Scipio
Scipio kimdir?
Scipio (yaşlı, Publius Cornelius Scipio Africanus: MÖ 236-183. Romalı komutan.
MÖ 210’da, II. Pön savaşı devam ederken İspanya’da görevlendirildi. Böylece, daha önce‘konsül ya da praetor görevlerinde bulunmamış bir kişi ilk kez ordu komutanı atanmış oldu.
MÖ 209’da Kartacalıların İspanya’daki ana üssü olan Carthago Nova’yı ele geçirdi. Baecula (MÖ 208) ve Ilipa (MÖ 206) Çarpışmalarında Kartaca güçlerini yendi. MÖ 205’te konsül seçildi.
MÖ 204’te birlikleriyle Afrika’ya geçti. MÖ 202’de Zama Çarpışmasında Hannibal’i yenerek II. Pön Savaşı’na son verdi. Bu zaferi nedeniyle Africanus soyadını almıştır.
Bu başarısıyla Roma’da büyük itibar kazandı. Savaştaki başarılarını kendisine, rüyasında gördüğü tanrı Neptunus’un vaad ettiğini iddia etmesi, tanrısal ilhamı olduğu söylentilerine yol açmıştı. İzleyen dönemde MÖ 194’te ikinci kez konsül seçildi.
Kardeşi Lucius Cornelius Scipio Asiagenes’in komuta ettiği Magnesia Muharebesi’ne hastalığı yüzünden katılamadı ancak savaş sonrası barış görüşmelerinde Roma tarafını temsil etti. MÖ 190’larda Cato(yaşlı)’nun önderliğindeki bir grup tarafından Scipio ve kardeşine karşı davalar açıldı, zimmetine para geçirmekle suçlandı. MÖ 184’de açılan böyle bir davadan sonra gönüllü olarak Liternum’a sürgüne gitti, ertesi yıl orada öldü. Rönesans döneminde İtalyan şair Petrarca Scipio’yu öven Africa adlı bir şiri yazmıştır.
Scipio: genç, Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus, MÖ 185-129. Romalı komutan.
MÖ 168’de III. Makedonya Savaşı’nın nihai çarpışması olan Pydna’da savaştı. Roma’ya dönüşünde tarihçi Polybios ile tanıştı. Polybios onun arkadaşı ve rehberi oldu. Askeri zorluklar içeren bir cephe olan İspanya’da görev almaya gönüllü oldu, orada gösterdiği kahramanlıkları ile tanındı. Numidya kralı Massinisa ile görüşmeler yapmakla görevlendirildi. Onun ölümünden sonra ülkesini oğulları arasında üçe böldü. MÖ 148’de konsül seçildi ve sürmekte olan III. Pön Savaşı’nda ordunun başına geçti. Bir süre kuşatma altında tuttuğu Kartaca kentini ele geçirdi ve acımasızca tahrip etti. Bundan sonra Kartaca’da yerleşecek olanlar lanetlendi. Böylece Africanus soyadını aldı. MÖ 134’te ikinci kez konsül seçildi. MÖ 133’te Numantia’yı ele geçirip Kartaca kentine yaptığı gibi acımasızca tahrip ederek Kelt-Iberia Savaşlarını sona erdirdi. Toprak reformu yapmak isteyen T. Sempronius Gracchus’a karşı cephe alınca halk arasındaki saygınlığını yitirdi. Şüpheli bir şekilde uykusunda öldü.
Bir komutan olarak Roma’nın zaferleri için uğraşırken şair Terentius, hiciv şairi Lucilius, stoacı filozof Panaitios gibi dönemin önde gelen aydınlarını destekleyerek Latin edebiyatının gelişmesi, Yunan ve Latin düşüncesinin kaynaştırılması, stoacı görüşlerin Roma’ya uyarlanması, kısacası Roma kültür hayatının gelişmesi konularında katkıları oldu. Çoğunluğunu yazarların oluşturduğu, döneminin en bilgili, kültürlü kimselerinden oluşan ve Cicero’nun Greks Scipionis (Scipio’nun grubu)’ diye söz ettiği gruba adını vermiştir. Ayrıca kendisi de yetenekli bir hatipti.