Vikingler kimdir? Kimlere Viking deniliyor?
Gözü kara, yağmacı ve kaba saba istilacılar olarak tasvir edilen Vikingler, dünyanın İngiltere toprakları başta olmak üzere, dünyanın pek çok yerinde dillerden, vergi sistemlerine kadar etkili olmuş bir kültürdü.
Erin Blakemore'un 13 Haziran 2019'da National Geographic'te yayınlanan Arkeofili.com için Erman Ertuğrul tarafından türkçeleşitirilen makalesi:
Boynuzlu kasklar, büyük gemiler, acımasız savaşlar. Söz konusu Vikingler olunca kalıplaşmış klişeler ve yanlış anlamalar oldukça fazla. Peki bu deniz kaşifleri kimlerdi ve bu insanlara gerçekten Vikingler mi denmeli?
Bu tartışmalı bir kavram. Bu kelime başlangıçta bir grup insanı değil, keşif, korsanlık ya da baskın yapma faaliyetlerini tanımlamak için kullanıldı. “Viking” terimi 19. yüzyılda İngilizce’de yeniden canlandıktan sonra, MS 790 ila 1100 yılları arasında keşfe çıkan, baskın yapan ve nihayetinde yerleşmek için sınırlarının ötesine geçen İskandinav denizcilerini temsil ediyordu.
Bu baskın yolculukları geniş çaplı ve çoğu zaman şiddetliydi. 790’lı yıllardan itibaren İskandinav korsanları güneye yelken açtı ve İngiltere, İskoçya ve İrlanda’da büyük ölçüde savunmasız olan manastırlara saldırdı.
Bu yolculuklar, İsveç, İskandinav ve Danimarka keşiflerinin yeni bir döneminin başlangıcının habercisi oldu. Söz konusu istilaların arkasındaki nedenler hala tarihçiler tarafından tartışılıyor. Ancak evlenebilir kadınların eksikliği, köle işgücü arzusu veya ticaret ağlarını genişletme arzusu ile ilgili olabilir.
Uluslararası istilacılar olarak Vikingler
865’te yılından başlayarak, Vikingler İngiltere’ye büyük bir istila başlattı. “Büyük Heathen Ordusu” olarak bilinen pagan askerleri, İngiltere’nin dört Anglo-Sakson krallığının üçünü ele geçirdi. İstilacılara tüccarlar, kadınlar ve çocuklar da dahildi. Kalan fethedilmemiş krallık Wessex, Viking yönetiminden kaçtı, ancak yıllarca süren savaşlarla uğraştı.
Sonunda Danelaw, Danimarkalı Vikingler tarafından ele geçirilen topraklar, İngiltere’nin kuzeydoğu kısmına kadar yayıldı (Norveçliler İskoçya’ya yerleşti).
İngiltere, Vikinglerin kendilerini tanıttığı tek yer değildi: En güneyde Kuzey Afrika, en batıda Kanada’ya kadar ve Orta Doğu, Rusya, Fransa ve İspanya’ya yelken açtılar. Bu süreç içerisinde, Vikingler yerleşti, işgal ettikleri insanlarla karışmaya başladı ve dilden savaşa kadar her şeyi etkiledi.
MS 9. ve 11. yüzyıllar arasında Vikingler daha fazla baskın düzenledi. Fakat İkinci Viking Çağı, bilindiği gibi, yeni bir iktidar biçimi içeriyordu: para. Vikingler, baskın yapılmaması ve barışı sağlama karşılığında daha sonra “danegeld” olarak adlandırılacak bir ödeme talep etti. İngiltere’nin vergi sistemi bu gasp yöntemi üzerine kurulmuştur.
Hastings Muharebesi ve İngiltere’de Viking yönetiminin sonu
Yaklaşık 1100 yıllarında Viking hakimiyeti azaldı. Dağınık şefler olarak konsolide edilen politik güç, sonrasında İskandinav krallıklarına ve yasal kurumlarına yol açtı.
Vikinglerin hedefleri sur duvarlarına yatırım yapmış ve kendilerini savunmayı öğrenmişti. Hastings Muharebesi, 1066’da İngiltere’de Viking yönetiminin sonunu getirdi ve İskandinavya’da Hristiyanlığın benimsenmesi baskınları yavaşlattı.
Her ne kadar popüler kültür Vikingleri boynuzlu miğferler takmış (takmadılar) ve kafataslarından alkol içmiş (efsane) gibi göstermeye devam etse de, onların barışçıl ticareti ve kültürel paylaşımları, şiddet içerikli efsaneleri çürütüyor.
Viking’lerin kültürel gücü ve içinde bulundukları topluluklara katkıları, yelken ve yağma kabiliyetleri kadar etkiliydi.