Yalı

Yalı nedir?

Yalı: 

İstanbul Boğazı’nın Anadolu ve Avrupa Yakasında yer alan ve denize sıfır olarak inşa edilen iki veya üç katlı yapılara yalı denir.

Yalılar, Osmanlı Devleti zamanında çok fazla tercih edilmiştir. Ayrıca Türk mimarisinin en seçkin örnekleri arasında yer alır.

Yalılar, Osmanlı Devleti döneminde özellikle yüksek aristokrat kesim için çok önemliydi. Bir kısmı denize sıfır olarak inşa edilen yalıların bazıları da denizin üzerine yapılan toprak dolgulara inşa edilmiştir. Ahşap olarak yapılmaları nedeniyle bazı yalılar, yangın ve deprem gibi doğal afetlere dayanamamış ve günümüze ulaşamamıştır. Şu anda resmi olarak kayıtlı olan yalı sayısı ise 360’tır. Yalıların bir kısmı özel mülkiyet olarak bir kısmı ise kamu malı olarak tescillenmiştir.

Yalıların özellikleri
Yalılar genelde iki veya üç katlı olarak inşa edilmiştir. Mimari özellikleri, Osmanlı döneminin sosyal sınıfına göre farklılık göstermiştir. Ayrı bloklar halinde ikamet edilen yalılar olduğu gibi birleşik şekilde inşa edilenler de vardır. İç mimaride ise kıvrımlı merdivenler tercih edilmiştir. Genelde balkon yerine cumba ismi verilen geniş dış bahçe alanları kullanılmıştır. Yalıların birçoğu geniş arka bahçelere sahiptir.

Yalıların kullanım haklarının bazıları kamu kurumlarına aittir. Bu yapılar günümüzde sanat veya kültür merkezi olarak kullanılır. Özel mülkteki yalılar ise, tapu sahiplerinin yakınları tarafından kullanılır.

Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı, Baltalimanı Yalısı,

Kadınefendi Yalısı,   Esma Sultan Yalısı, Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa Yalısı, Said Halim Paşa Yalısı, Hasip Paşa Yalısı, Nuri Paşa Yalısı, Halil Paşa Yalısı Türkiye’nin en değerli yalıları arasında yer alır.