Üstünde hirila yazan 2 bin yıllık bıçak Danimarka'da bulunan en eski runik yazıtlı eser oldu

Danimarka'da bulunan en eski runik yazılı tarihi eser 269 yıl sonra değişti. 1865’te bulunan kemik taraktan sonra Funen adasındaki Odense kenti yakınlarındaki arkeoloji kazısında bir urne mezarda bulunan 8 santimetrelik demir bıçak, ülkede bulunan en eski runik yazıtı oldu. 2 Bin yıllık bıçağın üzerinde her biri yaklaşık 0,5 santim uzunluğunda beş karakter ve üç nokta ile Eski İskandinav dilinde “küçük kılıç” anlamına gelen "hirila" kelimesi kazınmış.

Danimarka’nın en eski rünleri Funen adasında bulundu

Odense Müzesi arkeologları, Danimarka'da yaklaşık 2000 yıl öncesine tarihlenebilen runik yazıtlı bir demir bıçak keşfettiler.

Üzernde Danimarka’nın en eski runik yazıtı bulunan bıçak, Funen adasındaki Odense kentinin doğusundaki arkeoloji kazısında küçük bir mezarlıkta urne bir mezar olan bir çömleğin kalıntılarının altında bulundu... Bıçağın yaklaşık 2 bn yıllık olduğu tespit edildi.

8 cm’lik demir bıçağın üzerinde, her biri yaklaşık 0,5 cm boyunda beş karakter ve ardından üç oluk, Eski İskandinav dilinde “küçük kılıç” anlamına gelen hirila kelimesini oluşturuyor. 

Bıçak üzerindeki rünler, 1865’te yakınlarda keşfedilen yazıtlı bir kemik tarakla birlikte Danimarka’nın en eski rünleridir.

Keşfi yapan şehrin müze küratörü ve arkeolog Jakob Bonde, başlangıçta rünler görünmediği için sıradan bir bıçak olduğunu düşündüğünü, ancak konservatörler onu temizledikten sonra bir kelime içerdiğinin anlaşıldığını söyledi.

Bıçağın üzerindeki rünler bilinen en eski runik alfabe ile yazılmıştır ve bu nedenle yeni buluntu, Danimarka ve İskandinav bölgesindeki en eski yazı kullanımının anlaşılması ve yorumlanmasının çok önemli bir parçasıdır.

“Öteden, geçmişten bir not almak gibi. Bu bizim için olağanüstü bir keşif ve en eski İskandinav dilinin gelişimi hakkında bir şeyler söylüyor “dedi Jakob Bonde.

Bilim insanları, hirila‘nın bıçağın adı mı yoksa bıçağın sahibinin adı mı olduğu kesin olarak belirleyemiyorlar. Ama hiç şüphe yok ki değerli bir mülktü.

Danimarka Ulusal Müzesi’nden bir runolog olan Lisbeth Imer şunları söyledi: “Bu bıçağın üzerindeki kadar eski rünler bulmamız inanılmaz derecede nadirdir ve Danimarka’nın en eski yazı dili ve dolayısıyla Demir Çağı’nda gerçekten konuşulan dil hakkında daha fazla bilgi edinmek için eşsiz bir fırsattır. O zamanlar eski zamanlarda, okuryazarlık özellikle yaygın değildi ve bu nedenle okuyup yazabilmek için özel bir statü ve güçle ilişkilendirildi. Rünlerin tarihinin başlangıcında, yazıcılar küçük bir entelektüel seçkinler oluşturuyordu ve bu tür insanların ilk izleri Funen’de bulunur.”

Bıçak, 2 Şubat’tan itibaren Møntergaarden’deki Odense Müzesi’nde, bölgede keşfedilen diğer eserlerle birlikte sergilenecek.

Ekin Yılmaz - Arkeonews.com