Süleyman Sudi’nin Osmanlı’daki para basımını anlattığı kitabı Latin harflerine çevrildi

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin, Süleyman Sudi'nin “Usûl-i Meskûkât-i Osmâniyye ve Ecnebiyye” kitabına ilişkin, “Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü olarak ilk basımının üzerinden uzun yıllar geçen bu kıymetli eseri Latin harflerine kazandırarak yayınlamaktan mutluluk duyuyoruz. Bugün sizlere tanıttığımız bu önemli kitap, yeniden yayına hazırlayacağımız eserlerin ilk halkasını oluşturmaktadır.” dedi.

Osmanlı İmparatorluğu Darphane müdürlerinden Süleyman Sudi Bey’in 1895 yılında kaleme aldığı “Usûl-i Meskûkât-i Osmâniyye ve Ecnebiyye” adlı eseri Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından Latin alfabesiyle yeniden yayına hazırlandı.

Kitabın tanıtım toplantısında konuşan Şahin, milattan önce 1300 yılından bugüne kadar Anadolu'da birçok darphane kurulduğunu, bu darphanelerde sayısız paraların basıldığını anımsatarak, “Bu paralar yalnızca üzerinde yazan maddi değerlerden ibaret değildir. Onlar adeta tarihin geçmişten gelen canlı şahitleridir. Medeniyetlerin yaşamlarına ışık tutarlar. Ait oldukları dönemin ekonomisi, kültürü, sanat anlayışı ve geleneklerini yansıtırlar.” diye konuştu.

Şahin, Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet’in kendi adına bastırdığı ilk altın sikkenin tarihi olan 1467 yılının kadim Darphane-i Amire'nin bugünkü anlamda Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün kuruluş tarihi olarak kabul edildiğini ifade eden Şahin, şunları kaydetti:

“Bugün, bu tarihi sorumluluğumuzun ötesine geçerek Türkiye Cumhuriyeti'nin kimlik kartlarını, pasaportlarını, ehliyetlerini, evlilik cüzdanını, yurt dışı harç pulunu, motorlu taşıt belgelerini, noter belgelerini, bandrol gibi kıymetlerini üretiyor ve toplumsal hayatın ayrılmaz bir parçasını oluşturuyoruz. Cumhuriyet altın taleplerini karşılıyor, kültürel değerlerimizi yaşatmaya devam ediyoruz. Kıymetli maden ve değerli taşları analiz ediyor ve ayar evlerini yetkilendiriyoruz. Bandrollerimizle sahte ve kaçak ürünlerin piyasaya sürülmesini engelliyoruz. Yetki ve mülkiyet belgesi olan mühürlerimizin üretimine devam ediyoruz ve tüm bunları yaparken geçmişten kalan mirasımızı unutmuyor, kültürel değerlerimizi yaşatmak adına para ve ekonomi tarihimizle ilgili eserleri yeniden yayına hazırlıyoruz.”

- “Tarihin tozlu raflarında unutulmaya yüz tutan kıymetleri bugüne taşımaya ve yeni nesillere tanıtmaya çalışıyoruz”

Şahin, geçmişi bilmeyenlerin bugünü anlayamayacağını ve geleceğe umutla bakamayacağını vurgulayarak, bu anlamda tarihin tozlu raflarında unutulmaya yüz tutan kıymetleri bugüne taşımaya ve yeni nesillere tanıtmaya çalıştıklarını söyledi.

Tarih sahnesinin en önemli devirlerinden birisini ihtiva eden Osmanlı İmparatorluğu'nda Darphane-i Amine Müdürlüğü yapmış olan Süleyman Sudi Bey’in bu gerçeğin farkına vardığını ve nümizmatik alanında kendi dönemine kadar yapılan en kapsamlı çalışmaya imza attığını aktaran Şahin, “Eserinde imparatorluğun para basım yöntemlerine detaylarıyla yer vermiş. Bu yöntemleri devrin önemli devletleriyle karşılaştırmıştır. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü olarak ilk basımının üzerinden uzun yıllar geçen bu kıymetli eseri Latin harflerine kazandırarak yayınlamaktan mutluluk duyuyoruz. Bugün sizlere tanıttığımız bu önemli kitap, yeniden yayına hazırlayacağımız eserlerin ilk halkasını oluşturmaktadır. Nümizmatik alanındaki araştırmaların artarak devam etmesini diliyor, kitabımızın bu alanda önemli bir kaynak teşkil edeceğini umut ediyorum.” diye konuştu.

Şahin, akademisyenlerden bir istirhamda bulunarak, “Sizlere işlemeniz için teslim edilen pırlanta gibi bir gençlik var. Lütfen bu gençleri bu konulara yönlendirin. Farkındalıklarını artırın. Bizlere gelsinler, ödev verin. İhtisas ve doktora yapsınlar. Bizler de destek olalım. Onlara kapılarımızı ve imkanlarımızı sonuna kadar açalım. Onlar bizim umutlarımız ve geleceğimiz.” şeklinde konuştu.

Eserin sahibi Darphane-i Amire müdürlerinden Süleyman Sudi Bey'i rahmet ve hürmetle yad ededen Şahin, kitabın yayına hazırlanmasında katkıları bulunan İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Arı’ya ve emeği geçen tüm akademisyenlere, kendilerine bu imkanı sağlayan İstanbul Üniversitesi Rektörlüğüne ve üniversitenin ev sahipliğine teşekkürlerini iletti.

- “Eser tekrar yayına hazırlanırken, görsellerle, haritalarla zenginleştirildi”

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayşegül Komsuoğlu ise eserin tekrar yayına hazırlanırken, görsellerle, haritalarla zenginleştirildiğini, güncel bilgiler için okuma kutuları ve tablolar çok daha geniş kesimlere hitap etmesinin sağlandığını belirterek, bu eserin yayına kazandırılmasında Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne ve Prof. Dr. Bülent Arı’ya teşekkürlerini iletti. Tanıtım toplantısında kapsamında, kitabın editörlüğünü üstlenen Prof. Dr. Bülent Arı ile eserin yayına hazırlanmasında katkıları bulunan nümizmat ve koleksiyonerlerin katılımıyla panel gerçekleştirildi.

- “Usûl-i Meskûkât-i Osmâniyye ve Ecnebiyye” kitabı

Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki para basım yöntemlerine, ölçü ve ayar sistemlerine, tedavüldeki paralara ve kullanım alanlarına yer verilen eserde, aynı zamanda devrin önemli ülkelerinden örnekler verilerek karşılaştırma imkânı sunuluyor.

Latin alfabesine kazandırılan 126 yıllık bu eser, fotoğraf ve eklerle zenginleştirilerek okuyucuyla buluşturuluyor. Eserin Türkiye’deki para tarihi konusunda yapılacak araştırmalara da kaynak teşkil etmesi hedefleniyor.

AA  Elif Ferhan Yeşilyurt