VI. Ramses’in mezarındaki 2 bin yıllık duvar yazıları
İki bin yıl önce Mısır’a gelen turistler, Firavun VI. Ramses'in mezarındaki taşlara Trip Advisor’ı anımsatan yorumlar içeren grafitiler bırakmışlar.
Mısır'daki Krallar Vadisi'nde çalışan arkeologlar, binlerce yıllık sanat eserlerinin üstündeki yazıları inceledi.
Yazıların arasında "Ziyaretimde lahit dışında hiçbir şeyi beğenmedim, Hayran kaldım! ve Hiyeroglifleri okuyamıyorum!" tarzında ilginç cümleler bulundu.
Varşova Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü araştırmacıları kimisinin tarihi eser vandalizmi olarak gördüğü yazıları, geçmişe açılmış pencere olarak değerlendiriyor ve bu yazılar sayesinde geçmiş hakkında önemli keşifler yapılabileceğine inanıyor.
M.Ö. 1145'den M.S. 1137'ye kadar hüküm süren Ramses VI'nın mezarı, içerdiği çeşitli mesaj sayısı nedeniyle ekip tarafından seçildi. Uzmanlar 100 metre uzunluğundaki mezarda 1000'den fazla yazıt buldu.
Yunanca ve kimi zaman Latince olan bu yazıların arasında seyahat forumlarını aratmayan yorumlar ve ziyaret eden kişilerin adları da bulundu.
Araştırmaya önderlik eden üniversitenin arkeolog profesörü Adam Lukaszewicz, yazılı bir açıklamada "Kralların Vadisi eskiçağda bile bir turist destinasyonuydu. Bugünlerde de olduğu gibi, 2 bin yıl önceki turistler ziyaret ettikleri yerlere isimlerini imzalıyorlardı. Bu bölgedeki atmışdan fazla mezarın en az onunda eski gezginlerin bıraktığı yazılar var" dedi.
Bulunan yazıtların çoğunluğu Yunan-Roma döneminden kalma. Yani yazıtlar, Büyük İskender'in Mısır'ı fethinden Dördüncü yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun bölünmesine kadar uzanıyor.
Aralarında doktorlar ve filozofların da bulunduğu eski gezginler, adları ile beraber geldikleri ülkeleri ve mesleklerin ide yazmayı ihmal etmemişler.
ÜNLÜ İMZALAR
Ziyaretçiler arasında, bölgeyi idare eden Roma imparatorluğunun valileri ve M.S. 4'üncü yüzyılda Chosroes adında bir Ermeni prensi de var. M.Ö. 7'nci yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun çöküşünü takiben Mısır'ın Arap fatihi olan ve 25 cm uzunluğunda harflerle duvara imzasını atan Amr ibn al-As mezarın en ünlü ziyaretçilerinden biri.
Arkeoloji ekibi ziyaretçilerin arasında geçen sohbetleri de ortaya çıkardı.Mezara hayran kaldığını ve hiyeroglifleri okuduğunu belirten bir yazıtın altında başka bir ziyaretçinin yazdığı "Bu yazıyı okuyamıyorum" notu bulundu.
Üçüncü bir gezginin ise ikisinin de altına "Neden hiyeroglifleri okuyamadığınızı umursuyorsunuz, endişenizi anlamıyorum" yazdığı açıklandı.
NTV