Vezirköprü'nün altı Hitit ortası Roma üstü Osmanlı şehri
Hititlerin kutsal şehri "Nerik"in izlerinin bulunduğu ve birçok Osmanlı eserinin hala ayakta olduğu Samsun'un Vezirköprü ilçesinde inşaat kazılarında Roma şehrinin kalıntıları da bulundu. Adeta açk arkeoloji alanı olan ilçe sit alanı olduğu için en küçük onarım için bile izin gerekiyor.
Samsun'a 110 kilometre uzaklıkta ve 330 metre rakımda bereketli tarım alanlarına sahip, pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış Vezirköprü, barındırdığı tarihi yapı ve kalıntılarla dikkat çekiyor.
Günümüzde, Osmanlı döneminde yapılan Tacettin Paşa Camisi, Yörgüç Paşa Camisi, Taşhan, Taş Medrese, Kurt Köprü gibi eserler hala ayakta dururken, Hititlerin kutsal kenti Nerik'in de izlerinin arandığı ilçede Roma dönemine ait kalıntılar da çıkıyor.
Vezirköprü Belediye Başkanı İbrahim Sadık Edis, AA muhabirine, ilçeye yaklaşık 20 kilometre uzaklıkta bulunan Oymaağaç Mahallesi'nde Hititlerin kutsal şehri Nerik'in olduğuna inanılan alanda 10 yıl önce başlayan kazı çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Kazı çalışmalarında Nerik'in izlerine rastlandığını aktaran Edis, ilçe merkezinde yaptırdıkları yüzey araştırması sonucu ilçenin altında bir Roma şehri olduğunun üzerinde durduklarını da belirtti.
Vezirköprü'nün, Osmanlı döneminde yetiştirdiği sadrazamlarıyla ünlü bir ilçe olduğuna işaret eden Edis, "Osmanlı İmparatorluğu ve Hititler döneminde önemli bir yer olan Vezirköprü'de son dönemlerde özellikle Cumhuriyet Mahallesi'nde yapılan doğalgaz ve inşaat kazılarında Roma dönemine ait kalıntılar çıkmaya başladı. Biz de durumu Samsun Kültür ve Turizm Müdürlüğüne bildirdik ve burası 3. derece sit alanı ilan edildi." dedi.
Bu bölgede inşaat ve doğalgaz için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulundan izin alınmadan çalışmaya başlanamadığını vurgulayan Edis, şöyle devam etti:
"Vatandaşlarımız, Cumhuriyet Mahallesi'nde arsalarının üzerine, belediye olarak biz ruhsat versek bile inşaat yapabilmek için Koruma Kurulundan izin almak zorundalar. İnşaat çalışması da ancak Samsun Müze Müdürlüğü yetkililerinin gözetiminde gerçekleştirilebiliyor. Cumhuriyet Mahallemizin altında bir Roma şehri olduğu varsayılıyor. Şu an kazı çalışması yok. Burada kazı çalışması yapılması için müracaatlarımızı yaptık. Bu tarihi şehrin ortaya çıkarılmasını istiyoruz."
- "Altı Roma üstü Osmanlı şehri"
İlçenin altının Roma, üstünün Osmanlı şehri olduğunu vurgulayan Edis, şunları dile getirdi:
"Vezirköprü'deki yaşam Hititlilerden Bizans İmparatorluğu'na geçmiş ve Osmanlı dönemine gelmiş. Köprülü Mehmet Paşa, Fazıl Ahmet Paşa ve Fazıl Mustafa Paşa ilçemizde yetişmiştir. Bu nedenle ilçemiz hem sadrazamlara hem de uygarlıklara köprüdür. Aynı zamanda altyapı çalışmalarında ortaya birçok Roma dönemine ait eser de çıkmıştır. Bu eserler Samsun'daki müzede sergilemektedir ancak biz burada bir müze kurarak, artık Vezirköprü'nün tarihi eserlerinin burada sergilenmesini arzuluyoruz."
- "İnşaat çalışmaları müzede görevli personelin gözetiminde yapılıyor"
Samsun Kültür ve Turizm Müdür Vekili Ömer Pamuk da Vezirköprü'de özellikle Cumhuriyet Mahallesi'ndeki inşaat çalışmalarında mutlaka Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulundan izin alınması gerektiğini hatırlattı.
Pek çok medeniyete ev sahipliği yapan ilçenin önemli tarihi eserler barındırdığını ifade eden Pamuk, "Belediye ve vatandaşların yaptıkları inşaat çalışmaları öncesinde Samsun Koruma Kurulundan mutlaka izin alınması gerekiyor. Alınan izin doğrultusunda inşaat çalışmaları müzede görevli personelin gözetiminde yapılıyor. Zaman zaman kazılarda Roma dönemine ait eserler ortaya çıkıyor ve bunlar yine müzemizde sergileniyor." diye konuştu.
İlyas Gün - Mustafa Çavuş / aa