Güzel İşler Derneği’nin Bergama’da düzenlediği Tonoz Düşünce Atölyesine Türkiye’nin farklı illerinden 33 genç; arkeoloji, felsefe, psikoloji, sanat ve tarihle dolu 5 gün geçirdiler.
Bu yıl ilki düzenlenen Tonoz Düşünce Atölyesi, Bergama’nın tarih, doğa ve kültür yönünden farklı noktalarında gerçekleşti. 5 gün süren atölyede gençler arkeolojiden felsefeye, psikolojiden iletişime, düşünceden hayatın içindeki adımlara uzanan farklı adımlarda akademisyenlerin ve gönüllü atölye yürütücülerinin konuk olduğu sunumlara katılırken, farklı yöntemlerle tartışma etkinlikleri yaptılar.
Adını Antik Bergama kentinin çeşitli yerlerinde bulunan tonozlu yapılardan alan Tonoz Düşünce Atölyesi’nin amacı; gençleri farklı düşünce alanlarıyla tanıştırmak, karar alma ve düşünme yetilerini geliştirmek diye tanımlanıyor. 17 farklı noktada yapılan Düşünce atölyelerinin içinde, On binlerin Dönüşü adlı oyun sayesinde Bergama’nın tarihi kültürel noktalarını keşfetme, parşömen yapımını öğrenme, yerel üretimleri deneyimleme gibi farklı etkinlikler de yer alıyor. Çok katmanlı kültürel bir yapıya, antik dönemin en önemli kütüphanelerinden birine sahip, Helenist dönem başkenti Bergama bu deneyim için seçilmiş.
Atölyelere Arkeolojik Düşünme konusunda Ege Üniversitesi’nden İsmail Gezgin, Antik Yunanla Başlayan Bilimin Tarihi konusunda Aydın Üniversitesi’nden Cengiz İskender Özkan, Aydınlanma ve Estetik konusunda 9 Eylül Üniversitesi’nden Metin Bal, gönüllü yürütücü olarak katıldılar. Diğer 7 atölyeyi ise GİD ekibinden Felsefe Öğretmeni Recep Altınordu, Psikolog Selim Eraydın, Sosyal Tasarımcı Sercan Duygan, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Öğrencisi Hasan Barış Uz ve Lise öğrencisi Yusuf Mert Yıldırım deneysel yürüttü.
Atölyeler, fıstık çamı konusunda ülkemizin en zengin yeri olan Kozak Yaylası, Bergama Kale Mahallesi’ndeki tarihi tonozlu yapı, Göbeller köyü, restorasyonu yapılmış tarihi Bergama yapıları, Çandarlı sahili gibi farklı noktalarda tamamlandı. Atölyelere katılan öğrenciler katılım belgelerini, Bergama Ticaret Odası Başkanı Fikret Ürper ve Genel Sekreter Gülay Koç’un da katıldığı törenle aldılar.
Güzel İşler Derneği
Bergama’da üretimi, gelişimi ve sosyal faydayı hedefleyen Güzel İşler Derneği’nin Başkanı Sercan Duygan, bu çalışmada amaçlarının gençlerin farklı alanlarla ilgili meraklarını arttırma, düşünmeyi teşvik etme, iletişimi anlama, bir fikri savunma, tartışma, karar alma, beraber hareket etme ve keşfetme gibi özelliklerini geliştirmek ve paylaşmak olduğunu belirtti. “Bergama gibi çok katmanlı bir kültürel yapıya ve antik dönemin en önemli kütüphanesine sahip, tıp ve psikoterapide çığır açan bir yerde düşünce atölyesi yapmak keyifli olduğu kadar heyecan verici de, bu çalışma sürdürülebilir olacak ve her yıl Türkiye’nin farklı noktalarından önemli sosyal çalışmalara katılan gençler, düşünce dolu bir hafta geçirecekler” dedi. Tamamen gönüllü organizasyonla gerçekleşen atölyede 15-25 yaş arasında en fazla 30 öğrenci katılımını hedeflediklerini aktaran Duygan, gelecek yıl daha çok sayıda öğrenci ile çalışma için birden fazla dönemde program gerçekleştireceklerini belirtti.
Atölyeye, Bergama Belediyesi, Bergama Ticaret Odası, Alternatif Yaşam Derneği ve Best Buddies Turkey destek oluyor. Bergama’da faaliyet yürüten Güzel İşler Derneği, kadınlar, gençler ve çocuklar özelinde yerel gelişimi hedefleyen düşünsel ve uygulama atölyeleri yapıyor. Bergama yemeklerini belgelemek için yapılan Değiş Tokuş Mutfak Atölyesi, çocukların el ve tasarım yeteneklerini geliştirmeyi hedefleyen BergamAtölye isimli tasarım atölyesi gibi çalışmalar dernek bünyesinde hazırlanıyor. Dernek aynı zamanda, diğer sivil toplum örgütleri, sosyal girişimler ve kamu kurumlarıyla da iş birliği yaparak projeler oluşturuyor.
Bergama Antik Kenti
İzmir-Bergama yüzyıllar boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, birçok kültürün, düşünce akımının uğrak yolu olmuştur. Anadolu’nun ve özellikle Ege’nin zengin dokusunun en yoğun örüldüğü kentlerin başında gelmektedir. Medeniyet ve düşüncenin geliştiği ve büyüdüğü bir kent olan Bergama’nın bu özelliğinden esinlenerek, bizde kentin ayakta durmasını sağlayan ve Akropolis’i yer yer saran “Tonoz” kelimesini atölye için seçtik ve Tonoz Düşünce Atölyesini Güzel İşler Derneği çatısı altında bu değerli kentte gerçekleştirmeye karar verdik. Kent merkezi 2014 yılında UNESCO tarafından da tescil edilmiş 2300 yılı aşkın süredir ihtişamlı bir tarih ve kültürün merkezi olarak sizleri ağırlayacaktır.
Tonoz nedir?
Tonoz: kesme blok taş ve küçük moloz taşlardan örülerek yapılmıştır. İç yüzeyde belirli aralıklarla nişler görülür.Bu nişlerden bazıları ve tonozun bir ucu olasılıkla mekân olarak kullanabilmek için sonraki dönemlerde moloz taş örülerek kapanmıştır. Roma dönemi Soma Aksu suyolu büyük ihtimalle güneybatıdaki Kent Dağı'nın alt bölgesinde sona ermekteydi. Ova tarafı destek tonozlarıyla genişletilmiş olan ve eskiden Gurnellia şimdi Büyük Alan denilen bir meydan belki de Traianus Gymnasionu'nun binalarını taşımış olabilir ancak, meydanda bu görüşü destekleyecek herhangi bir yapı kalıntısı yoktur. Araştırmalar bu tonozların Bizans döneminde suyolunun bitiminde bulunan büyük sarnıçlar olarak hizmet verdiklerini ortaya çıkarmıştır. Tonozlar bölüm bölüm Bergama Akropolisi’nin eteklerinde korunmuş, yarı yıkılmış ya da kalıntılar olarak görülebilir. Bergama Domuz Alanı mevkisinde meydanı genişletmek için arazinin eğimli olduğu alanlarda tonozlu alt yapılar inşa edilmiştir. Yeni restore edilmiş Tonoz yaklaşık 80 kişilik bir seminer odası olarak günümüzde kullanılmaktadır.