Satala'da Roma'nın 15'inci lejyonuna ait kalıntılar araştırılıyor
Gümüşhane'nin Kelkit ilçesine bağlı Sadak köyü sınırlarında bulunan Satala Antik Kenti'ndeki arkeolojik kazıları yeni sezonda devam ediyor.
Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr. Şahin Yıldırım başkanlığındaki kazı çalışmalarında 25 kişilik ekip, döneme ait eser ve bilgilere ulaşmak için gayretle çalışıyor.
Satala: Anadolu'daki lejyon kalesi
Kazı Başkanı Doç. Dr. Şahin Yıldırım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Roma İmparatorluğu'nun Anadolu'da bulunan 4 lejyonundan birisinin Satala Antik Kenti'nde olduğunu söyledi. Anadolu'daki diğer Roma lejyonlarının kazılmaya müsait olmadığını ve ilk defa Anadolu'da lejyon kalesi kazısının Satala'da yapıldığı bilgisini paylaşan Yıldırım, çalışmalarda 15. Apollinaris Lejyonu'nun kalesine ait büyük duvar ve yapıların ortaya çıkmaya başladığını dile getirdi.
Yıldırım, Kapadokya bölgesindeki Roma lejyon hatlarının kuzeydoğuda, en uçta yer alan en önemli kalesinin Satala Antik Kenti'nde bulunduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Günümüze kadar gelebilen tek örnek. Anadolu'da bunlardan 4 tane var ama diğer 3'ünden 2'si baraj altında kaldı. Birisi de modern yerleşim altında kaldı. Bundan dolayı elimizdeki tek örnek Satala. Roma İmparatorluğu'nun doğu sınırındaki tek kazı. Lejyonlar ve doğu sınır hattındaki bütün siyasi olaylar, politikalar, savaşlar üzerine elde edebileceğimiz bilgilerin çıkabileceği tek nokta. Bu bakımdan da çok önemli bir yer."
Geçen yıl alanda yapılan kazılarda askeri, mimari ve savaş araç gereçlerine ilişkin bulgulara ulaştıklarını ifade eden Yıldırım, kazılarda döneme ait silah, ok ucu ve savaşlara ait izlere rastladıklarını anlattı.
- "DNA analizleriyle çok önemli bilgilere ulaşmayı planlıyoruz"
Yıldırım, alanda devam eden kazılarda 15'inci lejyona ait tuğla ve çatı kiremitleriyle karşılaştıklarını söyledi. "Bizim açımızdan bunlar çok önemli veriler." diyen Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İlerleyen yıllarda kazıların büyümesiyle çok önemli verilere ulaşmayı planlıyoruz. Kazıdan beklentimiz büyük. Lejyonların 5 bin ile 6 bin 500 arasında değişen bir mevcudu var. Bunların 4 bin kadarı lejyonerlerden oluşuyor. Geriye kalan nüfusu subaylar, mimarlar, mühendisler, yardımcı hizmetlerdeki personel oluşturuyor. Bu konu üzerinde çok fazla bir bilgimiz yoktu. Burası Roma'nın doğudaki en önemli üssü konumunda. Biz bu yapıyı olduğu gibi anlamaya çalışacağız. Lejyonerlerin mezarları üzerine de çalışacağız.
Önemli mezar taşları ortaya çıkarıldı burada. Bulunan örnekler var. Bu örneklerle, onların üzerinde yapacağımız DNA analizleriyle, antropolojik araştırmalarla beraber çok önemli bilgilere ulaşmayı planlıyoruz."
- "Birçok toplantıya davet ediliyoruz"
Kazının dünya arkeolojisi açısından da önemli değer ifade ettiğine dikkati çeken Yıldırım, Roma'nın doğu sınırlarında bulunan tek lejyonundaki kazı çalışmalarını dünyanın da dikkatle izlediğini belirtti.
Yıldırım, Roma İmparatorluğu'nun dünyada özellikle Britanya, Afrika ve Mısır civarında yaklaşık 35 lejyonunun bulunduğu bilgisini vererek, "Roma askeri tarihi üzerine araştırma yapan herkesin bizimle iletişime geçtiğini görüyoruz. Buradaki bilgiler, oradakilerle karşılaştırılarak sentez oluşturulmaya çalışılıyor. Doğu sınırı çok önemli bir sınır. Sasaniler yani günümüzdeki İranlıların atalarına ulaşan sınır. Bu bakımdan da çok önemli. Birçok toplantıya davet ediliyoruz." diye konuştu.
Alandaki çalışmaları inceleyen ve yetikililerden çalışmalarla ilgili bilgi alan AK Parti Gümüşhane Milletvekili Hacı Osman Akgül de Satala Antik Kenti'nin büyük bir kültürel miras olduğunu söyledi.
Satala'yı dünya kültür mirasına kazandırmak istediklerini ve bu noktada kazı ekibine ellerinden geldiğince yardımcı olmaya çalıştıklarını vurgulayan Akgül, "Çok önemli bir dünya mirasını açığa çıkarma çabamız var. Biz onlara destek sağlayacağız. Onlara moral verip, destek sağlayıp maddi kaynak üreteceğiz. Satala'nın çok önemli bir turizm merkezi olacağına inanıyorum. İnşallah ülkemize böyle bir eseri kazandıracağız." ifadelerini kullandı.
Veysel Kara - AA