştir. Kadının doğurganlığı onun kutsanmasını sağlamıştır. Bundan başka bazı özel durumlar kadınların karanlık güçlerle de ilişki ve temas halinde olduğu inancını doğurmuştur.
Bazı araştırmacılara göre ise kadın ve erkek şamanlar toplumsal statülere göre farklı işlevlere sahiptir.
Kadın şamanlar, utagan, udagan, ubakan, utugan gibi ünvanlar alırlar.