Türk Bayrağı: Türk Bayrağı Kanunu

Türk bayrağının özellikleri nelerdir? Türk bayrağı'nın ölçüleri nelerdir? Türk bayrağının ebatları nasıl olmalıdır? Türk Bayrağı Kanunu nedir?

Türk bayrağı; Türkiye Cumhuriyeti devletinin sembolü olan 1982 Anayasasının 3. maddesinde şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

22.09.1983'te kabul edilen 2893 sayılı Türk Bayrağı Kanunu’n da “Bayrağın Şekli ve Yapımı” başlığı altında madde 2 de “Türk bayrağı, bu Kanuna ekli cetvelde gösterilen şekil ve oranlarda olmak kaydıyla beyaz ay - yıldızlı al bayraktır.” Ve 25.01.1985 tarihli “Türk Bayrağı Tüzüğü” ‘n de bayrağın standartları başlığı altında Madde 4 te bayrak, aşağıda gösterilen standartlara göre yapılır . İfadeleri ile de şekli belirtilmiştir.

Bayrağın rengi de aynı tüzüğün 3. maddesi “B) Al ve beyaz renklerin kodları aşağıda gösterilmiştir.” Başlığında şu şekilde tarif edilmiştir.

Al rengin koordinatları;
Parlaklık (aydınlık) = 27,5
Kırmızılık-yeşillik = 44,8
Sarılık-mavilik = 15,6
olarak alınır ve en çok 3 NBS renk farkı kabul edilir. Ay yıldızın beyazlığı, 460 nanometre dalga boyundaki yansıma yüzdesinin iki katıyla 620 nanometre dalga boyundaki yansıma yüzdesinin farkı ipek ve sentetik karışımı kumaşlarda en az % 15, diğerlerinde en az % 60 olmalıdır.

Ayrıca bayrağın Türk bayrağının ve özel bayrakların standartlarını, bayrağın hangi kumaşlardan yapılacağını, hangi kapalı yerlere konulacağını, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağını, kamu kurum ve kuruluşlarında ve bunlar dışındaki yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceğini, nasıl katlanacağını, Türk Silahlı Kuvvetleri yüzer birliklerinde ve Türk bandıralı ticaret gemilerinde bayrak çekme ve indirme zamanlarını, Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törenlere dair hususları, kimlerin tabutlarına Bayrak örtülebileceğini ulusal geleneklere göre bayrağın diğer kullanılma şekli ve yerleri ile Türk Bayrağı Kanununun uygulanmasına dair diğer esaslar da bu tüzükle belirlenmiştir.

Kanuna göre, Türk bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara kürsülere, örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde giyilemez. Hiçbir siyasi parti, teşekkül, dernek, vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz. Türk bayrağına sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.

TÜRK BAYRAĞI KANUNU

Kanun Numarası : 2893
Kabul Tarihi: 22/9/1983
Yayımlandığı Resmi Gazetenin Tarihi : 24/9/1983 Sayı : 18171 
Yayımlandığı Düstur  : Tertip : 5 Cilt : 22  Sayfa : 599

Bu Kanun ile ilgili tüzük için, "Tüzükler Külliyatı" nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.

Amaç

Madde 1 – Bu Kanunun amacı Türk Bayrağının şekli, yapımı ve korunması ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.

Bayrağın Şekli ve Yapımı

Madde 2 – Türk Bayrağı, bu Kanuna ekli cetvelde gösterilen şekil ve oranlarda olmak kaydıyla beyaz ay - yıldızlı albayraktır.

Bayrak ile özel bayrakların (sembolik bayrak, özel işaret, flama, flandra ve fors) standartları, hangi kumaş ve maddelerden yapılacağı yönetmelikte gösterilir. (1)

Bayrağın Çekilmesi ve İndirilmesi

Madde 3 – Bayrak, kamu kurum ve kuruluşlarıyla yurt dışı temsilciliklerine ve kamu kuruluşlarıyla gerçek ve tüzelkişilerin deniz vasıtalarına çekilir. Yurt içinde ve yurt dışında yetkililerin araçlarına takılır.

