Ayasofya’nın çeşitli problemleriyle ilgili olarak şimdiye kadar yayınlanan irili-ufaklı pek çok yayın içinde, Dr. Hasan Fırat Diker tarafından yapılan bu çalışma, yapıldığı tarihten itibaren Ayasofya’nın geçirdiği çeşitli onarımların neler olduğunu kronoloji sırasına göre ortaya koymaktadır. Hakkında küçük çaplı bir kütüphaneyi doldurabilecek kadar yayın olan Ayasofya için bu kitabı ilk toplu araştırma denemesi olarak kabul etmek gereklidir.

"Büyük Kilise" veya "Ayasofya Cami-i Kebiri", ne şekilde kendisinden bahsedilirse bahsedilsin Ayasofya hiçbir zaman sadece mimari bir yapı olarak görülmemiştir. "İlahi Hikmet" adı altinda onemli bir sembol değer olan Ayasofya, 6. yuzyıldan itibaren dönemsel aralıklarla sürekli bir degisim ve onarim öyküsüne sahne olmustur.

Bu kitapta, sadece Ayasofya'nin mimarlık ve restorasyon tarihini değil, iktisadi, sosyal, kültürel ve siyasi dönüşümlerin bir anıt eserde nasll izler bırakabildiğini de görecek, Ayasofya hakkında bilinmeyen, az bilinen ve yanlış bilinenlerin bilgi ve belgelerini bulacaksiniz.

Eklemlenmiş ve yok olmuş unsurlarıyla, Ayasofya tarihinin dokuz ayrı doneminde nasil gözüküyordu?
İç mekanın öncek görünümleri nasıldı? Ayasofya için hangi donemde ne tür harcamalar yapıldı? İnşasında, hasarlarında ve onarımlarında kimler rol oynadı? Ayasofya harcındaki kültür izleri nelerdir? Efsaneler ve gerçekler nasıl bir algıyla harmanlandı? Ana kubbe mozaiklerinin ne kadarı  günümüze intikal etti? Doğu yarım kubbedeki ayet ne zaman silindi? Çan kulesi ne zaman yok edildi? Ayasofya'nın ve selatin camilerin kıbleleri doğru mu? Osmanlı döneminde mozikler açıkta mıydı? Ayasofya'nın ibadete açılmasını ilk olarak kim resmen talep etti? İskele neden uzun bir süre kaldırılamadı? Bu soruların cevabı bu kitapta yer alıyor.

Dr. Hasan Fırat Diker'in bu calışması sayesinde okuyucu Ayasofya onarımlarının sürecini aydınlatan zengin görsel malzemenin yanında Ayasofya'nın tarih boyunca değişen farkli görünümleri, yazmalardaki Ayasofya harclarının dayanımı, Fossati'nin yok ettigi uçan payandaların simulasyonu, mozaik melek yuzlerinin kapatilip açılması ve Ayasofya'da hüküm sürmuş iktidarlarin izleri gibi pek çok ilginç bilgiye neden sonuc iliskisi icinde ulasmis olacaktur.

AYASOFYA ve ONARIMLARI

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Yayinları
Zeyrek Mah. Büyükkaraman Cad
No.:53 Fatih / İstanbul - Türkiye

Tel.: +90 212 521 8100

Fax: +90 212 521 8484

yayinevi.fsm.edu