Selman-i Farisi'nin de bir süre yaşadığı antik kent: Amorium
Kazıların 12 aya çıkarılması için çalışma yapılan 40 arkeolojik alan arasında yer alan Amorium Antik Kenti, hem Hristiyanlık hem de İslamiyet açısından önemli bir merkez olarak dikkat çekiyor.
Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesine bağlı Hisar köyü içerisindeki Amorium Antik Kenti'nde İngiliz bilim adamı Prof. Dr. Martin Harrison ile İngiliz araştırmacı Dr. Chris Lightfoot'un yaptığı kazılarda Hitit, Frig, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere 7 uygarlığın izlerine rastlandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi (AÜ) iş birliğiyle 2013 yılında Prof. Dr. Zeliha Gökalp Demirel'in başkanlığında Amorium'da tekrar başlayan kazılarda önemli bulgulara ulaşıldı.
"Aşağı Şehir" ile "Yukarı Şehir" olarak isimlendirilen Amorium höyüğündeki kazılarda, büyük kilise, bazilika, Bizans hamamı, üzüm ezme havuzları ile Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine tarihlenen sikkeler, seramik fırınının yanı sıra çok sayıda farklı buluntular gün ışığına çıkarıldı.
Bir zamanlar 30 bin nüfusa sahipti
İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihi kaynaklarda Amorium'un zamanında 30 bin nüfusa sahip olduğunu ve Roma döneminde de ismine para bastırıldığını söyledi.
Antik kenti turizm değeri olarak gördüklerini ve inanç turizmine kazandırmak için çalışmalara başladıklarını dile getiren Tanır, şöyle konuştu:
"Kültür ve Turizm Bakanlığımızın bölgedeki kazı ile koruma çalışmaları devam edecek. Anadolu Üniversitesinin bilimsel desteklerinin devam etmesi de çok önemli bir boyut. İnanç turizmi merkezi için de çalışmalarımız arasında bir karşılama merkezi yapılmasını planlıyoruz. Hem Amorium ile ilgili kazı bilgilerinin yer aldığı hem de Selman-ı Farisi ile ilgili bilgilerin yer aldığı bir mekan olacak, ayrıca uygulama alanlarının yer aldığı alanlar da olacak. Yine, kazı evi ile ilgili bağlantılı çalışmalarımız olacak."
Tanır, Kültür ve Turizm Bakanlığının Türkiye'deki kazı alanlarında çalışmaların 12 aya çıkarılması için çalışmalar yaptığını, belirlenen 40 kazı alanı arasında Amorium Antik Kenti'nin de yer aldığını aktardı.
Kentteki kazıların genelde yaz aylarında 2 ay boyunca yapıldığını ifade eden Tanır, "Kazıların yanı sıra akademik çalışmaların da yapılması gerekiyor. Amorium kazılarının 12 ay boyunca yapılması ve sürdürebilir olması çok önemli. Bölgeye aktarılacak yeni kaynaklar da turizme ve tanıtıma büyük katkı sağlayacak. Amorium, yılda 3 bin civarında bir turist tarafından ziyaret ediliyor. Bölgeye bir karşılama merkezi yapılmasının yanı sıra planlanan diğer projelerle birlikte bu rakamın çok daha yukarılara çıkacağını düşünüyoruz. Burada kollektif ve uzun zamanlı bir çalışma yapılması gerekiyor." diye konuştu.
Mehmet Kurt: Hem Hristiyanlık hem de İslamiyet açısından önemli bir merkez
Amorium Kazı Başkan Vekili Mehmet Kurt da şehrin Bizans döneminde piskoposluk merkezi olduğunu anlattı.
Kentin İslam tarihinde çok önemli bir yeri bulunduğunu söyleyen Kurt, şöyle devam etti: "Büyük İslam sahabelerinden Selman-i Farisi'nin bir süre Amorium'da yaşadığı biliniyor. Dolayısıyla antik kent hem Hristiyanlık hem de İslamiyet açısından önemli bir merkez. Amorium'un inanç merkezi olmasıyla beraber yapılacak yatırımlarla Hristiyan ve İslam dünyasından insanların yoğun bir şekilde burayı ziyaret edecekleri düşünüyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı da kazı çalışmalarımızı '12 ay boyunca yapılması' statüsüne aldı. Bundan sonraki süreçte kazılarımız daha yoğun ve kesintisiz olarak devam edecek. Burada, kazılar ile mimari restorasyon anlamında daha çok verim alabileceğiz."
Arif Yavuz - AA