Sütun Kaidesi
Sütun Kaidesi nedir?
I. Sütun Kaidesi: Sütunların alt kısmında sütun gövdesinin üzerine oturduğu silindirik ya da prizmatik yapı elemanı.
Yükün daha geniş bir yüzeye aktarılması amacıyla yapılmışlardır.
Üstlerindeki sütun ya da dikmeler ahşaptan bile yapılmış olsalar, kaideler her zaman taştan yapılmıştı.
Kaidenin boyutları, üstünde yer alan sütunun taban çapıyla orantılıdır.
Sütun kaidesi ile sütun birbirine, yüzeylerinin merkezine açılmış olan yuvalara yerleştirilen, çoğunlukla metalden yapılmış zıvanalarla ve kenetlerle bağlanırdı.
Kaidenin üstüne açılmış, yatay kanaldan kurşun akıtılarak zıvana sabitlenmekteydi.
II. Sütun kaidesi: Mimarlıkta sütunun üzerine oturduğu masif mimari öğe.
Üç ana kaide türü bulunmaktadır.
1. En yaygın olan Attik kaide Toskana düzeni dışında tüm düzenlerde kullanılır; bir içbükey çember ile yatay bir şeritle birbirinden ayrılan iki torustan oluşur.
2. Toskana kaidesi sadece bir dışbükey çember (torus) ve yatay şeritten oluşur.
3. Üstte ve altta birer dışbükey çemberi (torus) bulunan ve iki astragalle birbirinden ayrılan iki içbükey çemberli (scotia) kaide tipi.
Bu tipin çeşitlemeleri İon, Korinth ve Kompozit sütun düzenlerine uyarlanmaktadır.