Arkeologlar 'Noel Baba'nın aile mezarlığını gün yüzüne çıkartmaya çalışıyor. Porf. Dr. Sema Doğan, arkeolojik kazı başkanı olarak görev yaptığı kazıların, zemin sert olduğu niçin yavaş ilerlediğini söyledi.

Hristiyan hacıların ve turistlerin ilgisi odağı Antalya'nın Demre ilçesindeki Aziz Nikolaos (St. Nicholaos) Kilisesi, kentte en fazla ziyaret edilen yerler arasında bulunuyor.

Kilise, 18 yıldır Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alıyor.

Gökyazı Mahallesi'ndeki "Noel Baba" olarak adlandırılan Myra Piskoposu Aziz Nikolaos'ın yaşadığı, görev yaptığı ve gömüldüğü Nikolaos ya da Myra Kilisesi, 1989 yılından bu yana sürdürülen kazı çalışmalarıyla tarihe ışık tutuyor.

Bir Likya yerleşimi olan Myra antik kentinin parçası durumundaki Aziz Nikolaos Kilisesi mimari üslubu ve süslemeleri ile orta Bizans dönemi kilise mimarisinin bugüne kadar ulaşmış en seçkin örneği.

2000 yılından bu yana UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alan kilisedeki duvar resimleri büyük beğeni topluyor.

Milattan sonra 3. ve 4. yüzyıllarda bazilika formunda inşa edilen kilise, zaman içinde birçok değişikliğe uğruyor. Arapların tahrip ettiği kiliseyi, Bizans İmparatoru Konstantinos onarıyor. Aziz Nikolaos Kilisesi, 1962 yılından itibaren yapılan çalışmalarla bugünkü halini alıyor.

Sadece tarihi değil, din merkezi olması açısından da önem taşıyan kilise, geçmişte Akdeniz rotasından Kudüs'e giden hacıların mutlaka uğradıkları bir yer olarak biliniyor. Ortaçağ boyunca Aziz Nikolaos'ın mezarını barındırması açısından da ayrı bir öneme sahip bulunuyor. Geçmişte yardım severliği ile ünlenen azizden dilekte bulunup, şifa istenirken, bugün de kiliseyi ziyaret eden yabancı turistler, lahit önünde dua ediyor.

Rehber eşliğinde kiliseyi gezen yerli ve yabancı turistler Aziz Nikolas'ın hayatı, kilise ve bölge hakkında bilgi alıyor.

Arkeologlar aile mezarlığını gün yüzüne çıkartmaya çalışıyor

Kilisedeki arkeoloji kazı çalışmalarına 28 yıl önce asistanken başlayan Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sema Doğan, bugün arkeolojik kazı başkanı olarak görev yapıyor.

Kazının en eski üyesi olmasının çalışmaların daha sağlıklı ilerlemesini sağladığını ifade eden Doğan, her yıl gerçekleştirilen kazı çalışmalarıyla yeni tarihi ve kültürel değerlerin gün yüzüne çıktığını belirtti.

Kilisedeki kazı çalışmalarının bu yıl haziran ayında başladığını ve Kurban Bayramı'na kadar devam edeceğini aktaran Doğan, şöyle konuştu:

"Geçen yıldan yarım kalan bir çalışmayı devam ettiriyoruz. Güney bölümde bir ailenin mezarını barındıran alan var, kazı çalışmalarımızı bu alanda yoğunlaştırdık. Kadın, erkek ve çocuk bireylerden oluşan. Bu aile mezarı da önemli bir veri. Çünkü Bizans'ta bir azizin mezarını barındıran manastıra gömülmek çok değerli. Bölgenin varlıklı ve güçlü aileleri bağışta bulunup, kendilerini oraya gömdürebilmek için bir yapı yaptırıyorlar. Bu yapı da öyle. Yarım kalan mekanını açıyoruz, zemine ulaştık."

Çalışmaların zeminin sert oluşu nedeniyle yavaş ilerlediğini söyleyen Doğan, "13. yüzyılda sel felaketi sonucu Myra kenti yaklaşık 9 metre alüvyon toprak altında kalıyor. Şu anda üzerine bastığımız zemin, bugünkü Demre'nin zemininden 6 metre aşağıda. Bu açıdan çalışmalar yavaş ilerliyor." bilgisini verdi.

Kiliseyi ziyaret edenlerin büyük bir bölümünü Rus turistlerin oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Doğan, Aziz Nikolaos'un özellikle Ruslar açısından önem taşıdığını ifade etti.

Doğan, bölgenin Hristiyan aleminin hac merkezlerinden biri olması dolayısıyla yabancı turistlerin daha çok ilgisini çektiğini kaydetti.

Rusya'nın başkenti Moskova'dan gelen Yulia Mathem, Türkiye'yi ilk kez ziyaret ettiğini söyledi. Aziz Nikolaos'un ve kilisenin kendileri için önemli olduğunu dile getiren Mathem, "Nikolaos, yardım sever, insanlara yardım eden biri. Gerçekleştirdiği mucizeler, yaptığı iyilikler hepimiz tarafından bilinir. Antalya'ya gelince kiliseyi de gezmek istedim. Çok güzel bir atmosferle karşı karşıyayım. Duvardaki resimler büyüleyici. Aziz Nikolaos'ın mezarının da burada olduğu bilinmekte. Ben de burada dua ettim." diye konuştu.

Yulia Mathem, seneye tekrar Antalya'ya gelmek istediğini dile getirdi.

Hatice Özdemir Tosun - AA