Bayrak çekilirken ve indirilirken tören yapılır. Bayrak törenlerinin gereken biçimde yapılmasından o mahaldeki yetkili amirler sorumludur.

(Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.

(Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 md.) Bayrağın; nerelerde daimi olarak çekilmeyeceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığı yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar, yönetmelikte gösterilir. (1)(2)

Bayrağın Yarıya Çekilmesi

Madde 4 – Türk Bayrağı, yas alameti olarak 10 KASIM'da yarıya çekilir. Yas alameti olmak üzere Bayrağın yarıya çekileceği diğer haller ve zamanı Cumhurbaşkanlığınca ilan edilir. (3)

Bayrağın Selamlanması
Madde 5 – Çekilmesi ve indirilmesi esnasında veya tören geçişlerinde Bayrak, cephe alınarak selamlanır.

Bayrağın Örtülebileceği Yerler (4)

Madde 6 – Türk Bayrağı, Cumhurbaşkanlığı yapmış kişilerin, şehitlerin ve yönetmelikte belirlenecek asker ve sivil kişilerin cenaze törenlerinde bunların tabutlarına, açılış törenlerinde ATATÜRK heykellerine veya resmi yemin törenlerinde masalara örtülebilir.

Ayrıca milli orf ve adetler göz önünde tutularak Bayrağın diğer kullanılma şekil ve yeri yönetmelikte gösterilir.

Yasaklar

Madde 7 – Türk Bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara kürsülere, örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya uniforma şeklinde giyilemez.

Hiçbir siyasi parti, teşekkül, dernek, vakıf ve yönetmelikte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz. (5)

Türk Bayrağına sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.

Bu Kanuna ve yönetmeliğe aykırı fiiller yetkililerce derhal önlenir ve gerekli soruşturma yapılır. (6)

Cezalar

Madde 8 – (Değişik: 23/1/2008-5728/421 md.)

Bu Kanuna ve çıkarılacak yönetmeliğe aykırı olarak Bayrak yapmak, satmak ve kullanmak yasaktır. Bu yasağa aykırı olarak yapılan Bayraklar o mahallin yetkili amirlerince toplatılır. (7)

Bu Kanun hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde mahalli mülki amir tarafından Kabahatler Kanununun 32 nci maddesi uyarınca idarî para ceza verilir.

Yönetmelik

Madde 9 – Bu Kanunun ilgili maddelerinde yönetmelikte düzenleneceği belirtilen hususlar ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esaslar, Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte gösterilir

Yürürlükten kaldırılan kanun:

Madde 10 – 29 Mayıs 1936 Tarih ve 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük
Madde 11 – Bu Kanun yayımı tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme

Madde 12 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

–––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 82 nci maddesiyle, bu fıkralarda yer alan “tüzükte” ibareleri “yönetmelikte” şeklinde değiştirilmiştir.

(2) 2/1/2017 tarihli ve 680 sayılı KHK’nin 49 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Türk Silahlı Kuvvetleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile Sahil Güvenlik Komutanlığı” ibaresi eklenmiş, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7072 sayılı Kanunun 48 inci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.

(3) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 82 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Başbakanlıkça” ibaresi “Cumhurbaşkanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.

(4) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 82 nci maddesiyle, bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “tüzükte” ibareleri “yönetmelikte” şeklinde değiştirilmiştir.

(5) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 82 nci maddesiyle, bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan “tüzükte” ibaresi “yönetmelikte” ve dördüncü fıkrasında yer alan “tüzüğe” ibaresi “yönetmeliğe” şeklinde değiştirilmiştir.

(6) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 82 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “ “tüzüğe” ibaresi “yönetmeliğe” şeklinde değiştirilmiştir.

(7) 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 82 nci maddesiyle, bu maddenin başlığı “ Tüzük” iken“Yönetmelik” şeklinde, birinci fıkrasında yer alan “tüzükte” ibaresi “yönetmelikte” şeklinde ve “bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılacak tüzükte” ibaresi “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte” şeklinde değiştirilmiştir.