Urartular Çavuştepe Kalesi'nde haşeresavar sıva kullanmış
Kalede yürütülen çalışmalarda kireç tozu ve suyla yapılan Urartu harcı tespit edildi.
Van'ın Gürpınar ilçesinde Urartu Kralı II. Sardur tarafından inşa edilen Çavuştepe Kalesi'ndeki arkeolojik kazı çalışmaları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığında sürdürülüyor.
Krallığın en parlak döneminde inşa edilen kale, sağlam kalan surları, su sarnıçları, dünyadaki ilk kanalizasyon sistemi, tapınakları ve saray yapılarıyla Urartular dönemine ait önemli bilgilere ulaşılmasını sağlıyor.
Doç. Dr. Çavuşoğlu, AA muhabirine, İstanbul Üniversitesi tarafından 1961-1984'te yapılan kazılar sırasında ortaya çıkarılan yapıların, çalışmalara ara verilmesi nedeniyle zarar gördüğünü söyledi.
Bu yıl kaledeki yapıları koruma ve restorasyona yönelik çalışma gerçekleştirmeyi amaçladıklarını belirten Çavuşoğlu, "İlk aşamada 60 pithostan (küp) oluşan depo binasının taş temel üzerinde yükselen ve tahrip olmuş kerpiç duvarlarını yeniden ayağa kaldıracağız. Bunun için kaledeki döküntü toprak ile samanı karıştırarak kerpiç üretiyoruz. Söz konusu kerpiç duvarların eksik olan ve zarar gören yerlerini tamamlıyoruz." diye konuştu.
- "Sondaj çalışmaları önemli veriler elde etmemizi sağladı"
İkinci aşamada ise kaledeki atık su kanalının başlangıç ve bitiş noktalarının tamamını ortaya çıkarmayı amaçladıklarını kaydeden Çavuşoğlu, kalenin kuzey surlarından başlayan kanalın payeli salona kadar olan geçiş evrelerini anlamaya çalıştıklarını vurguladı.
Kanalın tamamen ortaya çıkarılması için yürüttükleri sondaj çalışmasının önemli veriler elde etmelerini sağladığını anlatan Çavuşoğlu, şu bilgileri verdi:
"Elde ettiğimiz verilere göre payeli salon yapılmadan önce, bu alana önce iri taşlar, sonra da küçük taş kırıklarıyla döşeme yapılmış. Bunların üzerinde de kerpiç bloklarla düz bir platform oluşturulmuş. Kaledeki kazılar sırasında kireç tozu ile su karıştırılarak yapılan Urartu harcı tespit edildi. Bu harcın hem yalıtım amacıyla hem de haşereye karşı kullanıldığını düşünüyoruz. Böylece Horasan harcının en eski örneklerinin Çavuştepe'de bulunduğu söylenebilir."
- Kale yıkıcı bir deprem görmüş
Kalenin 7. yüzyılda yıkıcı deprem nedeniyle hasar gördüğünü dile getiren Çavuşoğlu, kazı çalışmaları sırasında elde edilen izlerin, kalede geniş çaplı tadilatların yapıldığını gösterdiğini söyledi.
Gelecek yıldan itibaren kaledeki çalışmaların daha sistemli yürütüleceğine işaret eden Çavuşoğlu, her yıl çok sayıda turist ağırlayan tarihi yapının eski ihtişamına kavuşması için çaba göstereceklerini kaydetti.
Necat Hazar - AA