2024 yılı üçüncü çeyrek turizm rakamları, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından AKM Tiyatro Fuaye Alanında düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. Bakan Ersoy, Haydarpaşa ve Sirkeci projelerine ilişkin bilgiler de vererek; Haydarpaşa kültür vadisi ve Sirkeci kültür vadisi projeleri çerçevesinde demir yolu ve tren taşımacılığının nasıl devam edeceğini belirtti.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 2024 yılı üçüncü çeyrek turizm rakamlarını Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) düzenlenen basın toplantısında açıkladı.

Ersoy, 2017'in ilk 9 ayında 30 milyon 518 bin olarak devraldıkları Türkiye'ye ziyaretçi sayısının 2019'da 41 milyon 565 bin, 2023'te 45 milyon 230 bin, 2024'te ise 49 milyon 181 bin olduğunu söyledi.

Turizmde 2018 itibarıyla yeni bir strateji izlendiğini belirten Ersoy, "Bu strateji değişikliğinin 2 önemli konusu vardı. Bir tanesi 'artık sadece nicelikte değil, nitelikte de ölçeklendirerek projelerimizi geliştireceğiz' dedik. Hem ziyaretçi sayılarını arttıracağız hem de kişi başı gecelik harcama tutarlarını yukarı doğru çekeceğiz." diye konuştu.

Ersoy, ikinci önemli strateji değişikliğinin de Türkiye'yi jeopolitik konumu sebebiyle karşı karşıya kaldığı ve kalacağı krizlere karşı bağışık hale getirmek olduğuna işaret ederek, "Şu anda geldiğimiz nokta, önümüze gelen veriler de gösteriyor ki stratejiyi sektörümüzle devlet olarak el ele vererek başarıyla uyguluyoruz." dedi.,

Turizmde son 9 aydaki gelişmelere ilişkin bilgiler veren Ersoy, "Bütün bu gelişmeler ışığında yıl sonu ziyaretçi hedefimizi 61 milyon olarak yukarı yönlü revize ediyoruz." ifadesini kullandı.

Bakan Ersoy, ilk 9 ayı 5.5 milyon ziyaretçi sayısıyla Rusya Federasyonu'nun birinci, 5.2 milyon ile Almanya'nın ikinci ve 3.7 milyon ile Birleşik Krallığın üçüncü sırada tamamladıkları bilgisini verdi.

Yurt dışı yerleşik vatandaşların pasta payı, ürün çeşitliliği, turistin ne kadarının uzak destinasyondan geldiği ve global sağlık krizlerinin ortalama kalış sürelerini belirleyen faktörler arasında yer aldığını anlatan Ersoy,  "Ortalama kalış sürelerine baktığımızda 2017'de ilk 9 ayda 11.5 ortalama gerçekleşmiş, 2019 normalleşmeyle birlikte 10.8 olmuş. 2023 öncesinde pandemide 13.5-14 ortalama kalış sürelerine kadar çıkmıştık, pandeminin etkisiyle normalleşme başlamış 11.3, 2024 yılında ilk 9 aylık veri 10.6 olarak gerçekleşmiş, yıl sonu tahmini 10.6-10.7 ortalama kalış süresiyle tamamlayacağız gibi gözüküyor. Bunun geriye doğru gidiyor olması aslında normalleşme göstergesi ve sağlıklı bir gösterge, ilerleyen yıllarda bu aşağıya doğru inecek." dedi.0

Mehmet Nuri Ersoy, kişi başı gecelik harcamanın önemini de vurgulayarak, yeni stratejiden önce yabancı ziyaretçilerin kişi başı gecelik harcamalarının 2017'nin ilk 9 ayında 83 dolar, 2019'da 87 dolar, 2023'te 101 dolar, 2024'te ise 107 dolara yükseldiğine dikkati çekerek, "Yani 2018 itibarıyla nitelikli ziyaretçi hedefimize uygun olarak kişi başı gecelik harcama gelirinizi arttırmaya devam etmişiz." dedi.

Turizm gelirlerinin 2017'de 24.6 milyar dolar, 2019'da 33.8 milyar dolar, 2023'te 44 milyar dolar, 2024'ün ilk 9 ayında ise 46.9 milyar dolar olduğunu ifade eden Ersoy, "Üçüncü çeyrekte 23.2 milyar dolar gelir elde ettik. Bu bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri oldu." şeklinde konuştu.

Turizm Geliştirme Ajansının (TGA) yapısı ve 2024 faaliyetlerine de değinen Ersoy, yönetim kurulu sektör temsilcisi 18 üyeden oluşan TGA'nın tüm dünyaya etkili tanıtım, sosyal mecralarda Go Türkiye, PR ve ağırlamalar, marka işbirlikleri ve yurt dışı etkinlikler gibi başarılı çalışmalara imza attığını anlattı.

