Etiyopya’da neredeyse bütün halde bulunan 3.8 milyon yıllık Australopithecus Anamensis kafatası, bu primat insanımsı maymun türünün, medyada Lucy adıyla meşhur Australopithecus afarensis ile aynı çağda yaşadığını gösteriyor.

Evrim Teorisine göre; Afarensis’ler Homo olarak bilinen ve günümüzde yaşayan insanları da kapsayan insan türünün ilk ataları kabul ediliyor. Ancak Afarensislerin yürüyen ilk insanımsı tür olduklarına dair varsayım yeni bir darbe aldı.

Nauture Dergisinde "Etiyopya'daki Woranso-Mille'den 3.8 milyon yıllık bir hominin kafatası" (A 3.8-million-year-old hominin cranium from Woranso-Mille, Ethiopia) başlığı ile 28 Ağustosta yayınlanan  Yohannes Haile-Selassie, Stephanie M. Melillo, Antonino Vazzana, Stefano Benazzi ve Timothy M. Ryan imzalı makalaye göre; , Prof. Yohannes Haile-Selassie tarafından, Etiyopya’nın Afar Bölgesi eyaletinin Mille kentinde Miro Dora mevkiinde Australopithecus Anamensis'a ait bütün bir kafatası bulundu.

Makalede yer alan bilgilere 3.8 milyon yıllık kafatası fosili insanımsı ilk türklerin evrimine dair senaryoları yeni bir boyut kazandırıyor.

Çalışmayı yapan araştırıcılar, kafatasının hangi türe ait olduğunu anlamak için, fosilin dişlerini ve çenesini inceleyip, daha önce bulunan fosillerle karşılaştırdılar. Çalışmanın sonucu ise fosilin A. afarensis'in yaşadığı dönemlerde yaşamış olsa da bir A. anamensis'e ait olduğunu gösterdi.

Kafatasını keşfeden araştırıcıların Australopithecus anamensis türüne ait olduğunu savundukları kafatası, bu türün Lucy'nin türü olan Australopithecus afarensis'in öncülü olduğu varsayımlarını açmaza soktu.

Her ne kadar diğer bilim insanları bu sonucun daha fazla sınanması gerektiğini düşünse de, yeni bulunan kafatası üzerinde yapılan analizler  ve kafatasının tarihlendirmesi her iki türün günümüzde Etiyopya olarak bildiğimiz bölgede en az 100 bin yıl eş zamanlı yaşamış olabileceklerini gösteriyor.

Bilim insanları, Australopithecus cinsine ait türlerden birinin (veya türlerden birine ait bir popülasyonun), insan türünün dahil olduğu Homo'ya evrildiği savunuyor... Çünkü bilinen ilk Homo buluntuları 2,8 milyon yıl öncesinden gelmekte.

Şu an için elimizde olan kanıtlara dayanarak A. afarensis türünün yaşamış olduğu tarihlerin günümüzden 4 ila 3 milyon yıl öncesi olduğu kabul edilmekte. 4 milyon yıldan daha öncesine tarihlenmiş olan ama görece bu türe yakın bir morfolojiye sahip birçok fosil ise daha öncül bir tür olan A. anamensis'e türüne dahil edilmiş durumdaydı. Bu tarihlendirmelerle birlikte morfolojik çalışmalardan da yola çıkarak, A. anamensis türünün A. afarensis türüne evrildiği düşünülüyordu. Bu da bir bakıma bu türlerin hiçbir zaman birlikte yaşamadığı anlamına geliyordu.

Bulunan fosille birlikte A. anamensis türünün yaşadığı tarihlerin 3,8 milyon yıl öncesine kadar çekilmesi bu iki türün en azından 100 bin yıl birlikte yaşamış olduklarına işaret ediyor.

Öte yandan Haile-Selassie ve arkadaşları, Australopithecus anamensis türünün Australopithecus Afarensis türüne evrilmiş olmasının hala olası olduğunu düşünmekte. Önerdikleri evrimsel senaryo ise, izole hale gelmiş bir A. anamensis popülasyonunun A. afarensis türüne evrilirken, diğer A. anamensis popülasyonlarının da atasal özelliklerini koruyarak yaşamaya devam ettikleri yönünde.

Önerdikleri senaryo, bir türün direkt olarak diğer türe evrilmesinden ziyade, lokal olarak bir grubun başka bir türe evrilmesi olarak açıklanabilir.

Söz konusu bulgu oldukça önemli, çünkü diğer gelişmiş maymun benzeri türlerle zaman örtüşmelerinin olabileceğini ve bu durumun ilk insanların potansiyel evrim yollarının sayısını artıracağını öne sürüyor.

Kısacası bu son keşif, Lucy’nin türünün Homo grubuna evrimleştiğini çürütmemesine rağmen, yakın zamanda adlandırılan diğer türleri de bu çekişmeye sokuyor.

Bulunan fosilin (ve ait olduğu türün) insansıya dönüşecek insanımsı bir tür olup olmadığına karar vermek ise bu senaryolara göre oldukça zor.

Kaynak: BBC, Nature News ve National Geographic

Çeviri Kaynakları: Kadir Toykan Özdoğan - Evrimağacı.com / Erman Ertuğrul -  arkeofili.com