Troya Müzesi dijital ortama taşınıyor
Avrupa'dan iki yıl üst üste prestijli ödüller alan Çanakkale'deki Troya Müzesi için Vikipedi iş birliğinde hazırlanacak proje ile dijital kaynak oluşturulacak.
Troya Müzesi, Çanakkale merkeze bağlı Tevfikiye köyünde, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1998'de Dünya Kültür Mirası Listesi'ne dahil edilen 5 bin 500 yıllık geçmişe sahip Troya Antik Kenti'nin girişinde yer alıyor.
"2020 Avrupa Yılın Müzesi Özel Takdir Ödülü"nün ardından "2020/2021 Avrupa Müze Akademisi Özel Ödülü"nü kazanmasıyla dünya çapında ünü artan Troya Müzesi, dijital ortama taşınmaya hazırlanıyor.
Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün onayıyla kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan internet ansiklopedisi Vikipedi ile "VikiTroya" projesini başlattıklarını söyledi.
İnternette arama kanallarına girildiğinde, ilk seçeneklerden birinin Vikipedi'nin kaynakları olduğunu belirten Gölcük, "Biz burada Troya Müzesi adına yeterli bilgi ve dataya sahip olmadığımızı gördük. Bunun ardından Vikipedi'yi bir iş birliğine davet ettik. Burada, Vikipedistlerimizi oluşturup yani kendi Vikipedi yazarlarımızı gönüllülerden oluşturup bu arada bu sistem halka açık bir çağrı haline de gelecek." diye konuştu.
- "İnsanların seyahat seçimlerini yönlendirme" amacı
Rıdvan Gölcük, bu çalışmanın, ören yeri, müze, Troya Efsanesi ve müzedeki eserler gibi birçok başlığı içereceğini aktardı.
VikiTroya'ya pek çok datayı gireceklerini anlatan Gölcük, "Peki bu neyi sağlayacak? İnsanlar merak etti, araştırdı ve siteye girdiklerinde o bilgi onları Troya'ya, Troya Müzesi'ne ve Çanakkale'ye yönlendirecek." dedi.
Gölcük, projeyle amaçlarından birinin, insanların seyahat seçimleri konusu olduğunu bildirdi.
"Bu sayede insanların seyahat seçimlerini yönlendirebilir miyiz, çok giriş yaparsak, çok bilgiye ulaşırlarsa seyahatleri için bir alternatif olur mu?" düşüncesiyle hareket ettiklerine değinen Gölcük, şöyle devam etti:
"Kaldı ki çağımızdan bilgi çağı olarak bahsediyoruz. O zaman biz var olan bilgiyi kontrol edelim. Troya konusundaki bilgiyi, dünyanın herhangi bir yerinden bir kişi kendi gördüğü gibi aktarmasın, biz bunu Anadolu dili ile üzerinde bulunduğumuz coğrafya ile yorumlayıp girelim istiyoruz. İkincisi ise farklı dillere de yine biz çevirelim. Böylece Troya ile kendi oluşturduğumuz ve yönlendirdiğimiz çok sayıda bilgi ile alanı kontrol edip Troya meraklılarını bu kısma yönlendirmek istiyoruz."
- "İlk kez bir müze adına girişim olacak"
Rıdvan Gölcük, iş birliği çalışması kapsamındaki projenin birkaç ayağının bulunduğunu belirtti.
Bunlardan ilkinin mart ayında yapılmasının planlandığını ifade eden Gölcük, şunları aktardı:
"İlk olarak Vikipedi ile ortak bir yarış yapacağız. Eksik ve düzeltilmesi gereken başlıklarımızı duyuracağız. Belirtilen süre içinde en çok giriş yapan Vikipedistleri çeşitli ürünlerle ödüllendireceğiz. Ayrıca Vikipedi ile yine uluslararası boyutta heyecan verici işlerden biri de Vikipedi'nin kendi içinde birçok başlığı var. Örneğin 'VikiLovesAfrica' diyorlar ya da 'VikiLovesMuseum' diyorlar. Böyle genel başlıkları var. Burada ilk kez bir müze adına girişim olacak, ismi ise VikiLovesTroya olacak. Yani 'Vikipedi Troya'yı seviyor' şeklinde bir ana başlık olacak. Orada yer alacağız. Bu proje ile Troya adına kuvvetli bir sözlük oluşturulmuş olacak. Bu çok önemli. Bilgi dünyasında Troya konularını daha çok kontrol etmiş olacağız. Vikipedi'nin bizim için gösterdiği iş birliği çok kıymetli. Bu harika proje ile beraber dijital dünyada ve çok farklı dillerde Troya'yı, Troya Müzesi'ni ve Çanakkale'nin sesini yükseltmeye ve artırmaya çalışacağız."
- Ziyaretçileri İlyada Destanı'nın 6 dilde hazırlanan beyitleri karşılıyor
Kültür ve Turizm Bakanlığınca yarışmayla belirlenen proje kapsamında yapımına 2014 yılında 90 bin metrekare alanda başlanan ve 2018'in Ekim ayında ziyarete açılan 12 bin 750 metrekare kapalı alana sahip 3 katlı Troya Müzesi, ziyaretçilerini Antik Çağ'da yaşamış ozan Homeros'un Troya Savaşı'nı anlattığı İlyada Destanı'nın 6 dilde hazırlanan beyitleri ile karşılıyor. Müzede bölgedeki kazılardan çıkan eser ve buluntular da sergileniyor.
Teşhir, depolama, idari birimler, sosyal donatı mahalleleri ile açık teşhir, peyzaj ve ziyaret alanlarından oluşan müzede ziyaretçiler, her teşhir katına rampadan çıkarak ulaşabiliyor.
Ziyaretçiler müzeyi gezerken "Troas Bölgesi Arkeolojisi", "Troya'nın Tunç Çağı", "İlyada Destanı ve Troya Savaşı", "Antik Dönem'de Troas ve İlion", "Doğu Roma ve Osmanlı Dönemi", "Arkeoloji Tarihçesi", "Troya'nın İzleri" başlıklarından oluşan hikayeleri takip ediyor.
AA Burak Akay