Sirkeci ve Haydarpaşa'da demir yolu ve tren taşımacılığı nasıl devam edecek?

Bakan Ersoy, Haydarpaşa ve Sirkeci projelerine ilişkin de bilgiler vererek, "Ağustos 2024'te Haydarpaşa ve Sirkeci Gar bölgeleri geçici süreyle Kültür ve Turizm Bakanlığına devredildi. Bakanlık olarak biz de Haydarpaşa ve Sirkeci Boğazın Birleştirici Gücü Gar-Kültür-Sanat Projesiyle ilgili çalışmalarımıza hızlı bir şekilde başladık." dedi.

İlk etapta Prof. Dr. Luca Molinari, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin, Beral Madra ve Türkiye Tasarım Vakfından oluşan bir danışma kurulu oluşturduklarını belirten Ersoy, proje bölgesinde yapılan çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:

"Öncelikle Haydarpaşa Garı kompleksinde bulunan atıl durumdaki tescilli eski eser yapılar aslına uygun şekilde restore edilecek. Demir yolu taşımacılık faaliyetleri Haydarpaşa'da devam edecek. Bu çok önemli. Çünkü demiryolu ve tren aslında buranın kültüründe var, 100 yıldır orası gar olarak kullanılıyor. Proje dahilinde demir yolu ve tren taşımacılığı devam edecek. Binalar restorasyon sonrasında arkeopark, arkeoloji müzesi, performans sanatları merkezi, kütüphane, tematik müze, sergi salonları, sanat ve tasarım atölyeleri olarak değerlendirilecek."

Sirkeci Garı'nda çalışmaların tamamlanmasının ardından şu anda atıl durumda olan tescilli yapıların Göç Müzesi, Tematik Müze, resim galerisi gibi kültür sanat alanlarında kullanılacağını dile getiren Ersoy, "Sirkeci Garı'nda çalışmaların tamamlanmasının ardından İstanbul Avrupa yakasında bölge tarihinin izlerinin gelecek nesillere aktarılması sağlanacak." diye konuştu.

Haydarpaşa bölgesinde çalışmaların tamamlanmasıyla Anadolu yakasında ilk kültür ve sanat adasının İstanbul'a kazandırılmış olacağının altını çizen Ersoy, "Hem Haydarpaşa'da hem Sirkeci'de tren olacak, kültür ve sanat olacak, millet bahçesi olacak ama burada asla AVM ve otel olmayacak." dedi.

Haydarpaşa Kültür Vadisi ve Sirkeci Kültür Vadisinin 2026 Ekim'de bitmesi planlanıyor

İstanbul'un 16 milyonluk bir megakent olduğuna ve bu nüfusun büyük bir kesiminin Anadolu yakasında ikamet ettiğine işaret eden Ersoy, şu değerlendirmede bulundu:

"Sadece Anadolu yakası başlı başına bir megakent diyebiliriz. Atatürk Kültür Merkezi, Rami Kütüphanesi, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Adası Ankara, İzmir Kültür Fabrikası gibi kültür merkezlerine Anadolu yakasının da çok fazla ihtiyacı var. Yakın ve Uzak Asya, Orta Doğu ve Avrupa kültürlerini birbirine bağlayacak Venedik Bienali tarzında etkinliklere ev sahipliği yapacak bir kültür vadisine başta Anadolu yakası olmak üzere İstanbul'umuzun ve tüm Türkiye'nin ihtiyacı var."

Kültür ve sanatın özünde yeterli ticari getirisi olmayan, kendi kendini tam olarak finanse etmeyen ve bu sebeple devletçe desteklenen, büyük özel kurumlar ve sanat vakıflarınca sübvanse ve finanse edilen etkinlikler olduğunu vurgulayan Ersoy, devlet olarak özel sanat kurumlarının ve kültür vakıflarının da elini taşın altına koymasını takdirle karşıladıklarını ifade etti.

Özel Müzelere Çağrı

Bakan Ersoy, Haydarpaşa ve Sirkeci Garı bölgelerinde de özel müzelerin yer almasını arzu ettiklerini dile getirerek, "Onları teşvik etmek için elimizden geleni yapıyoruz. Hedefimiz 2026 Ekim'de İstanbul Kültür Yolu Festivali'yle Haydarpaşa ve Sirkeci kültür vadilerini İstanbullulara hediye etmek, İstanbullularımıza ve ülkemize bu kazanımı sağlamak." şeklinde konuştu.

Ahmet Esad Şani - AA