Gazetenin verdiği haberde yer alan iddiaya göre; "yeni bir araştırma", Endonezya’daki Gunung Padang piramidinin 25.000 yıl önce inşa edildiğini ve insan eliyle yapılmamış olabileceğini öne sürüyor. Üstelik bu iddialar, arkeoloji dünyasında büyük tartışmalara yol açmış! Yeni araştırmayı merak ettik ama ortada reddedilmiş eski bir makale dışında bilimsel açıdan kayda değer bir ibare göre göremedik.
Sözde yayın organı pek çok sitede komplo teorisi olarak bile kayda değmez pek çok sözde bilimsel iddia havada uçuşuyor... Herkes fikrini zikrediyor...Hiç birini muhatap almaya layık bulmuyoruz. Ama bilim departmanında yıllarca Orhan Bursalı gibi saygın isimlerin yer aldığı hatta yıllarca markalaşan Bilim ve Teknoloji dergisini ek olarak yayınlayan Cumhuriyet gazetesine bir ayrıcalık tanımak gerekiyor diye düşünerek bu haberi yapmaya karar verdik.
Cumhuriyet gazetesinin web sitesinde 10 Ağustos 2024 tarihinde muhabir veya editör imzası olmaksızın "Dünyanın en eski piramidi! Bilim insanların inşa etmediğini iddia ediyor! Uzaylılar mı doğanın mucizesi mi?" başlıklı bir haber yayınlandı. Yabancısı olmadığımız bir haberdi: (Bakınız: Endonezya'da piramidi andıran tapınak kalıntısı keşfedildi) ... Söz konusu iddialar içinde uzaylılar ve mucizeler olmaksınızın "Amerikan Jeofizik Birliği'nin (AGU) 12 Aralık 2018 tarihli toplantısında gündeme getirilmişti.
Ancak bu habere konu olan araştırma daha sonra yayınlandığı dergi tarafından geri çekildi ve sunulan kanıtlar yeterli görülmedi.(Bakınız: Gunung Padang dağının 27.000 yıllık piramit olduğunu savunan makale geri çekildi).. İşin tuhafı popüler medyanın habere ilgisi bu aşamada çoğaldı. Doğal olarak, "fikri takip" terbiyesi almış editörlerimiz bu gelişmeyi de haber yaptı...
Ancak her ne kadar uzaylılar ve doğa mucizesi gibi kuşku uyandırıcı ögeler yer alsa da Cumhuriyet'in haberinde "yeni bir araştırma"dan söz ediliyordu.
Gerçi araştırmanın kaynağı ve referansları haberde yer almıyordu ama ne olur ne olmaz diye biz merak edip araştırdık. Haberin içeriğinde yer alan ifadelerin İngilizcesine ilginç bir sitede rastladık. Misyonunu "gülen, düşünen ve hareket eden topluluklar inşa ederek genç nesile bir ses vermek" olarak açıklayan 2012 yılında İngiltere'de kurulmuş LADbible Group'un yayın organlarından ladbible.com sitesindeki Ella Scott imzalı haber 2023 Aralık ayına tarihleniyor. Gerçi bir hafta önce konuyu yeniden ele alan İngilizce yayın yapan Hindistan sitesi ve bir iki blog var ama DELİKANLIİncil kadar bile kıymeti harbiyeleri yok. Söz konusu sitede gösterilen kaynak ise yukarıda belirttiğimiz geri çekilen makale.. Yani ortada yeni bir araştırma ve işin daha da acı yanı yeni bir açıklama yok... Söz konusu haberler Türkçe deyimin tam anlamı ile: "Tavşanın suyunun suyu"
Netice;
Danny Hilman Natawidjaja, Andang Bachtiar, Bagus Endar B. Nurhandoko, Ali Akbar, Pon Purajatnika, Mudrik R. Daryono, Dadan D. Wardhana, Andri S. Subandriyo, Andi Krisyunianto, Tagyuddin, Budianto Ontowiryo, Yusuf Maulana imzaları ile Archaeological Prospection (Arkeolojik Araştırma) dergisinde 20 Ekim 2023 tarihinde yayınlanan : "Geo-archaeological prospecting of Gunung Padang buried prehistoric pyramid in West Java, Indonesia" (Endonezya'nın Batı Cava Adası'nda bulunan Gunung Padang'ın gömülü tarih öncesi piramidinin jeo-arkeolojik araştırması) bu iddiaların temelini oluşturuyor. Makale, içinde uzaylılar ve mucizevi unsurlar yer almaksızın "Paleolitik çağdaki antik medeniyetlerin mühendislik yeteneklerine ışık tuttuğunu" iddia etmekle yetiniyor. .
Ancak dergide makalenin daha sonra (Mart 2024) GERİ ÇEKİLDİĞİ (RETRACTED) notu da büyük harflerle hemen girişte yer alıyor. Yani makalenin içeriğinde sunulan kanıtlar bilimsel açıdan yeterli değil...
Cumhuriyet gibi adı markalaşmış ve Bilim ve Teknoloji dergisi gibi bir marka doğurmuş yayın organında bu haberleri görmek hoş olmuyor. Özellikle bilim konulu içerikleri hazırlayan editörlerin daha donanımlı ve dikkatli olmaları gerekir.
Şimdi gelelim olayın daha dramatik ve üzücü yanına:
Cumhuriyet Gazetesi 18 Aralık 2023 tarihinde aynı konuda"25 bin yıl önce inşa edilen dünyanın en eski piramidinin 'insan yapımı olmadığı' iddia ediliyor" başlıklı bir haber yayınlamıştı. Yine muhabir veya editör imzası olayan bu haberin başlığı benzer bir fantazi içerse de içeriği daha bilimsel ve yukarıdaki bilgileri içeriyordu. Yani gazetenin bilim haberlerini hazırlayanların kendi geçmişlerinden haberi bile yok...
Ucuz etin yahnisi bu kadar oluyor...
arkeolojikhaber.com