Van Zernaki Tepe'deki ızgara planlı antik kentte kazı çalışmaları başlatıldı

Van'ın Erciş ilçesindeki Zernaki Tepe'de ızgara planlı tarihi kent kalıntısının hangi döneme ve medeniyetlere ait olduğunu belirlemek amacıyla kazı çalışması başlatıldı.

Erciş'e bağlı Yukarıışıklı Mahallesi'ndeki 270 hektarlık alanda 20 kişilik ekiple başlatılan kazılarda, yaklaşık 2,5 kilometre uzunluğunda ve 1,5 kilometre genişliğindeki antik kentin turizme kazandırılması planlanıyor.

Van Müze Müdürü Erol Uslu'nun başkanlığında, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu'nun bilimsel danışmanlığında yürütülecek çalışmalarla, kentin tarihine ışık tutacak yeni bulguların ortaya çıkarılması hedefleniyor.

Kazı alanında incelemelerde bulunan Kaymakam ve Belediye Başkanvekili Nuri Mehmetbeyoğlu, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki ızgara planına sahip tek antik kentte kazı çalışmalarına başladıklarını söyledi.

Van Milletvekili Abdulahat Arvas'ın destekleriyle başlatılan çalışmanın ilçenin tanıtımına da büyük katkı sağlayacağını belirten Mehmetbeyoğlu, "Yapılacak bilimsel kazıyla tarihi ve kültürel mirasımızı ortaya koyacak, kadim medeniyetimize ait yeni bir değer daha gün yüzüne çıkartılacak. Bu yapı Erciş'imizin tarihine ve tanıtımına katkı sağlayacaktır. Buradaki kazılar sonucunda, eski uygarlıkların yaşam biçimleri, mimari özellikleri gibi birçok sorunun cevabı bulunacaktır. Buranın ikinci bir göbekli tepe olacağını düşünüyoruz." diye konuştu.

- "Literatürde büyük değişiklik olacak"

Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu ise bilimsel yayınlarda söz konusu alanın Urartu döneminden Sasani dönemine kadar farklı uygarlıklar tarafından inşa edildiği noktasında farklı fikirlerin ileri sürüldüğünü ifade etti.

Amaçlarının bu fikirlerden hangisinin doğru olduğunu tespit etmek olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, şu bilgileri verdi:

"Buradaki kalıntılar Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki ilk ızgara planlı yapıya sahip. Bu yapı eğer Urartular tarafından inşa edilmişse doğudan batıya doğru bu geleneğin yayıldığı ortaya çıkacak. Urartulara ait değilse, daha sonra yapılmışsa da burada olması hasebiyle ızgara plan önem arz ediyor. Bu plan şeması eğer Urartular tarafından inşa edilmişse, bilinen ilk ızgara planlı yapıdan yaklaşık 250 yıl daha öncesine ait olma durumu ortaya çıkacak. Literatürde büyük önemde bir değişiklik olacak. Bundan dolayı Anadolu arkeolojisi açısından da ilkleri yaşamış olacağız. Burada yaptığımız çalışmalarda Urartu dönemine ait çanak çömlek parçalarına rastladık. Urartuların bölgede yaşamı konusunda herhangi bir sıkıntımız yok. Ancak burayı inşa edenler Urartular mı, onun sorusunun cevabını arıyoruz. Eğer Urartular burayı inşa etmişse hem duvar yapma tekniğinde ilk kez kırlangıç tekniğini kullanan hem de ızgara planı Doğu Anadolu'da uygulayan ilk uygarlık olarak literatüre geçmiş olacak."

- "Zernaki Tepe'nin gizemi çözülecek"

Müze Müdürü Erol Uslu da alanda yapılacak çalışmalarla Zernaki Tepe'nin gizemini çözerek hangi medeniyetlere ait olduğuna dair net bilgiye sahip olmak için çalışma başlattıklarını belirtti.

Gelecek yıllarda devam edecek bilimsel çalışmalar sonucu bölgede nadir görülen ızgara planlı yapıların özelliklerinin ortaya çıkarılacağını vurgulayan Uslu, şunları kaydetti:

"Hangi medeniyetlerin bölgede yaşadığının tespitini yapmak, bunları belgelemek ve bunları gelecek nesilleri sağlıklı bir şekilde aktarmak için kazı çalışmalarına başladık.

AA Necmettin Karaca