Tonoz

Tonoz nedir?

Tonoz: Mimarlıkta, bir kemerin, kendi düzlemine dik bir eksen boyunca yinelenmesiyle elde edilen eğrisel yüzey veya yüzeylerden oluşan örtü elemanı.

Tek ve çift eksenli olmak üzere iki türü vardır.

Kesme taş, tuğla, kerpiç gibi küçük parçalı yapı malzemesiyle örülen tonoz, özellikle dar ve uzun mekânların örtülmesinde kullanılmaktadır.

İlk tonoz kullanımına, yapı gereci olarak tuğla ve kerpiçin kullanıldığı Mesopotamia’da, özellikle kuzey

Mesopotamia, Suriye ve Güneydoğu Anadolu’da rastlanmaktadır.

Tonozun en ilkel uygulaması, bindirme tekniğiyle yapılan yalancı tonozdur.

Tonoz yapımında geleneksel yöntem, tonoz karnını oluşturan eğrisel yüzeyin bir iskeleyle oluşturulması ve bunun üstüne tonozun örülmesidir.

Beşik, basık, sivri, eğri, eğik, düz, sepet, yüksek, konik, aynalı, çapraz, haçvari, yıldız, altılı, sekizli, manastır ve tekne tonoz gibi türleri vardır.