Türkiye'de arkeoloji biliminin henüz gelişmediği 2. Dünya Savaşı öncesi dönemde başlayan, yabancı bilim heyetlerinin yürüttüğü kazıların artık tartışılıyor.

Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gül Gürtekin Demir, Türkiye'nin arkeolojik kazılar konusunda bilimsel ve akademik altyapısının geliştiğini belirterek, tüm kazı alanlarında çalışma yapabilecek durumda olduklarını söyledi.

Avusturyalı bilim heyetlerince yürütülen arkeolojik kazılarla ilgili izinlerin Dışişleri Bakanlığının tavsiye kararı üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından durdurulduğuna ilişkin basında yer alan haberleri değerlendiren Demir, Avusturya ekibine verilen iznin iptal edilmesinin onarılabileceğini belirtti.

Bu kararın politik bir tepki olduğunu, bilimsel açıdan bir değerlendirme yapılamayacağını anlatan Demir, "Efes Antik Kenti'ndeki kazı takviminde bu yıl için ulaşılması hedeflenen noktalarda aksamalar yaşanabilir. Duran bir iş var ancak bu durum telafi edilebilir." dedi.

Yabancı bilim heyetlerinin yürüttüğü kazıların Türkiye'de arkeoloji biliminin henüz gelişmediği 2. Dünya Savaşı öncesi dönemde başladığını ancak günümüzde bilimsel ve akademik altyapının oldukça ileri bir seviyeye ulaştığını dile getiren Demir, "Dünya çapında başarılara imza atmış Türk arkeologlarımız var, tüm kazıları yürütecek bilimsel ve akademik altyapıya sahibiz. İyi yetişmiş arkeologlar her kazıyı üstlenebilir. Efes Antik Kenti'nde 100 yıllık bir Avusturya geleneği var. Oturmuş bir ekip var. Yeni bir ekip geldiği zaman kazıya hakim olması dahi uzun bir zaman alabilir. Temennimiz bu konunun hükümetler arasında çözülmesidir." diye konuştu.

- "İzin verilmedi diye Efes batmaz"

Efes Müzesi'nin eski arkeologlarından Cengiz İçten ise Avusturya'da bir süredir Türkiye aleyhine yürütülen kampanyanın bazı sonuçlar doğurmasının doğal olduğunu, bu kapsamda bu ülkeden gelen bilim heyetlerine verilen kazı izinlerinin durdurulması kararını desteklediklerini belirtti.

Bunun Efes Antik Kenti'ni olumsuz etkilemeyeceğinin altını çizen İçten, şöyle konuştu:

"Bu izin verilmedi diye Efes batmaz. 1-2 sene kazılmasa dahi Efes'e bir şey olmaz. Efes kazıları, Avusturyalılar için önemli bir prestij meselesi. 100 yılı aşkındır devam eden kazılarla Avusturya, arkeoloji dünyasında iddialı olduğunu göstermeye çalışıyor. Kendi ülkesinde yapamadığı tanıtımı bizim topraklarımızda yapıyor. Efes Antik Kenti'ni her yıl gezen 1,5-2 milyon ziyaretçiye Avusturya reklamı yapılıyor. Hem Türkiye hakkında akıl almaz kampanyalar yürüteceksin hem de gelip burada reklamını yapacaksın. Bu prestijin ellerinden alınması umarım akıllarını başlarına getirir."

İçten, Avusturya'nın Efes kazılarına ayırdığı kaynağın son yıllarda azaldığını, kazı ekibinin de 60-70'lerden 30'lara gerilediğini sözlerine ekledi.

Tolga Albay - AA