Şanlıurfa'da yaklaşık 2-5 milyon yıllık bazalt kayalardan oluşmuş sütunlar bulundu
Göbeklitepe ile arkeoloji dünyasının ilgi odağı haline gelen Şanlıurfa'da bu kez jeoloji dünyasının dikkatini çekecek bir oluşum yol çalışmaları sırasında tesadüfen keşfedildi. Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde yol çalışmaları sırasında 2-5 milyon yıllık olduğu düşünülen halk arasında sabun kayaları olarak bilinen bazalt kaya sütunların bulunduğu bölge koruma altına alındı ve oluşumlar uzmanlar tarafından incelemeye alındı.
Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde yol çalışmaları sırasında 2-5 milyon yıllık olduğu düşünülen yüzlerce bazalt sütunlar ortaya çıktı. .
Siverek-Kahta kara yolunun 31'inci kilometresinde yürütülen yol açma çalışmaları sırasında bazalt sütunları gören öğretmen İlyas Gizligöl, yapıların fotoğraflarını çekerek Dicle ve Harran Üniversitesindeki akademisyenlere gönderdi.
Fotoğraf ve videoları inceleyen akademisyenler, yapıların dünyada ender görülen bazalt sütunlar olduğunu belirtti.
Bazalt sütunlarının Karacadağ'ın volkanlarından meydana geldiği belirtiliyor.
Harran Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Sait Şahinalp, , bazalt sütunların Siverek'ten Kahta'ya giden yol üzerindeki çalışma sırasında tesadüfen bulunduğunu söyledi.
Türkiye'de bazalt sütunların 10-11 yerde görüldüğünü aktaran Şahinalp, şöyle konuştu: "Bu ilimiz açısından çok büyük bir şans. Yani tabiatın bize getirmiş olduğu çok büyük bir hazine ve zenginlik. Yaşları itibarıyla bakmış olduğumuz zaman 5-2 milyon yıl öncesinde olan bir süreç içerisinde gerçekleşen bir oluşumdur. Görmüş olduğunuz kadarıyla bunların şekillenmeleri gayet düzenli altıgen olarak biçimleri var. Her yerde de bu tarzda altıgen olarak oluşumları çok fazla göremiyoruz. O nedenle jeolojik bir miras. Önem arz eden bir oluşum bunlar. Bunu şimdi ülkemiz içerisinde turizm alanlarına çokça kullanma imkanlarımız var. Şimdi ülkemiz içerisinde jeoparklar var. Bunlar içerisinde Kula/Salihli jeopark UNESCO Global mirası içerisinde bulunan bir park. Bu tarz bir oluşumun keşfedilmiş olması ilimiz açısından önem arz eden bir şey. Özellikle jeolojik bir miras olması ve bunun da turizme kazandırılması açısından önem arz ediyor. Umarım gerekli incelemeleri burada başlatılır ve ondan sonra koruma altına alınır."
Şahinalp, bazalt sütunlarının bulunduğu alanın da önemli olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Jeoparklar genel itibarıyla tüm dünyada ve ülkemizde de turizm açısından en önemli alanlardan bir tanesi ve en çok ziyaret edilen, tabiata merakı olan ziyaretçilerin her zaman gitmek istedikleri alanlar arasında bulunuyor. Takoran Vadisi'nin de yakın olması, Nemrut'a giden yol üzerinde olmuş olması burada bir avantaj oluşturuyor. Bu güzergahlar turistlerin de ziyaret etmiş olduğu alanlar içerisinde bulunuyor. O nedenle bu alanın turizme kazandırılması, ilimiz açısından hem bir marka değerinin oluşması hem de turizm gelirlerinin artması açısından önem arz ediyor."
Sütunları gören öğretmen İlyas Gizligöl bölgenin mutlaka koruma altına alınması gerektiğini söyledi.
Bu lokasyonun jeoturizmden yararlanabilmesi için gerekli çalışmaların yapılmasını isteyen Gizligöl, "Bu konunun uzmanı olmaya gerek yok, herkes bu beşgen yapıların uzun sütunların altıgen yapının sıra dışı olduğunu, normal hayatın akışının dışında bir şeyler olduğunun farkında ve gelip fotoğraf çekiyorlar. Ülkemizin turizmine katkıda bulunması için şehrimizin turizme katkıda bulunması için önemsiyoruz." diye konuştu.
Vatandaşlardan Ferhat Bektaş da görüp dikkatini çeken bazalt sütunlarının benzerlerini internette gördüğünü ifade etti.
Şanlıurfa'da bazalt sütunların bulunduğu alanda inceleme başlatıldı
Şanlıurfa Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ile Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü ekipleri ve jeoloji mühendisleri bölgede inceleme yaptı.
Bazı sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin de yer aldığı incelemelerde bölge jandarma ekiplerince korumaya alınarak, bazalt sütunların çevresi, güvenlik şeridiyle kapatıldı.
Jeoloji mühendisi Ruken Tutku, Karacadağ'ın aktif bir yanardağ olduğu dönemde lavların bölgede yayıldığını hatırlatarak, sütunların da buna bağlı oluştuğunu söyledi.
Sütunların milyonlarca yıllık olduğunu belirten Tutku, şöyle konuştu: "Sütun bazaltlar, Karacadağ'ın patlamasıyla oluşan lavlarının gelişi güzel yayılmasıyla oluşmuş. Daha önce de valilik tarafından UNESCO'ya verilen Karacadağ'ın sit alanı içerisine, jeopark alanı içerisine yer almasını istemiştik. Jeoloji Mühendisleri Odası olarak da bununla alakalı çalışmalarımız devam ediyor. Bu yapılar, dünyada 5-6 yerde olup, genelde altıgen yada beşgen sütun şeklinde oluşuyor. Bunlar halk arasında da sabun kayaları olarak da biliniyor. Turizm açısından önemli yer kaplamaktadır. Jeolojik mirasımız olan bu sütunları koruma altına alırsak çok iyi olur. Temennimiz buraya sahip çıkılması."
Cuma Sarı, Müslüm Etgü - AA