Yüce ve Yalnız: İstanbul Surlarında Bir Yolculuk

Özyeğin Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nde Öğretim Görevlisi Bora Fer tarafından tasarlanan Metin Çavuş imzalı Yüce ve Yalnız: İstanbul Surlarında Bir Yolculuk fotoğraf kitabı, 20 kilometreyi aşan uzunluklarıyla farklı semtlerde farklı işlevler kazanan, kimi yerde hayatın içinde kalan ve semtin önemli geçiş noktalarını oluşturan, kimi yerde ise girilemeyen, ıssızlığa bürünen tarihi surları konu ediniyor.

Depremler sonrası özellikle Yedikule bölgesinde zarar gören kısımları ile gündeme gelen “İstanbul Surları”  Özyeğin Üniversitesi Yayınları etiketiyle kitaplaştırılan eserle raflardaki yerini aldı.

Özyeğin Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Metin Çavuş’un surlarda gerçekleştirdiği kişisel yolculuğun görsel yansımaları, Yüce ve Yalnız: İstanbul Surlarında Bir Yolculuk adlı kitaba kaynaklık etti.

2017 ve 2018 yıllarında çekilen sur fotoğraflarından oluşan kitapta Dr. Çavuş, surların çevresindeki yaşamı fotoğraflamak yerine, fotoğraf makinesini surların kendisine yöneltmeyi tercih ettiğini ve böylece 36 siyah – beyaz fotoğraftan oluşan bir albümün ortaya çıktığını söylüyor.

İstanbul Surları’nı, ‘dinamik şehrin hemen yanı başında, duvarlar ve kendiliğinden yetişmiş ağaç ve bitkilerle çevrili bir halde ölüm sessizliğinin yaşanabileceği tekinsiz yerler’ olarak tanımlıyor Metin Çavuş.

Yüce ve Yalnız: İstanbul Surlarında Bir Yolculuk adlı fotoğraf kitabıyla, surlara dair iki temel duyguyu yansıtmayı amaçladığını da şu sözlerle ifade ediyor: “Surların yıllar boyunca yaşadıkları dönüşüm ve yıpranmaya rağmen hala yüceliklerini korudukları aşikâr. Sur parçalarının kimi bölgelerde aşınma sonucunda farklı şekiller almaları ilgi odaklarımdan biri oldu. Surlar bazı noktalarda işlevlerinin ötesine geçerek, fotoğraflarda kocaman, kütlesel taş heykellere dönüşmüş gibiler. Diğer taraftan bakımsızlık ve tutarsız yenileme çalışmaları surların kendi kaderlerine terk edildiklerini de gösteriyor. Bu yalnızlık ne yazık ki, tarihsel önemi tartışılmayacak olan bu yapı şeridinin gerekli değeri görmediğinin kanıtı. Bu kitapta bulunan fotoğraflarda bu karmaşık duyguları ifade etmeye, surların yüce ve yalnız yönünü yansıtmaya çalıştım”.

Fotoğrafta zaman kavramını sorgulamak

Çavuş için kitap aynı zamanda fotoğrafta zaman kavramını sorgulamanın bir aracına dönüşmüş. Fotoğrafın en önemli özelliklerinden biri bir kaç zaman katmanını aynı kare içerisinde yan yana getirebiliyor olması. Ve siz bu zaman katmanlarını çevrelerinden ayırarak bir çerçeve içine yerleştirdiğiniz zaman aralarındaki ilişki daha çok ön plana çıkar ve böylece olası yeni yorumlara kapı aralamış olursunuz.

"Surların yüceliği ve yalnızlığı hemen fark edilir”.

Çavuş surlarla ilgili düşüncelerini şu şekilde ifade ediyor: “Yüzyıllardır ayakta olan bir suru, ömrü kısacık bir bitkiyle, bir patikayla ya da mevsimlik sürülmüş bir tarla ile yan yana fotoğrafladığınızda, tabii ki, onun yüceliği ve yalnızlığı hemen fark edilir”.

Kitabın Künyesi:

Adı: Yüce ve Yalnız: İstanbul Surlarında Bir Yolculuk

Yazarı: Metin Çavuş

Yayınevi: Özyeğin Üniversitesi Yayınları

Basım Yılı: 2019

Tasarım: Bora Fer

Sayfa: 84

Dili: Türkçe/İngilizce

Boyut: 29x29 cm

Bez ciltli, 140 gr. Speciart kağıt